بیماری دوقطبی، که به اختلال دوقطبی یا بای‌پولار نیز معروف است، یک اختلال روانی است که با نوسانات شدید خلقی، از جمله دوره‌های شیدایی و افسردگی مشخص میشود. این اختلال می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی مبتلایان داشته باشد. در این مقاله، به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که آیا بیماری دوقطبی درمان قطعی دارد یا خیر.
به حالتی که سلامت روان افراد را تحت تاثیر بگذارد، و شامل علامت تغییرات شدید خلق و خو از شیدایی تا افسردگی باشد، اختلال دو قطبی (Bipolar Disorder) یا افسردگی شیدایی (Manic depression) میگویند. این اختلال مشکلات مختلفی من جمله تغییرات در انرژی و فعالیت، تغییرات در خواب و اشتها، تغییرات در تفکر و تمرکز، مشکلات در روابط اجتماعی برای فرد ایجاد میکند، و همچنین خانواده وی را نیز مستاصل میسازد. پس درمان دو قطبی از اهمیت بسیاری برخوردار هست؛ اما آیا دو قطبی درمان میشود؟ منبع: زیمادرمان (Zimadarman)
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در درمان دو قطبی به آن توجه نمود، علائم و نشانه‌های Bipolar Disorder است؛ زیرا علائم اختلال دو قطبی، نشان می‌دهند که فرد به کدام یک از انواع اختلال بای پولار دچار شده است؟ مسلما انتخاب راه درمان بیماری دو قطبی، به نوع آن بستگی خواهد داشت.
اختلال دوقطبی به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم میشود: نوع اول و نوع دوم. نوع اول شامل حداقل یک دوره شیدایی است، در حالی که نوع دوم شامل دوره‌های افسردگی و شیدایی خفیف (هیپومانیا) می‌باشد. علائم این اختلال شامل موارد زیر است:
این نوسانات می‌تواند به مشکلات جدی در روابط اجتماعی، شغلی و تحصیلی منجر شود و در برخی موارد، ممکن است فرد به خود یا دیگران آسیب برساند.
پیدا کردن راه درمان دو قطبی در کودکان و نوجوان، حساسیت بیشتری دارد! کودکان به دلیل پشت سر گذاشتن مراحل رشد و پرورش ذهنی، رفتارهای متعددی نشان می‌دهند؛ به همین دلیل، تشخیص اینکه آیا علائم مشاهده شده به اختلال دو قطبی مربوط است، یا یک فرایند و حالت طبیعی را نشان می‌دهد، به تجربه و تخصص بالایی نیاز دارد.
نوسانات خلقی شدید، اصلی‌ترین نشانه در کودکان و نوجوانان مبتلا به افسردگی مانیک است؛ این نوسانات با آنچه در حالت معمول رخ می‌دهد، متفاوت خواهد بود! این نکته را در نظر داشته باشید، که دوره‌های افسردگی شدید، هیپومانیک و فاز مانیا در کودکان و نوجوانان، با بزرگسالان کاملا متفاوت هستند! شناخت صحیح نوع اختلال، در درمان دو قطبی و انتخاب بهترین راه درمانی، تاثیر بسزایی خواهد داشت.
درمان اختلال دوقطبی معمولاً شامل ترکیبی از دارو درمانی و روان درمانی است. داروها معمولاً شامل تثبیت‌کننده‌های خلقی، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد روان‌پریشی می‌باشند. هدف از این درمان‌ها کنترل علائم و جلوگیری از عود بیماری است. به عنوان مثال، والپروات سدیم یکی از داروهای مؤثر در کنترل فاز شیدایی این اختلال است. با این حال، درمان اختلال دوقطبی به معنای ریشه‌کن شدن کامل بیماری نیست.
بسیاری از متخصصان تأکید می‌کنند که این اختلال به طور کامل قابل درمان نیست و فرد مبتلا باید به طور مداوم تحت درمان باشد تا علائم خود را کنترل کند. روش‌های درمانی غیر دارویی علاوه بر دارو درمانی، روش‌های غیر دارویی نیز می‌توانند در مدیریت این اختلال مؤثر باشند. این روش‌ها شامل:
یکی از چالش‌های اصلی در درمان اختلال دوقطبی، عدم پذیرش درمان توسط بیمار است. برخی افراد ممکن است به دلیل احساس خوب در دوره‌های شیدایی، از ادامه درمان خودداری کنند. همچنین، عوارض جانبی داروها می‌تواند باعث نارضایتی بیماران شود و این موضوع می‌تواند به عدم پایبندی به درمان منجر شود.
در نهایت، باید گفت که اختلال دوقطبی یک بیماری مزمن است که به طور کامل درمان نمی‌شود، اما با درمان مناسب می‌توان علائم آن را کنترل کرد و کیفیت زندگی فرد مبتلا را بهبود بخشید. در حالی که درمان‌های موجود می‌توانند به مدیریت نوسانات خلقی و بهبود عملکرد روزمره کمک کنند، نیاز به پایبندی به درمان و حمایت اجتماعی برای موفقیت در مدیریت این اختلال بسیار مهم است. به طور کلی، افراد مبتلا به اختلال دوقطبی باید با پزشک خود همکاری کنند و از روش‌های مختلف درمانی بهره‌مند شوند تا بتوانند زندگی سالم و با کیفیتی داشته باشند.
منبع: کلینیک مغز و اعصاب زیمادرمان
