Alireza Pooyanasab
Alireza Pooyanasab
خواندن ۵ دقیقه·۶ سال پیش

دیپلماسی عمومی ضرورت توسعه اقتصاد شهری است

هرچند اردیبهشت اصفهان افسونگری می‌کند و زیبایی اش را به رخ جهان می‌کشد، اما ناز نصف جهان را اصفهان دوستان در سرمای آذر بیشتر خریدارند. اینکه روز اصفهان اردیبهشت باشد یا آذر حاصل سال ها کشمکشی بود که در شورای پنجم بالاخره به‌پایان رسید و اول آذر روز اصفهان نام گرفت، روزی که حالا برای معرفی اش و برای بهره برداری از آن به دیپلماسی شهری و دیپلماسی فرهنگی نیاز دارد تا هم مردم بهره ببرند و هم اقتصاد شهر با آن رونق بگیرد. دیپلماسی شهری نقش عمده‌ای در توسعه شهر و پیوند پتانسیل‌های داخلی به فرصت‌های بین المللی دارد، این پیوند طی همکاری‌های بین شبکه‌ای شهرها به وجود می‌آید، اتفاقی که امروز در میان شهرهای اروپا و آمریکای شمالی و تاحدودی آسیای شرقی رخ داده و اتحاد شهرها در زمینه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شکل گرفته و در واقع جهانی شدن شهرها را موجب شده است.

