ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که در برخورد با افراد تازه‌کار مشاهده کنید که در مورد تخصص و توانایی‌های خود اعتماد به نفس بالایی دارند و کار شما که چندین سال است در انجام آن تجربه دارید را به باد انتقاد می‌گیرند، به گونه‌ای که گاهی احساس می‌کنید در دلشان باور دارند که بهتر از شما قادر به انجام این کار هستند. این موضوع همیشه برای شخص من جذاب و جالب بود. گاهی حس می‌کردم خود من هم در ابتدا شروع به کار حرفه‌ای و یادگیری مهارت‌ها، اعتماد به نفس بیشتری در انجام آنها داشتم و حالا با گذشت زمان و افزایش مهارت‌هایم رضایت چندانی از کیفیت کارها ندارم.
این باور در افراد تازه‌کار نوعی ناتوانی شناختی است که موجب ایجاد توهم برتری می‌شود. این افراد به اشتباه، تواناییشان را بسیار بیشتر از اندازه واقعی ارزیابی می‌کنند. برعکس، افراد حرفه‌ای، گرایش بیشتری به دست کم گرفتن شایستگی خود دارند و به نادرست تصور می‌کنند که کاری که برایشان آسان است، برای دیگران نیز آسان است. دلیل اصلی این رخداد این است که افراد هرچه دانش بیشتری در یک زمینه خاص بدست می‌آورند آگاهی‌های آنها در مورد پیچیدگی‌های آن موضوع نیز بیشتر می‌شود. دلیل دیگری که باعث این سوگیری شناختی می‌شود این است که افراد حرفه‌ای پس از کسب تجربه در یک زمینه خاص با ناکامی‌هایی مواجه می‌شوند و این موضوع اعتماد به نفس آنها را در این زمینه کاهش خواهد داد و در نهایت موجب خواهدشد که فرد با در نظر گرفتن ناکامی‌هایی که ممکن است با آنها مواجه شود در مورد توانایی‌های خود تصمیمگیری کند. این اثر در میان روانشناسان و متخصصان رفتار شناسی با عنوان اثر دانینگ-کروگر شناخته می‌شود.
اثر دانینگ-کروگر در هنگام انتخاب نیرو برای یک سمت خاص در تیم یا انتخاب یک نیرو برای دورکاری می‌تواند مشکل‌ساز باشد. فرد تازه کار دانش کم و ریسک‌پذیری بالایی دارد و به دلیل عدم تجربه کافی در آن زمینه خود را متخصص تصور می‌کند و بدون آگاهی از پیچیدگی‌ها پروژه را به گونه‌ای ساده تحلیل می‌کند و گمان می‌کند که انجام این پروژه در حد توانایی اوست و در مدت زمان کوتاهی و با هزینه‌ای کم قابل انجام است.
بنابرین در زمان انتخاب نیرو باید با توجه به تجربه کاری افراد و رزومه در این باره تصمیگیری شود و صرفا مصاحبه و تست حضوری معیار انتخاب نیرو در نظر گرفته نشود. البته اثر دانینگ-کروگر ممکن است در مورد همه افراد تازه کار صادق نباشد اما آگاهی از این اثر و انتخاب نیرو بر اساس پروژههای انجام شده می‌تواند از بروز مشکل در میانه پروژه جلوگیری کند.
درخت هر چه پربارتر، افتاده تر!
