تحقیقات بازار برای هر نوع کسب‌و‌کار از یک استارت‌آپ و شرکت کوچک متوسط گرفته تا شرکت‌های بزرگ و هولدینگ‌ها گامی حیاتی برای موفقیت است. ایده‌ها، محصولات و خدمات موفق نتیجه حدس و گمان نیستند. دادههای دقیق و با کیفیت پایه و اساس تصمیم‌های بزرگ و موفق است و این داده‌‌ها حاصل فرایند تحقیقات بازار هستند.
در این قسمت، شیوه‌هایی که تحقیق بازار می‌تواند به رشد کسب‌و‌کار کمک کند را تشریح می‌کنیم.
به مخاطبان خاص خود دسترسی یابید و آن‌ها را بشناسید.
پرسشنامه و نظرسنجی تحقیقات بازار آنلاین یا آفلاین، فرصت خوبی برای شناخت بازار هدف و مخاطب است، اگر نمونه آماری مناسبی ازبازار هدف داشته باشید. لیستی از دنبال‌کنندگان در شبکه‌های اجتماعی یا مشتریان کمک می‌کند تا آن‌ها را مورد پرسشگری قرار دهید و اطمینان یابید در مسیر اثربخش و قابل اتکایی حرکت می‌کنید.
بازار هدف را تحلیل کنید.
بودجه بازاریابی یکی از بزرگترین بخش‌های بودجه سازمان شماست. پیش از صرف بودجه، باید اطمینان پیدا کنید که استراتژی‌ها و تاکتیک‌های بازاریابی منجر به موفقیت در بازار خواهند شد. تحقیق بازار کمک می‌کند اندازه بازار بالقوه را تحلیل کنید، محل مناسبی برای فروشگاه خود پیدا کنید، قیمت بهینه برای محصول و خدمات خود تعیین کنید و ... . وقت و انرژی که صرف مطالعه و بررسی بازار می‌کنید، برای شما استراتژی‌هایی را برای ورود به بازار محقق می‌کند که شانس موفقیت بالاتری دارند.
آگاهی از برند را اندازه‌گیری کنید.
شرکت، محصول یا خدمت شما احتمالا تمام دنیای شماست اما مهم این است که مشتریان در مورد آن چه فکر می‌کنند! تحقیق بازار در خصوص آگاهی از برند کمک می‌کند دقیقا بدانید مشتریان شما چه فکر می‌کنند و چه تصویری از برند شما در ذهن خود دارند.
در خصوص محصول موجود یا آینده، بینش و درک عمیقی بدست آورید.
آیا محصول با نیازها و انتظارات مشتریان منطبق است؟ تنها راه بدست آوردن پاسخ، نظرسنجی و پرسشنامه است. به کمک دادههای حاصل از یک پرسشنامه آنلاین می‌توانید رضایت مشتری و نکات قابل بهبود در محصول یا خدمت را شناسایی کنید و این یعنی فروش بیشتر در آینده. پیش از راه‌اندازی محصول یا خدمت جدید نیز باید آن‌را تست کنید و تحقیق بازار برای تست محصول یا تست پروتوتایپ، طراحی بسته‌بندی جدید و ... نیز راهگشاست.
جایگاه خود را در قیاس با رقبا بدانید.
تحقیقات بازار و تحلیل رقابتی کمک می‌کند بدانید رقیب شما در بازار که چشم از او نباید بردارید، چه کسی است. بهترین راه برای رسیدن به پاسخ این سوال، مراجعه به مشتریان است. آن‌ها می‌توانند به شما درباره فرایند خرید و محصولات مشابه اطلاعات بی‌نظیری بدهند. از طرفی می‌توانید درک کنید کدام تاکتیک یا اقدام بازاریابی از سوی شما منجر به خرید محصول در قیاس با محصولات مشابه شده است و برای آینده دقیق‌تر برنامه‌ریزی کنید.
استراتژی‌ها و کمپین‌های شبکه‌های اجتماعی را شکل دهید.
با رشد اهمیت رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در آمیخته بازاریابی، تحقیقات بازار مرتبط با یافتن بهترین رسانه‌های اجتماعی نیز اهمیت یافته است. لایک‌ها و توییت‌ها برای شما دیدگاهی ایجاد می‌کنند، اما پرسشنامه و نظرسنجی تحقیقات بازار است که «چرایی» پشت آن‌ها و نحوه برخورد شما با بازار و مخاطبان را تعیین می‌کند.
نگاهی عمیق به اطلاعات جمعیت‌شناختی مشتریان بیندازید.
اگر می‌خواهید بدانید چه گروهی مشتریان بالقوه برای خدمت یا محصول جدید می‌توانند باشند، از آن‌ها در خصوص جنسیت، سن، درآمد، محل خرید، ترجیحات، عادات رسانه‌ای و ... در قالب پرسشنامه تحقیقات بازار بپرسید. و بعد از ساخت پرسونای مشتری ، پیام‌های بازاریابی و کمپین‌های تبلیغاتی را برای هر گروه سفارشی کنید و منابع خود را در جایی که اثربخش است، خرج کنید.
مشتریان را به‌راحتی بخش‌بندی کنید.
