اختلال طیف اوتیسم معمولا تا سن سه سالگی قابل تشخیص میشود. به طور معمول والدین اولین نگرانیهای خود را از سنین ۱۸ تا ۲۰ ماهگی کودک بروز میدهند. بیشتر اوقات والدین پیش از آنکه به پزشک مراجعه کنند متوجه برخی از نشانهها شدهاند.
این نگرانیها نشانههای خفیف از یک مشکل است. به طور مثال بعضی از والدین به یاد میآورند نوزادشان هنگامی که در خودرو هستند بسیار ناراحت میشود یا به ندرت نگاه چشمی دارد، یا سکوتهای غیرمعمول دارد. تابلوی کلی زمانی پیچیدهتر میشود که نوزاد بزرگتر شده و انتظار میرود مراحل رشد را طی کند. تواناییهایی در کودک ظاهر میشود در حالیکه از نظر کیفی با همسالان خود متفاوت است. به طور مثال کودک اولین کلمات را چند بار ادا میکند ولی به ندرت تکرار میکند. والدین به دقت مراحل رشد کودک خود را تحت نظر دارند اما اکثر والدین تنها به نظر متخصصین، در مورد طی شدن مراحل رشد مورد انتظار فرزندشان، اتکا میکنند. که این میتواند باعث تاخیر در تشخیص شود.
اساسا تشخیص زودهنگام از آنجایی اهمیت دارد که باعث میشود مداخلات آموزشی و درمانی نتایج بهتری داشته باشد. دلیل آن این است که رشد مغز در سنین پایین توسط تعامل بین عوامل محیطی و پردازشهای عصبشناسی زیستی اتفاق میافتد.
یکی از دلایلی که اختلال طیف اوتیسم در ماههای ابتدایی قابل تشخیص نیست، این است که نشانههای اوتیسم در نوزادان به طور مشخص تعریفشده نیست. به علاوه اینکه نمیتوان دقیقا گفت آیا وجود «علائم هشدار» (Red Flags) نشانههای درستی برای یک اختلال رشد است. برخی از متخصصین بر این باورند که در میان گذاشتن این علائم با والدین میتواند موجب ناراحتی و نگرانی بیمورد شود لذا صبر میکنند تا علائم تاخیر یا اختلال در رشد به خوبی نمایان شود و سپس برای ارزیابیهای بیشتر ارجاع داده شوند.
اولین نگرانیای که معمولا والدین ابراز میکنند تکلم نداشتن فرزندشان در زمان مورد انتظار است. در حالی که بیشتر کودکانی که دچار این تاخیر هستند رشدی طبیعی خواهند داشت. پس لازم است به نشانههای غیرکلامی اوتیسم توجه ویژه کرد. علائم زود هنگام اوتیسم تا ۱۶ ماهگی در ادامه آمده است:
در سن ۶ ماهگی
در سن ۹ تا ۱۲ ماهگی
در سن ۱۴ تا ۱۶ ماهگی
تشخیص و مداخلهی زودهنگام بهترین فرصت را برای رشد و نمو کودک فراهم میکند. اگر رفتارهای نوزاد یا کودک منطبق بر تعدادی از این علائم هشداردهنده باشد بایستی نگران رشد کودک خود باشید. و اگر در سابقهی فامیلی اختلال طیف اوتیسم هست حتما باید به متخصص رشد یا روانشناس کودک مراجعه کنید.