وقتی با اورژانس تماس می گیرید ممکن است خیلی استرس بکشید و آنها با خونسردی و گاهی با بد اخلاقی جوابتان را بدهند؟ اما چرا؟ خسته اند؟ یا این همه سوال برای چیست؟
اورژانس در تمام ایران یک چک لیست کوتاه برای وضعیت مریض اورژانسی دارد که کمک میکند افراد اعزامی با تجربه و تخصص مرتبط با وضعیت بیمار را به محل اعزام کند. حتی داروهای متناسب را همراه آمبولانس بفرستد. پرسیدن این سوالها دقیقا به خاطر این است که شما به عنوان همراه مریض ممکن است چک کردن چیزی را از قلم بیاندازید. بارها شده که مریض به عنوان مثال فشار و ضربان قلبش اندازه گیری شده ولی تب سوزانی دارد که به آن توجه نشده است. چک لیست دقیقا چنین کاری را به شکل کوتاه و ضربتی انجام میدهد. صبر کنید و با همکاری با افراد با تجربه ی اورژانس، جان مریض خود را قبل از رسیدن نیروهای اورژانس نجات دهید. بدیهی است که با توجه به جواب شما این چک لیست کوتاه و هدفمند میشود. مثلا اگر بیمار شما سوختگی نیست یا وضعیت تنفسی نرمالی دارد بخشهای مربوطه به درد نخور هستند و در جا حذف می شوند.
این چک لیست این شکلی است.
1. آیا بیمار اخیراً بی‌هوش شده یا هر گونه تغییر در سطح هوشیاری مشاهده کرده‌اید؟
- مثال: "بیمار دو بار طی امروز بی‌هوش شده است. ابتدا بعد از ظهر و بار دوم حدود یک ساعت پیش."
2. آیا بیمار مشکلاتی در تنفس دارد و اگر دارد، می‌توانید توضیح دهید چه نوع مشکلاتی هستند (مانند نفس کوتاه یا سختی در تنفس)؟
- مثال: "بیمار نفس‌های کوتاه می‌کشد و به نظر می‌رسد که برای هر نفس کشیدن تلاش میکند. همچنین صداهایی مثل خش‌خش از ریه‌هایش می‌آید."
1. آیا فشار خون بیمار را تاکنون اندازه‌گیری کرده‌اید؟ اگر بله، عدد آن چه بوده است؟
- مثال: "صبح فشار خونش 140 بر 90 بود ولی الان تغییر کرده و به 160 بر 100 رسیده است."
2. آیا تعداد ضربان قلب بیمار زیادتر از معمول یا نامنظم است؟
- مثال: "ضربان قلب بیمار خیلی سریع شده و حدوداً 120 ضربان در دقیقه دارد و به نظر نامنظم می‌زند."
3. دمای بدن بیمار بالا یا پایین‌تر از حد نرمال است؟
- مثال: "دمای بدن بیمار 38.5 درجه سانتی‌گراد است و به نظر دچار تب است."
4. آیا تاکنون سطح اکسیژن خون بیمار اندازه‌گیری شده و اگر بله، عدد آن چه بوده است؟
- مثال: "سطح اکسیژن خون بیمار حدود 88 درصد است که زیر حد نرمال است."
1. آیا رنگ پوست یا لب‌های بیمار تغییر کرده است (مانند کبودی یا رنگ‌پریدگی)؟
- مثال: "لب‌های بیمار کبود شده و پوستش رنگ‌پریده به نظر می‌رسد."
2. آیا شما قادر به حس کردن پالس بیمار در نقاط مختلف بدن هستید، مانند مچ دست یا گردن؟
- مثال: "پالس بیمار در مچ دستش خیلی ضعیف است و به سختی حس میشود."
1. آیا هر گونه صدای غیرعادی در هنگام تنفس بیمار شنیده‌اید؟
- مثال: "وقتی بیمار نفس می‌کشد، صدای خش خش یا خس خس از سینه‌اش شنیده میشود."
2. آیا بیمار سرفه میکند یا خلط دارد؟ اگر بله، می‌توانید توضیح دهید چقدر و چه نوع؟
- مثال: "بیمار به شدت سرفه میکند و خلطی که بالا می‌آورد سبز رنگ و غلیظ است."
1. آیا بیمار حرکات غیرعادی دارد یا تشنج کرده است؟
- مثال: "بیمار حدود 10 دقیقه پیش دچار تشنج شد و تمام بدنش به لرزش افتاد."
2. آیا بیمار به تحریکات حسی (لمس، صدا، نور) پاسخ میدهد؟
- مثال: "بیمار به صدایم واکنش نشان نمی‌دهد ولی وقتی به دستش دست می‌زنم کمی تکان می‌خورد."
