همه ما در زندگی با استرس مواجه شدیم استرس بخش لاینفک زندگی واجتناب ناپذیر است. ممکن استرس در برخی افراد کمتر باشد و در برخی بیشتر که این بستگی به فرد دارد. اگر بخواهیم مثالی بزنیم زمانی که می خواهیم در جلسه امتحان حضور داشته باشیم پیش ازان استرس برما ظاهر می شود اگر چه استرس در زمان کوتاه برای ما مفید می باشد و باعث پیشرفت و موفقیت می شود اما زمانی استرس برای ما خطرات جدی و آسیب را به همراه دارد که طولانی مدت ومزمن ادامه داشته باشد.
استرس اگر شدید باشد، زمینه ساز و علت بیماری هایی ازقبیل سرطان و بیماری های روانی مانند اضطراب، افسردگی، وسواس..... می شود.
استرس چیست؟
استرس احساس نوعی فشار و تنش عصبی است زمانی که نیاز فرد تامین نشود آرامش فرد به هم بخورد دچار فشار روانی می شود مانند بیماری، اختلافات خانوادگی، مرگ عزیزان، فقر، طلاق، اعتیاد.... دلایل فشارعصبی می باشد.
استرس واکنش طبیعی بدن در مقابله با خطر می باشد و تغییرات شیمیایی که در بدن اتفاق می افتد، ترشح هورمون کورتیزول و ادرنالین و نور ادرنالین موجب بالارفتن فشار خون و ضربان قلب، تغییر تعداد تنفس... وما هنگامی که با خطری مواجه می شویم «جنگ و گریز»در ما اتفاق می افتاد که در این صورت برای ما مفید و سودمند است. استرس عوامل مختلفی را شامل می شود ازقبیل ژنتیک، عوامل محیطی، تجارب کودکی، ویژگی فردی، عوامل اجتماعی و اقتصادی .. بستگی دارد.
هانس سلیه دانشمند اهل کانادا واکنش به استرس و فشار عصبی را به سه مرحله تقسیم کرد:
۱. اخطار
۲. مقاومت
۳. فرسودگی
علائم استرس
نشانه های استرس ازقبیل، بی حوصگی، دل درد، ناراحتی معده، بهانه جویی، خستگی، تحریک پذیری، گرفتگی عضلانی، درد کتف، گردن، حالت تهوع، سرگیجه، تکرر ادرار، کاهش میل جنسی، کاهش حافظه...
.
عوامل استرس
عوامل جسمی
افزایش فشار خون
افزایش ضربان قلب
افزایش تعداد تنفس
خشک شدن دهان
سرخ شدن صورت
عرق کردن کف دست
گرفتگی عضلانی
مشکل دربلع
دندان قروچه
سرما خوردگی (عفونت مکرر)
صدای زنگ زدن گوش
عوامل شناختی
گیجی
عدم تمرکز
عدم تصمیم گیری
ضعف حافظه
اشتباهات مکرر
عوامل عاطفی
به راحتی آشفته، ناامید و بدخلق شدن
عزت نفس پایین
احساس بی ارزشی
از دست دادن کنترل
مشکل تمدد اعصاب و آرام کردن ذهن خود
عوامل رفتاری
افزایش مصرف سیگار و الکل و مواد مخدر
ناخن جویدن
قدم زدن
افزایش مصرف کافئین
بی خوابی
به تعویق انداختن واجتناب از مسئولیت
گوشه گیر و منزوی شدن
مشکلات گوارشی
زخم معده، رفلاکس معده، اسهال، یبوست، حالت تهوع
مشکلات قلبی و عروقی
سکته قلبی، سکته مغزی
مشکلات پوست و مو
آکنه(پسوریازیس)، چین و چروک، ریزش مو، کهیر و خارش پوست
مشکلات قاعدگی در زنان
قطع قاعدگی، بی نظمی قاعدگی، عفونت های تناسلی، بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک
مشکلات جنسی در مردان و زنان
ناتوانی جنسی، کاهش میل جنسی، زود انزالی، دیر انزالی....
مشکلات ریوی
اسم، سرفه...
راهکارهای کاهش استرس
ریلکسیشن
مدیتیشن
یوگا
تنفس عمیق
ورزش
تغذیه
پیاده روی
مثبت اندیشی
حمایت اجتماعی
حمایت مالی
تمرکز بر یادگیری
گوش دادن به آهنگ ملایم و بی کلام
معنویات
نتیجه گیری
همانطور که پیشتر گفتیم، استرس بخشی از زندگی فرد می باشد که مشکلات و بیماری های بسیاری را شامل می شود که برای جلوگیری از آسیب ها و خطرات جدی در فرد نیازمند شناخت علائم و تشخیص به موقع ومدیریت آن می باشد.