مادربزرگ‌ها می‌گفتند، سکسکه نوزاد نشانه سلامت و به معنی آن است که شیرخوار معده گشاد می‌کند. در واقع این باور اشتباه است.
سکسکه، علامت سلامت یا بیماری نیست و هیچ تاثیر فیزیولوژیکی ندارد.
سکسکه ممکن است حتی برای نوزاد درون رحم نیز ایجاد شود. این داستان کاملا علمی و طبیعی است، درنتیجه جای هیچ نگرانی وجود ندارد. پرده دیافراگرام بافتی است که قسمت شکم از سینه را مجزا ساخته است. سکسکه نوزادان هنگامی اتفاق می‌افتد که پرده دیافراگم جابجایی و حرکت ناگهانی داشته باشد. به دنبال انقباضات ایجاد شده در پرده دیافراگم، تارهای صوتی بسته می‌شوند که با صدای آشنای سکسکه همراه است.
دلایل مختلفی برای سکسکه نوزادان وجود دارد که ممکن است سبب اذیت شدن آنها شود. نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر به سکسکه دچار می‌شوند.
این موضوع ممکن است به دلیل بد شیر خوردن و هوا رفتن در معده آنها باشد. زیرا نوزادان هنوز کوچک هستند و در صورت احساس گرسنگی تنها به بلعیدن غذا فکر می‌کنند و هنوز نمی‌دانند روش صحیح شیر نوشیدن چگونه است.
پزشکان می‌گویند سکسکه وقتی اتفاق می‌افتد که چیزی باعث انقباض دیافراگم شده و تارهای صوتی به سرعت بسته می‌شوند. هوا به سختی از درون تارهای صوتی عبور می‌کند و صدای سکسکه کردن را ایجاد می‌کند. دیافراگم یک عضله بزرگ است که زیر قفسه سینه قرار دارد و زمانی که شخصی نفس می‌کشد بالا و پایین می‌رود.
سکسکه در نوزادان اغلب بدون هیچ دلیل ظاهری اتفاق می‌افتد، اما غذا خوردن ممکن است یکی از علت‌ها برای انقباض دیافراگم باشد. این اتفاق ممکن است زمانی رخ دهد که کودک:
هنگام غذا خوردن هوای زیادی ببلعد
این عوامل باعث می‌شود معده نوزاد بزرگتر شود، همین امر باعث فشار به دیافراگم شده و منجر به سکسکه کردن نوزاد می‌شود.
اگر دفعات ایجاد سکسکه خیلی زیاد باشد و باعث ناراحتی و بی تابی کودک شود ممکن است به علت برخی بیماری‌ها مانند رفلاکس معده باشد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که غذای هضم شده و اسید معده دوباره به لوله مری برمی‌گردد. هنگام عبور این مایعات از دیافراگم می‌تواند باعث تحریک شدن آن و ایجاد سکسکه شود.
البته توجه کنید که دیافراگم فقط به علت مشکلات معده و غذا منقبض نمی‌شود، ممکن علت ایجاد انقباض در دیافراگم و سکسکه مشکل دیگری باشد.
موقع سکسکه چه کنیم؟
در مورد بزرگسالان معمولا گفته می‌شود روش‌هایی مانند ترساندن، نوشیدن یک لیوان آب سرد یا گرم بدون نفس کشیدن، گذاشتن کلیدی سرد پشت کمر، نگه‌داشتن نفس و... موثر است.
روش‌هایی که به کودک آسیب نرساند یا باعث ترسیدن او نشود را می‌توان برای او هم به کار برد.
گاهی دلیل ادامه سکسکه در کودکان، جنب و جوش زیاد است.
برای متوقف‌کردن سکسکه شیرخواران و نوزادان، کافی است آنها را بغل کنید، به پشتشان بزنید یا آرام تکانشان دهید. با زدن ضربه‌هایی آرام به پشت نوزادتان سعی کنید تا آروغ بزند و هوای بلیعده شده را از معده‌اش خارج کند.
بهتر است به این نکته توجه داشت که سکسکه روندی طبیعی دارد که بعد از طی شدن دوره خود متوقف می‌شود. اما بزرگترها نگران هستند و نیاز به انجام روش‌های درست برای رفع سکسکه نوزادان دارند. در ادامه مناسب‌ترین آنها را بیان خواهیم کرد.
پیشنهاد می‌شود، برای بهتر بودن حال نوزاد و پیشگیری از ایجاد سکسکه حتما بعد از شیر خوردن، آروغ نوزاد گرفته شود. بعد از بروز سکسکه نوزادان ممکن است با چند دقیقه در آغوش گرفتن به صورت عمودی روی سینه و ماساژ دادن، بسیار آرام شوند و این حالت بهبود یابد. با آروغ گرفتن نوزاد مقدار هوایی که در معده نوزاد رفته است خارج می‌شود.
سکسکه نوزادان را می‌توان با پستانک مخصوص این سن از بین برد. نوزاد با مکیدن پستانک از سکسکه رهایی می‌یابد، اما بهتر است از این راه برای نوزادان بالای 6 ماه استفاده کرد.
