اعتیاد به مواد مخدر یکی از چالشهای اصلی در جوامع مدرن است که تأثیرات مخرب جسمی، روانی و اجتماعی به دنبال دارد. شناسایی و تشخیص زودهنگام اعتیاد میتواند نقش کلیدی در پیشگیری و درمان موفق آن ایفا کند.
تاکنون تحقیقات زیادی درباره نقش نوار مغز در تشخیص و درمان اعتیاد انجام گرفته که اتفاقا نتایج آنها نیز غیرطبیعی بودن امواج مغزی در افراد مبتلا به اعتیاد را ثابت میکنند! منبع: زیمادرمان
یکی از روشهای پیشرفته و علمی که اخیراً مورد توجه قرار گرفته، استفاده از نوار مغز (EEG) برای بررسی تغییرات امواج مغزی ناشی از مصرف مواد مخدر است. در این مقاله، به بررسی کاربرد نوار مغز در تشخیص اعتیاد، نحوه عملکرد آن و شواهد علمی موجود خواهیم پرداخت.
نوار مغز یا الکتروانسفالوگرافی (EEG) روشی غیرتهاجمی برای اندازهگیری و ثبت فعالیتهای الکتریکی مغز است. این روش با استفاده از الکترودهایی که بر روی پوست سر قرار میگیرند، سیگنالهای الکتریکی تولید شده توسط نورونهای مغزی را ثبت میکند. این سیگنالها به شکل امواج مغزی (دلتا، تتا، آلفا، بتا و گاما) قابل مشاهده هستند.
مواد مخدر با تغییر در عملکرد نورونهای مغزی، الگوی طبیعی امواج مغزی را مختل میکنند. این تغییرات میتواند به صورت افزایش یا کاهش فعالیت در باندهای فرکانسی خاص (مانند افزایش امواج تتا یا کاهش امواج بتا) مشاهده شود.
تحقیقات نشان دادهاند که اعتیاد به مواد مخدر باعث ایجاد تغییرات قابلتوجهی در امواج مغزی میشود. این تغییرات بسته به نوع ماده مصرفی و مدت زمان استفاده، متفاوت است:
بازخورد عصبی یا نوروفیدبک یکی از روشهای درمانی مبتنی بر EEG است که به افراد کمک میکند تا الگوهای امواج مغزی خود را تغییر دهند. در این روش:
تأثیر نوروفیدبک بر کاهش اعتیاد
مطالعات نشان دادهاند که نوروفیدبک میتواند در کاهش ولع مصرف و بهبود کنترل رفتاری در افراد معتاد مؤثر باشد. به عنوان مثال، در تحقیقی که در سال 2021 انجام شد، استفاده از نوروفیدبک باعث کاهش 40 درصدی عود مصرف در بیماران شد.
نوار مغز (EEG) به عنوان یک ابزار علمی و پیشرفته، نقش مهمی در تشخیص و درمان اعتیاد ایفا میکند. تغییرات امواج مغزی ناشی از مصرف مواد مخدر میتوانند اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت روانی و عصبی فرد ارائه دهند. همچنین، روشهایی مانند نوروفیدبک امکان بهبود فعالیت مغزی و کاهش ولع مصرف را فراهم میکنند.
منبع: درمانگاه اعصاب روان زیما درمان