بخش بندی مشتریان براساس ویژگی‌های مشابه مثل شیوه زندگی، میزان مصرف، محل زندگی و ... خواسته‌های آن‌ها را شفاف‌تر می‌کند و روی هر بخش می‌توان تاکتیک‌های بازاریابی گوناگونی تعریف کرد. این مزیت رقابتی زاییده تحقیقات بازار است.
جایگاه‌یابی و جایگاه‌سازی برند را انجام دهید.
چرا مشتریان برخی شرکت‌ها به پیشنهاد قیمت پایین‌تر از سوی رقبا بی‌توجه هستند و به برند وفادار می‌مانند؟ این شرکت‌ها به صورت مداوم با تحقیقات بازار به مشتریان خود گوش می‌دهند و برای هر بخش از بازار و جامعه هدف خود، استراتژی دقیقی را تنظیم و تدوین می‌کنند. تحقیقات بازار به آن‌ها کمک می‌کند انگیزه‌ها، دیدگاه‌ها و ترجیحات مشتری را تشخیص دهند.
به طور کلی دو شیوه جمع آوری داده در تحقیقات بازار عبارتند از ۱) مصاحبه و پرسشنامه ۲) مشاهده
در شیوه مصاحبه و پرسشنامه به فردی نیاز هست که سوالات را بپرسد و پاسخ‌ها را دریافت کند. مدل‌های مختلف ارتباطی در این خصوص وجود دارند، مثلا مصاحبه رو در رو، ارسال پرسشنامه کاغذی از طریق پست، مصاحبه تلفنی و استفاده از پرسشنامه آنلاین. این شیوه‌ها همگی تحقیقات بازار پیمایشی هستند.
شیوه‌ی دیگر، مشاهده است. با مشاهده رفتار اخیر یا گذشته فرد یا سازمان می‌توان رفتار آتی وی را پیش‌بینی کرد. همان‌طور که در شیوه‌های پیمایشی، استفاده از نرم افزار پرسشنامه آنلاین بسیار رایج و پررونق است، در شیوه‌های مشاهده‌ای نیز، امروزه، استفاده از جستجوی کلمات کلیدی،دادههای جمع‌آوری‌شده توسط گوگل‌آنالیتکس، تحلیل ترافیک و رفتار کاربران، ابزارهای ضبط رفتار کاربران در وب‌سایت رونق یافته است.
به گواه آمار و شواهد، پرسشنامه تحقیقات بازار به صورت کاغذی در دنیا تقریبا منسوخ شده است و پرسشنامه آنلاین و تحقیقات بازار موبایلی جای آن‌را گرفته است.
افرادی که به صورت حرفه‌ای تحقیقات بازار انجام می‌دهند و در زمینه طراحی پرسشنامه تحقیقات بازار مجرب هستند، چهار نکته زیر را رعایت می‌کنند.
۱. مساله را تعریف کنید
پیش از اینکه به این فکر کنید چه‌چیزی را مورد بررسی قرار دهید؛ در ذهن شما باید شفاف باشد چرا می‌خواهید تحقیق بازار انجام دهید. قصد دارید با داده جمع‌آوری‌شده چه مساله‌ای را حل کنید؟ و به طور کلی تحقیق بازار قرار است چگونه به محصول، مشتریان و شرکت سود برساند؟ به اندازه کافی بر روی این گام تمرکز کنید چرا که باعث خواهد شد سوال‌هایی دقیق و درست برای پرسشنامه تحقیقات بازار طراحی کنید.
۲. اهداف تحقیق را شفاف کنید.
وقتی مساله را به‌درستی شناسایی کردید، باید هدف یا اهداف تحقیق را که بر روی چگونگی انجام و تکمیل مراحل تحقیقات بازار متمرکز هست، تعریف کنید. در واقع، هدف تحقیق بازار آن چیزی است که از پیمایش بازار برای شما حاصل خواهد شد. هدف را می‌توانید سوالی طراحی کنید؛ مثلا، اگر کارکرد این محصول را تغییر دهیم، مشتریان چگونه به آن واکنش نشان خواهند داد؟
۳. جامعه هدف تحقیق بازار را مشخص کنید.
تعریف درست جامعه هدف یکی از مهم‌ترین گام‌های تحقیق بازار است. حجم داده موردنیاز نیز براساس جامعه مشخص می‌شود. بعد از مشخص کردن جامعه و نمونه مورد نیاز، در مورد اینکه برای کدام بخش از جامعه، چه تعداد پرسشنامه و با چه تقدم و تاخر زمانی ارسال شود، تصمیم‌گیری کنید.
۴. سوال‌های پرسشنامه تحقیقات بازار را با نگاه به نحوه تحلیل داده مشخص کنید.
سوال‌ها قلب یک نظرسنجی و پرسشنامه تحقیقات بازار اثربخش هستند. در حقیقت، سوال‌ها هستند که به جای شما با جامعه مخاطب تعامل می‌کنند. در نوشتن هر سوال و انتخاب نوع سوال، از میان سوال چندگزینه‌ای، متنی، درجه‌بندی یا طیف لیکرت، نحوه تحلیل داده را در نظر بگیرید. مثلا اگر در تحلیل، به دنبال آنالیز همبستگی هستید، نباید یکی از پارامترها را به صورت سوال متنی یا سوال باز طراحی کنید.
