سیروز کبدی یک بیماری مزمن کبد است که در آن بافت سالم کبد با بافت اسکار جایگزین میشود. بافت اسکاری که جایگزین بافت سالم کبد میشود، فیبروز نامیده میشود. فیبروز از فیبرهای کلاژن تشکیل شده است و به طور غیرطبیعی در کبد تجمع مییابند. این امر باعث ایجاد بافتی سفت و زخممانند در کبد میشود.
فیبروز میتواند در مراحل اولیه سیروز خفیف باشد، اما با پیشرفت بیماری، میتواند شدیدتر شود. فیبروز شدید میتواند جریان خون به کبد را مسدود کند و عملکرد کبد را مختل کند. در مراحل اولیه سیروز، ممکن است هیچ علائمی وجود نداشته باشد.
دلایل سیروز کبدی
مصرف طولانی مدت الکل
عفونتهای ویروسی مانند هپاتیت B یا C
بیماری کبد چرب غیرالکلی
بیماری خودایمنی
برخی از داروها و سموم
علائم سیروز کبدی
علائم سیروز کبدی ممکن است در ابتدا خفیف باشد و به تدریج با پیشرفت بیماری بدتر شود. برخی از علائم شایع سیروز کبدی عبارتند از:
افزایش فشار خون در رگ های خونی که از کبد عبور می کنند (پرفشاری خون پورتال)
افزایش خطر خونریزی
افزایش خطر عفونت
سیروز کبدی یک بیماری جدی است که میتواند منجر به نارسایی کبد، سرطان کبد و مرگ شود.
تشخیص سیروز کبدی
پزشک متخصص برای تشخیص سیروز کبدی از آزمایشات زیر استفاده میکند:
آزمایش خون: این آزمایش برای بررسی سطح آنزیم های کبدی، پروتئین ها و سایر مواد استفاده میشود.
تصویربرداری: از سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی جهت بررسی ظاهر کبد استفاده میشود.
بیوپسی کبد: در بیوپسی کبد، یک نمونه کوچک از بافت کبد برای بررسی زیر میکروسکوپ برداشته میشود.
پیشگیری از سیروز کبدی
مصرف الکل را محدود کنید یا از مصرف آن خودداری کنید.
واکسیناسیون هپاتیت B و C انجام دهید
کنترل وزن سالم داشته باشید.
رژیم غذایی سالم را رعایت کنید.
مراقبت از سالمند مبتلا به سیروز کبدی
افراد مسن مبتلا به سیروز کبدی نیاز به مراقبت ویژهای دارند. خانه سالمندان با ارائه خدمات ویژه به مراقبت از سالمندان دچار سیروز کبدی کمک زیادی میکند.
مراقبتهای پزشکی: خانه سالمندان با ارائه مراقبتهای پزشکی منظم از جمله آزمایش خون، نظارت بر علائم و درمان دارویی کمک میکند.
خدمات پرستاری 24 ساعته: مراکز مراقبت از سالمندان با ارائه مراقبتهای ویژه پرستاری، کمک به تغذیه، حمام کردن و سایر فعالیت های روزمره به فرد مسن درگیر سیروز کبدی کمک میکند.
خیر، سیروز کبدی به طور کامل درمان نمی شود. با این حال، برخی اقدامات به کاهش آسیب بیشتر به کبد و مدیریت علائم بیماری کمک میکند. هدف از درمان سیروز کبدی، کاهش آسیب بیشتر به کبد و مدیریت علائم بیماری است.
برخی اقدامات درمانی برای سیروز کبدی
قطع مصرف الکل: اگر سیروز کبدی ناشی از مصرف الکل باشد، باید مصرف الکل را به طور کامل قطع کنید.
دارو درمانی: داروهایی وجود دارند که به کاهش التهاب و آسیب کبدی کمک میکنند. شامل:
1- آداپتوژن ها: برای مقابله کبد با استرس 2- آنتی بیوتیک ها: برای درمان عفونت های ناشی از سیروز کبدی 3- داروهای ضد التهابی: برای کمک به کاهش التهاب در کبد
جراحی پیوند کبد: در برخی موارد، پیوند کبد تنها راه درمان سیروز کبدی است.
در صورت تشخیص و درمان زودهنگام، بیماری کبدی افراد شانس بیشتری برای عمر طولانی و سالم خواهند داشت. با این حال، پیشرفت بیماری، عوارض جبران ناپذیری به دنبال دارد.
عوارض پیشرفت سیروز کبدی
پرفشاری خون پورتال: این وضعیت باعث افزایش فشار خون در رگهایی که از کبد عبور میکنند شده و میتواند منجر به خونریزی، تجمع مایع در شکم و سایر عوارض شود.
آسیت: این وضعیت باعث تجمع مایع در شکم می شود.
هپاتوما: این یک نوع سرطان کبد است.
افراد مبتلا به سیروز کبدی باید تحت مراقبت پزشکی منظم قرار گیرند تا عوارض بیماری مدیریت شود.
سیروز کبدی چند مرحله دارد؟
سیروز کبدی معمولاً به 2 مرحله تقسیم می شود:
مرحله 1 (سیروز جبران شده): در این مرحله، یافت سالم کبد نسبت به بافت اسکار بسیار بیشتر است و کبد میتواند به راحتی کار کند. در سیروز کبدی جبران شده ممکن است هیچ علائمی وجود نداشته باشد یا بسیار خفیف باشند و شخص سالها بدون علائم و عوارض مشخصی در این مرحله بماند. مرحله 1 سیروز کبدی حتی در آزمایش و اسکن هم قابل تشخیص نیست و بیوپسی از کبد تنها راه برای تشخیص و تائید سیروز کبدی جبران شده است.
مرحله 2 (سیروز جبران نشده): در این مرحله، بافت اسکار بیشتر شده، کبد به طور قابل توجهی آسیب دیده و دیگر قادر به کار کردن نیست و بیمار علائمی همچون خستگی، ضعف، کاهش وزن، خارش پوست و زردی دارد و دچار حداقل یکی از عوارض خطرناک سیروز کبدی (سرطان کبد، آسیت، خونریزی در کبد، خونریزی واریس مری و ...) شده است.
در این مرحله بیمار باید در بیمارستان بستری شود تا شدت پیشرفت بیماری و نوع درمان تحت کنترل قرار بگیرد.
خانه سالمندان پارسایان با تکیه بر اصول نوین توانبخشی و درمانی، در کنار جمعی از متخصصین، پزشکان، روانپزشکان، پرستاران مجرب و کادری حرفه ای، آماده خدمت گذاری است