1. آیا بیمار شکم درد دارد یا تورم در شکم او مشاهده میشود؟
- مثال: "شکم بیمار متورم شده و می‌گوید که درد شدیدی در ناحیه پایین شکم دارد."
2. آیا بیمار احساس تهوع دارد یا استفراغ کرده است؟ اگر بله، چقدر و چند بار؟
- مثال: "بیمار از صبح تا به حال سه بار استفراغ کرده و هنوز احساس تهوع دارد."
1. آیا رنگ، بو یا تعداد ادرار بیمار متفاوت از حالت عادی است؟
- مثال: "ادرار بیمار به رنگ تیره و بو بدی دارد و تعداد ادرارش نیز کمتر از معمول است."
2. آیا بیمار در ناحیه تناسلی خود درد یا تورم دارد؟
- مثال: "بیمار از درد و تورم در ناحیه تناسلی شکایت میکند."
1. آیا بیمار زخم‌ها یا بریدگی‌هایی دارد؟ اگر بله، می‌توانید محل، عمق و شدت آنها را توضیح دهید؟
- مثال: "بیمار روی بازوی راستش یک بریدگی عمیق دارد که خونریزی میکند."
2. آیا هرگونه شکستگی یا دررفتگی در بدن بیمار مشاهده کرده‌اید؟
- مثال: "به نظر می‌رسد که مچ پای چپ بیمار دررفته و دچار تورم شدید شده است."
1. آیا بیمار دچار سوختگی است؟ اگر بله، لطفا نوع و درجه سوختگی را توضیح دهید؟
- مثال: "دست راست بیمار دچار سوختگی درجه دوم است و تاول‌های بزرگی روی پوستش شکل گرفته‌اند."
2. آیا می‌توانید مساحت تقریبی سوختگی را بیان کنید؟
- مثال: "سوختگی حدود 10 درصد از بدن بیمار را در بر می‌گیرد."
1. آیا بیمار دارای بیماری‌های مزمن است (مانند بیماری‌های قلبی، دیابتی، تنفسی و غیره)؟ لطفا توضیح دهید.
- مثال: "بیمار دیابت دارد و روزانه انسولین تزریق میکند. همچنین سابقه بیماری قلبی دارد."
1. آیا بیمار در حال حاضر داروی خاصی مصرف میکند؟ اگر بله، لطفا نام و دوز آنها را بگویید؟
- مثال: "بیمار متفورمین برای کنترل دیابت و آتورواستاتین برای کنترل چربی خون مصرف میکند."
2. آیا بیمار هرگونه آلرژی دارد؟ لطفا توضیح دهید.
- مثال: "بیمار به پنی‌سیلین آلرژی دارد و واکنش‌های شدیدی مانند کهیر و تنگی نفس نشان میدهد."
1. آیا راه هوایی بیمار پاک و باز است؟
- مثال: "بیمار اخیراً خفگی داشته ولی الان راه هوایی‌اش پاک و باز است."
2. آیا بیمار نیاز به ماسک اکسیژن یا تهویه مکانیکی دارد و اگر بله، آیا از آن استفاده شده است؟
- مثال: "بیمار با ماسک اکسیژن بهتر تنفس میکند و از آن استفاده کرده است."
1. آیا به بیمار داروهای ضروری مانند اپی‌نفرین یا نیتروگلیسیرین تزریق شده است؟
- مثال: "بیمار یک بار تزریق اپی‌نفرین کرده است تا واکنش آلرژیک کنترل شود."
2. آیا از سیستم‌های وریدی برای تزریقات یا تأمین مایعات استفاده شده است؟
- مثال: "تزریق وریدی از 30 دقیقه پیش شروع شده و برای تأمین مایعات و دارو استفاده میشود."
1. آیا اطلاعات بیمار در فرم‌های مربوط به اطلاعات اولیه و وضعیت بیمار ثبت شده‌اند؟
- مثال: "تمام اطلاعات بیمار، از جمله فشار خون و داروهای مصرفی در فرم‌ها ثبت شده است."
2. آیا شما وضعیت بیمار را به مراکز درمانی مقصد گزارش داده و راهنمایی‌های ضروری را دریافت کرده‌اید؟
- مثال: "وضعیت بیمار را به بیمارستان مقصد گزارش داده‌ایم و منتظر دریافت راهنمایی‌های بیشتر هستیم."
سوالات با جزئیات و مثال‌های مشخص همراه بیمار را به ارائه اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تر هدایت می‌کنند که می‌تواند در ارزیابی سریعتر و بهتر وضعیت بیمار بسیار مفید باشد.
