با وجود آنکه بازار سهام کشورهای مختلف پس از شیوع بیماری کرونا روند نزولی در پیش گرفتند اما در بازار سهام ایران وضعیت این طور نبوده است. علت چیست؟
با وجود آنکه بازار سهام کشورهای مختلف پس از شیوع بیماری کرونا روند نزولی در پیش گرفتند اما در بازار سهام ایران وضعیت این طور نبوده است. علت چیست؟
یکی از ویژگی‌های غیرمنتظره و جالب توجه معاملات بورس تهران، بی‌توجهی به تاثیر ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی و تبعات رو به گسترش آن برای اقتصاد کشور است. بازار جهانی از روز دوشنبه به انتشار بی‌وقفه ویروس کرونا در خارج از مرزهای چین و افزایش جهش‌وار شمار مبتلایان واکنش تندی نشان داد. این روند در عصر دوشنبه که بورس تهران در تعطیلی به سر می‌برد، شدت گرفت. به‌طوری که شروع معاملات هفتگی بورس‌های آمریکا با ریزش شدید شاخص‌های سهام و افت معنادار قیمت مواد خامی چون نفت و فلزات رنگین همراه بود.
شاخص‌های نفتی در این روز ریزش ۵/ ۴ درصدی را ثبت کردند و شاخص داو جونز بیش از ۵/ ۳ درصد ریخت. در این روز قیمت سهام غول‌های فناوری دنیا از جمله اپل، آمازون و فیس‌بوک حدود ۵ درصد افت داشت. بهای فلزات رنگینی چون مس و روی هم در این روز بین ۵/ ۱ تا ۳ درصد کاهش یافت و بخش عمده سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن به حرکت درآمد.
به‌نظر می‌رسد شیوع فزاینده کرونا در سراسر دنیا منجر به تشدید عدم قطعیت‌های حاکم بر اقتصاد جهانی شده و عملا چشم‌انداز کسب و کارهای تجاری را مبهم کرده است. در واقع، اعمال محدودیت‌ها و قرنطینه‌های دولتی در داخل کشورهای مختلف و حتی جغرافیای فرامرزی، روابط اقتصادی را مختل کرده و نگرانی بر بازارها سایه انداخته است. این خصلت طی سه روز اخیر در اقتصاد ما هم تشدید شده است.
بسته شدن مرزها با کشورهای همسایه از جمله ترکیه، عراق و افغانستان سبب شده تا تداوم صادرات در حوزه‌های عمده و غیرنفتی نظیر معدن و دیگر کامودیتی‌ها با تهدید مواجه شده و ضمن ایجاد چالش در فروش شرکت‌ها، از طریق کاهش عرضه ارز محرک رشد قیمت‌ها خواهد بود.
در واقع، تشدید نااطمینانی‌ها سبب شده تا عوامل اصطلاحا بنیادی همچون سودآوری در معادلات ارزشیابی سهام عملا تاثیر مناسبی نداشته باشد. باید اضافه کرد که جنس نااطمینانی‌های اخیر نسبت به ریسک‌های حاکم بر اقتصاد از شروع تحریم‌ها در سال قبل هم متفاوت است. در سال ۹۷ علاوه بر امکان معافیت مشتریان نفتی ایران، چشم‌انداز صدور محصولات غیرنفتی بهبود یافت و تردیدهای مرتبط با فروش غول‌های کالایی بورس تهران رفع شد. اما در شرایط فعلی شاهد تهدید بخش غیرنفتی تجارت خارجی و در نتیجه فشار بر درآمدهای صادراتی کشور هستیم.
صعود بی‌امان بورس تهران در معاملات سه‌شنبه دامنه و شتاب بیشتری پیدا کرد. هجوم فزاینده پول‌های تازه‌وارد به تالار سهام طی روز گذشته سبب شد تا رکوردهای شاخص کل و ارزش معاملات یک بار دیگر جابه‌جا شود. در این روز، شاخص کل در یک جهش حدودا ۳ درصدی، سطح ۵۱۸ هزار واحدی را تصاحب کرد و به این ترتیب، رکورد تاریخی خود را ۱۵ کانال ارتقا بخشید.
از طرفی، ارزش معاملات خرد هم به رقم بی‌سابقه ۴۸۰۵ میلیارد تومان رسید. عطش زیاد پول‌های خرد برای خرید سهام درحالی ادامه می‌یابد که بازار جهانی نگران شیوع مرگبار ویروس کروناست. با وجود این، فعال‌شدن گسل‌های تورمی اقتصاد کشور به ویژه پس از رفتن ایران در لیست سیاه FATF و بسته شدن مرزها بر اثر سرعت بالای ابتلا به ویروس ناشناخته کرونا و همچنین افزایش نااطمینانی درپی رد کلیات بودجه سال بعد توسط مجلس، دارندگان وجوه مازاد را به سمت حفظ ارزش دارایی سوق داده است. در این میان، بورس به اولویت اول سرمایه‌گذاران خرد تبدیل شده و در ازدحام ورود پول‌های جدید، کمتر کسی به عیار ارزندگی سهام اعتنا می‌کند و عملا اندیشه فرار از تورم در بازارها حکمفرماست.
