خلاصه کل این اپیزود در یک خط! صبح تا شب با اطلاعات و آمار داریم بمباران میشیم و اگر تفکر آماری بلد نباشیم، بسیار بسیار فریب آمار رو میخوریم! مثلا چطور؟
تحقیقات علمی و درست مشخص کرده افرادی که بیشتر بستنی میخورن، بیشتر دچار سرطان پوست شدن!!
خب؟
چی برداشت کردین؟ احتمالا بستنی منجر به سرطان پوست شده! درحالیکه اینطور نیست. علت چیز دیگه ای هست و آمار هم درسته. علتش چیه؟ بیاید تا بهتون بگم!
خیلی وقت ها افراد وقتی میخوان بگن ته یک ماجرا رو در بیارن میگن آمارشو بگیر! درحالیکه نمیدونن آمار یا تفکر آماری چیه. خب مشکلی هم نداره. ولی مشکل کجاست؟
مشکل اینجاست که من متخصصین زیادی دیدم، با مدارک ارشد و دکتری و… که تفکر آماری رو بلد نیستن!
یعنی آمار و تحقیقات و پژوهش رو در دانشگاه بلدن. ولی در زندگی روزمره بلد نیستن ازش استفاده کنن!
همچنین زمانیکه این مبحث رو یاد گرفتم میگفتم عهههه چه قشنگ! عهههه این چه باحاله راست میگه!!
و از اون طرف هم دیدم 87.3% از آمار هایی که در اخبار و اینستاگرام منتشر میشه دروغه. گفتم پس حتما باید این اپیزود رو ضبط کنم که مکمل بخش های دیگه ی پادکست بشه. راستی همین عدد 87.3% هم دروغ بود! یه تکنیک از آمار اینه که اعداد دقیق و با جزئیات بگین افراد بیشتر باور میکنن!
دیدید چی شد؟ یه مثال دروغ همین بالا زدم که ببینید از آمار چقدر استفاده میشه برای متقاعد کردن افراد در کمپین های سیاسی، تبلیغاتی و کسب و کارها.
حالا ما نمیخوایم بگیم از این تکنیک ها استفاده کنید برای متقاعد کردن یا فریب دادن افراد!
میخوایم یاد بگیریم چطور کمتر فریب بخوریم.
احتمالا شما یا شاغل هستین یا در آینده میخواین شغلی داشته باشین، یا حتی اگه خانه دار هستین نزدیکترین فرد به شما شاغل هست!
در یک کسب و کار یکی از مهمترین مسائل، آمار هست. حتی شما یک پیج اینستاگرامی بخواید بزنید، داخلش محتوا بذارید و… یک بخش مهم آمار هست. ببینید تبلیغاتی که انجام میدین یا فروشی که دارین رو کاملا با آمار می سنجید.
حالا فکر کنید با آماری دارید میسنجید که مباحث پایه ای اون رو هم بلد نباشید! چه شود…
یعنی خیلی وقت ها دلیل شکست یک کسب و کار عدم تحلیل درست آمار هست.
اتفاقا این اپیزود رو برای شما ساختم! کسی که آمار بلده و کارش این هست که خب بلده دیگه! نیاز به یه اپیزود نداره چون کل کار و تحصیلش درگیر آمار و تفکر آماری هست.
اگرچه به اون متخصصین هم پیشنهاد میکنم اپیزود رو بشنون.
پس خیالتون راحت، علاوه بر اینکه به درد میخوره، شنیدنش ضروریه!
تمام اپیزود رو سعی کردیم با مثال های جذاب جلو ببریم که حوصله سر بر نباشه. اگرچه تایم این قسمت کمی طولانی شد ولی یکپارچگی محتوا از بین میرفت اگه نمی گفتیم.
اگه دیدین زمانش طولانیه یا ممکنه خسته تون کنه پیشنهاد میکنم روی 2x بشنوید! یعنی سرعت پخش رو دو برابر کنید. اینطوری کل اپیزود نیم ساعته تموم میشه!
مشکل دیگه ای که درس آمار در مدرسه و دانشگاه داره اینه که سریع میرن سراغ فرمول ها! اینجا که ما از فرمول و عدد رقم خیلی چیزی نگفتیم.
مشکل بعدی اینه که یه شخصی که حتی ارشد و دکتری هم درس خونده، آمار بلده و در دانشگاه هم کارهای تحقیقاتی کرده، تفکر آماری رو بلد نیست!!
پس شما با شنیدن این قسمت میتونید خیلی چیزها یاد بگیرین. بدون خستگی 🙂
تفکر آماری به معنی استفاده از اصول و مبانی آمار هست علی الخصوص در زمان مواجه با آمار در زندگی روزمره.
بار اینکه این مبحث رو ما بهتر معرفی کنیم، از 3 کتاب استفاده کردیم!
بله از 3 کتاب به شرح زیر:
1) کتاب اصلی با عنوان چگونه با آمار دروغ بگوییم؟ نویسنده دارل هاف سال 1954 ترجمه حسین راهداری
2) کتاب The Data Detective یا کارآگاه داده نویسنده تیم هارفورد سال 2021 که متاسفانه هنوز ترجمه نشده!
یک سری موارد رو کامل شرح دادیم که اینجا بازشون نمیکنم پیشنهاد میکنم اپیزود رو بشنوید. فقط تیترهاش رو مینویسم:
که شامل 3 نوع میانگین میشه:
این که شد همون داستان مدرسه و دانشگاه؟!!!
نه اینقدر هم خشک توضیحشون ندادم! با مثالهای کاربردی هر کدوم توضیح داده شده.
تو اینجور مواقع ممکنه فکر کنی که دفعه بعد حتما باید یه اتفاق دیگه بیفته، مثلا اگه چند بار پشت سر هم شیر اومده، دفعه بعد حتما خط میاد.
اما این یه جور مغالطه به اسم “مغالطه قمارباز یا Gambler’s fallacy bias” هست. تو این مغالطه، ما ناخودآگاه فکر می‌کنیم که اتفاقات قبلی روی اتفاقات بعدی تاثیر می‌ذارن، در حالی که اینطور نیست.
یعنی چی اینطور نیست؟
یعنی هرچندبار شما شیر بیاری روی سکه انداختن بعدیت تاثیر نمیذاره و شانسش رو بیشتر نمیکنه که خط بیاد!
چندتا مثال از مغالطه قمارباز:
مغالطه قمارباز می‌تونه ما رو به تصمیمات اشتباه و گاه پرهزینه بکشونه. با آگاهی از این مغالطه و تفکر عقلانی، می‌تونیم از این تله ذهنی رها بشیم.
نکته:
این مغالطه به این معنی نیست که تو اتفاقات تصادفی هیچ الگویی وجود نداره.
گاهی اوقات ممکنه الگوهایی وجود داشته باشه، ولی این الگوها همیشه قابل پیش‌بینی نیستن.
موارد بسیار زیادی هنوز عنوان نشده! مثالش:
البته، مکمل این پادکست، قسمت بعدی یعنی تفکر علمی هست. اصلا از دستش ندین! یک سلسله اپیزود کامل از تفکر علمی براتون آماده کردم.
اگه دوست دارین بیشتر در رابطه با این موضوع بشنوید و یاد بگیرید برام پیام بذارید بیشتر ازش بگم!