داروی گریپ واتر که بین مادران به گریپ میکچر معروف است ترکیباتی طبیعی دارد که برای درمان برخی ناراحتی معده در نوزادان بسیار موثر است. ترکیبات طبیعی این دارو دلیل بر آن نیست که هر قدر و هر بار که نوزاد دچار مشکل شد از آن برای بهبود بتوان استفاده کرد. بهتر است نوزادان تا 6 ماهگی تنها با شیر مادر تغذیه کنند.
ترکیباتی از جمله عصاره زنجبیل، بابونه و دارچین در این شربت وجود دارد. این دارو بادشکنی قوی است و موجب تسکین معده نوزادان می‌شود. می‌توان برای از بین بردن سکسکه از این شربت بی‌عوارض بهره‌مند شد.
وقتی سکسکه ناراحتی و اذیتی برای شما و نوزاد ندارد بهتر است اجازه داده شود تا دوره خود را طی کند و خود به خود متوقف شود. اگر راهی برای جلوگیری از سکسکه پیش گرفته نشود، بعد از اینکه دوره تمام شد، خود به خود از بین می‌رود.
بسیار نادر است که سکسکه نوزاد ساعت‌ها و چند روز ادامه داشته باشد که در این صورت باید به پزشک متخصص مراجعه شود. اما سکسکه‌هایی که به طور روزمره به صورت مقطعی ایجاد می‌شوند با دست و پا زدن نوزاد از بین می‌روند. اما برای اذیت نشدن معده آنها بهتر است بعد از شیر خوردن برای مدت کوتاه عمودی در آغوش باشند تا آروغ آنها گرفته شود.
در آغوش گرفتن و ایجاد آرامش گامی بسیار مهم برای کنترل سکسکه است. دمر گرفتن نوزاد روی یک دست یا قرار دادن سر نوزاد روی سینه راهی خوب برای تسکین دردها و ناراحتیهای معده‌شان است.
بهتر است در این حالت به آرامی کمر نوزاد را ماساژ داد. تا جای ممکن از ضربه زدن به پشت نوزاد زیر شش ماه پرهیز کنید و از ماساژ آرام استفاده کنید. با انجام این کار علاوه بر اینکه آروغ نوزاد گرفته می‌شود، به تسکین اسپاسم معده و سکسکه نیز منجر خواهد شد.
آیا سکسکه نشانه بیماری است؟
سکسکه دردی ندارد و نشانه بیماری نیست و در عرض چند دقیقه (حداکثر 30 دقیقه تا یک ساعت) تمام می‌شود.
اگر سکسکه بیش از 15 دقیقه طول کشید، می‌توان به کودک آب جوشیده سردشده، آب قند یا شیر داد.
در صورتی که سکسکه با علامت دیگری همراه نباشد، جای نگرانی ندارد، اما اگر همراه با تب و حالت تهوع باشد، باید با پزشک مشورت کرد. در این صورت ممکن است کودک دچار تحریک‌های موضعی، مسمومیت یا موارد نادرتر باشد.
نوزادان بیشتر از بزرگسالان سکسکه می‌کنند
دلیل اینکه نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر سکسکه می‌کنند، اغلب مربوط به بدن‌های کوچک و به طور کامل رشد نیافته‌شان است.
همان طور که در یک فرد بزرگسال، وقتی معده زیاد پر باشد می‌تواند باعث سکسکه شود، باید بدانیم در یک نوزاد هم با در نظر گرفتن اینکه بچه‌ها معده کوچک تری نسبت به بزرگ تر‌ها دارند و سریع‌تر پر می‌شود، این اتفاق خواهد افتاد.
از دیگر دلایلی که نوزادان سکسه می‌کنند ممکن است تا حد زیادی به خاطر رشد نکردن قسمت تحتانی مری آنها باشد. اسفنکتر تحتانی مری یک ماهیچه دایره‌ای است که در مری باز و بسته می‌شود و اجازه می‌دهد غذا وارد معده شود، در برخی از نوزادان این اسفنکتر، بسته نمی‌شود یا دیر‌تر بسته می‌شود. بنابراین غذا می‌تواند به داخل مری برگردد و باعث سکسکه شود. این عارضه با گذشت زمان حل می‌شود و جای هیچ نگرانی ندارد.
یکی دیگر از علل سکسکه، تغذیه نوزادانی است که به جای شیر مادر از شیشه استفاده می‌کنند و سکسکه وقتی اتفاق می‌افتد که سوراخ پستانک شیشه سوراخ درشتی داشته باشد و نوزاد هوای زیادی را ببلعد.
در این گونه موارد تنها راه حل ساده‌ای که می‌توانید انجام دهید این است که با توجه به سوراخ نوک سینه، سر پستانک شیشه را سوراخ کنید و اگر متوجه شدید سوراخ پستانک گشاد شده است آن را تعویض کنید.