هرچند اصفهان طی سالیان اخیر تلاش کرده خود را به شبکه جهانی شهرها برساند و از یک سو شهر جهانی صنایع دستی و از سوی دیگر شهر دوستدار کودک لقب بگیرد، اما باید دیپلماسی قدرتمندی در این میان وجود داشته باشد که پتانسیل های داخلی اصفهان را که کم هم نیست به دنیا معرفی کند. این زنجیره همچنان در اصفهان تکمیل نیست و باید در روزی مثل یک آذر آن حلقه گمشده کم کم پیدا شود. چراکه در آینده‌ای نه چندان دور با فرآیند جهانی شدن شهرها شاهد بازیگرانی چون شهرها و شهروندان و قدرت گیری نهادهای مردمی و حکومت‌های محلی در راستای اهداف ملی خواهیم بود. روند رو به رشد فناوری های ارتباطی از یک سو و ناکارآمدی سیاست‌های دولتی در بیشتر زمینه‌ها از سوی دیگر، باعث شدت گرفتن پذیرش دیپلماسی شهری با تفکر جهانی شدن در قالب ابزاری برای رونق اقتصادی و سایر ابعاد انسانی شده است. حال سوال این است که در این میان کدام شهرها قدرتمندتر خواهنـــد بـــود و بهره بیشـتری از این گردش‌های اقتصاد شهری می برند؟ بی تردید آنهایی که از یک طرف با سیر روزافزون تعداد جهان شهرها همکار می‌شوند تا ایده ها، افکار، فناوری ها و اطلاعات را بین هم رد و بدل کنند و زودتر به تفاهم های لازم می رسند. این شهرها از توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قوی تر برخوردار خواهند بود و از نظر فرهنگی تاثیر بیشتر روی دیگر شهرهای شبکه های جهانی خواهند گذاشت. یکی از راهبردهای اساسی دیپلماسی شهری، توسعه اقتصادی شهرها در شبکه شهرهای همکار است. جالب است بدانید اصفهــــان در ایــــران مــی‌تواند بازیگری قدرتمند در منطقـــه از نظر دیپلماسی شهری باشد، چراکه عضو شبکه شهرهای خلاق جهان است، به واسطه هنر صنایع دستی در شبکه شهرهای جهانی عضویت دارد، از یک سو در خاورمیانه در مرکز کشور ایران قرار گرفته و به واسطه هنر معماری و شهرسازی گذشته در دنیا زبانزد است. دیپلماسی شهری می تـــواند فرصت مساعدت های مالی و علمی را در این زمینه فراهم آورد و باعث تقویت نقاط قوت و کم رنگ تر شدن ضعف های اقتصادی اصفهان و هم سوتر شدن آن با معیارهای اقتصاد جهانی، آن هم نه به شکل جهانی شدن که جهانی- محلی و منطقه‌ای شدن شود. مدیران شهری اصفهان باید از این فرصت پیش آمده حداکثر استفاده را ببرند هرچند که حضور سفرا در اصفهان در روز اول آذر در قالب روز اصفهان نشان داد که مدیران اصفهان نیم نگاهی به دیپلماسی شهری دارند. امروزه با جهانی شدن اقتصاد فرهنگ و فناوری می توان تغییر دیپلماسی سنتی به دیپلماسی مدرن را در حوزه سیاست خارجی کشورها مشاهده کرد. تغییری که عامل ایجاد ساختارهای جدیدی به نام «دیپلماسی اقتصادی»، «دیپلمـــــاســــی فرهنگــــی»، «دیپلماسی فناوری» و «دیپلماسی شهری» شده است. یکی از جنبه های دیپلماسی در جهان سیاست، «دیپلماسی فرهنگی» اســــت. روز اصفهان نمونه بارز همین دیپلماسی فرهنگی به حساب می‌آیـــد. اصفهان با توجه به موقعیت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خود می‌تواند با ارتقای جایگاه اقتصادی خود از نظر دیپلماسی، یک شهر موثر در منطقه خاورمیانه باشد و اگر این اتفاق روی بدهد در عرصه جذب سرمایه‌گذار به دلیل قدرت دیپلماسی شهری می‌تواند نه تنها در کشور یکه تازی کند بلکه در منطقه زبانزد خواهد بود، اما این شهر برای رسیدن چنین جایگاهی نیازمند ساختار و توانمندی‌های سازمانی از نظر داشتن فضاها و نهادهای مرتبط با دیپلماسی شهری همچون نهادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردمی بدون وابســتگی به دولــــت و مدیریت‌های تخصصـــی ســــازمــــانــــی عهده‌دار دیپلماسی شهری برای ورود به عرصه روابط بین‌المللی شهری است که در این زمینه دیپلماسی شهری امری لازم و ضروری است. دیپلماسی شهری به معنای تمرکززدایی از مدیریت روابط بین الملل و نقش آفرینی نمایندگان شهرها و مقامات محلی در قالب بازیگران کلیدی تعاملات بین المللی در موضوعاتی است که ارتباط مستقیم با شهروندان داشته و در ارتقای قدرت نرم و هوشمند کشور موثر است،مدیران شهری بایــــد در کنـــــار دیپلماسی شهری بستر دیپلماسی شهر به شهر، دیپلماسی شهرداری و دیپلماسی شهروندی را نیز آماده کنند تا افزایش سرمایه گذاری را در اصفهان شاهد باشند.حرکت جهان به سوی دیپلماسی شهری است و در آینده باتوجه به پتانسیل های مناسب شهری در سطوح محلی و منطقه ای اختیارات بیشتری به نهادها و سازمان‌های شهری همچون شوراها و شهرداری‌ها واگذار می‌شود. در این میان شهرهای توریستی از جمله اصفهان که پیشانی گردشگری ایران است نقش بسیار مهمی در زمینه ارتباطات و تعاملات فرهنگی بین کشوری و استفاده از این ظرفیت در ایجاد تصویری مطلوب از شهر و کشور مورد نظر در جهان نقش بسزایی دارد. در واقع همه مدیران و مسئولان شهری و کلان کشور باید به این موضوع واقف باشند که شهرها می‌توانند از طريق معرفی قابلیت‌های خود و جلب اطمینان ســرمــایـــه گــــذاران خارجی با استفاده از سرمایه و فناوری‌های فراملی به‌سرعت در مسیر توسعه و پیشرفت قرار گیرند. اصفهان علاوه بر تــلاش در راستـــای دیپلماسی شهری جهانی از ســوی دیگری هم می‌تواند موثر  و در دیپلماسی شهری جهان اســــلام هم نقش آفرین باشد، چگونه؟ اصفهان با توجه به محوریت ایران در جهان اسلام و وجود آثار تاریخی اسلامی بی نظیر می‌تواند از ظرفیت علمی، فناوری و فرهنگی خود برای ایفای نقش و توسعه نفوذ در جهان اســلام در قالب دیپلماسی شهری استفاده کند.

دیپلماسی عمومیدیپلماسی شهریعلیرضا پویانسباقتصادشهری
یک رسانه ای، استراتژیست، یک فعال محیط زیست
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید