در کشاورزی مدرن، استفاده از کودهای حاوی عناصر ریزمغذی (Micronutrients) به‌طور قابل‌توجهی در بهبود عملکرد محصولات و افزایش کیفیت آن‌ها اهمیت یافته است. در این میان، کودهای میکرومیکس و میکروسولفات از جمله ترکیبات پرکاربرد هستند. این مقاله به بررسی تفاوت‌های اصلی این دو نوع کود می‌پردازد.
ترکیبات اصلی
کود میکرومیکس:
ترکیبی از چند عنصر ریزمغذی (مانند آهن، روی، منگنز، مس، مولیبدن و بور) است.
اغلب عناصر به شکل کلاته (Chelated) یا اکسید ارائه می‌شوند، که قابلیت جذب بالاتری دارند.
کلات‌ها مانند EDTA، DTPA از آزادسازی تدریجی عناصر در خاک اطمینان حاصل می‌کنند.
کود میکروسولفات:
عمدتاً شامل سولفات عناصر (مانند سولفات روی، سولفات آهن، سولفات منگنز) است.
وجود گوگرد در ساختار آن باعث تأمین هم‌زمان گوگرد و عناصر ریزمغذی می‌شود.
به دلیل حلالیت بالای سولفات‌ها، این نوع کودها بیشتر در خاک‌هایی با pH بالا (قلیایی) کاربرد دارند.
میکرومیکس به دلیل کلاته بودن عناصر، در خاک‌های قلیایی و آهکی قابلیت جذب بالاتری دارد. این نوع کودها از تأثیرات منفی pH خاک تا حد زیادی جلوگیری می‌کنند.
میکروسولفات‌ها به‌دلیل شکل یونی عناصر، ممکن است در خاک‌های قلیایی با مشکلاتی نظیر رسوب‌گذاری مواجه شوند، اما در خاک‌های اسیدی عملکرد بسیار خوبی دارند.
میکرومیکس:
برای تقویت کلی گیاه در تمام مراحل رشد توصیه می‌شود.
معمولاً به صورت محلول‌پاشی یا همراه با آب آبیاری مصرف می‌شود.
میکروسولفات:
در مراحلی که نیاز فوری به عناصر خاصی مانند روی یا آهن وجود دارد، ترجیح داده می‌شود.
بیشتر به صورت مصرف خاکی به‌کار می‌رود، اگرچه در برخی موارد محلول‌پاشی نیز ممکن است.
کودهای میکرومیکس به‌دلیل فرآیند پیچیده تولید و کلاته‌سازی، معمولاً قیمت بالاتری دارند اما به دلیل جذب بهتر، کارآمدتر هستند.
کودهای میکروسولفات ارزان‌تر بوده و بیشتر در مزارع بزرگ و برای محصولات کم‌هزینه‌تر استفاده می‌شوند.
میکرومیکس: در خاک‌های قلیایی و مناطق کم‌آب که کارایی جذب اهمیت بیشتری دارد، کاربرد بهتری دارد.
میکروسولفات: در خاک‌های اسیدی و مناطق با بارندگی زیاد، به دلیل حلالیت و جذب مناسب، عملکرد بهتری دارد.
جمع‌بندی
انتخاب بین کود میکرومیکس و میکروسولفات به عواملی چون نوع خاک، محصول موردنظر، شرایط اقلیمی و بودجه بستگی دارد. اگر هدف افزایش بهره‌وری در خاک‌های قلیایی باشد، میکرومیکس با عناصر کلاته گزینه بهتری است. اما در شرایط نیاز فوری به عناصر خاص و خاک‌های اسیدی، کودهای میکروسولفات انتخاب مقرون‌به‌صرفه‌تری هستند.
