کتاب اگنس گری، اولین رمان منتشرشده از ان برونته، نویسنده و شاعر انگلیسی است. برونته در کتاب اگنس گری به شرح حال دختر جوانی به نام اگنس، فرزند یک کشیش میپردازد که برای کمک به خانوادهاش در تأمین هزینههای خانه، به تدریس در خانوادههای اغنیا و اشراف رو میآورد. اگنس سعی میکند با در پیش گرفتن روش جدیدی در تدریس، خود را همسن و در حالوهوای دانشآموزانش تصور کند، ولی همه چیز به میل او پیش نمیرود و حوادث خوشایند و ناخوشایندی برای او پیش میآید.
ما در جایجای کتاب اگنس گری میتوانیم تصویر خود برونته را نیز در زن جوان ببینیم. ان برونته خود تجربه زندگی با پدری کشیش را از سر گذرانده بود و برای مدت کوتاهی قبل از نوشتن کتاب اگنس گری، به عنوان معلم سرخانه مشغول به کار بود. اینها همه نشان میدهند که کتاب اگنس گری، زیاد از احوال و سرگذشت خود برونته دور نیست. پس به نظر بهتر است قبل از بررسی خود کتاب، نگاهی به زندگی آن برونته داشته باشیم.
ان برونته نویسنده کتاب اگنس گری در تورنتن، یورکشایر غربی شمال انگلستان به عنوان ششمین فرزند خانواده برونته متولد شد. برادر او پس از یک زندگی کوتاه فوت شد و دو خواهر دیگر او نیز در کودکی مرده بودند. از این خانواده پرجمعیت فقط ان و دو خواهر دیگرش زنده مانده و خدمات بزرگی به ادبیات کلاسیک جهان کردهاند. او مادرش را یک سال پس از تولدش از دست داد و کودکی سختی را پشت سر گذاشت.
ان برونته تنها نویسندهی خانواده خود نیست. خواهران دیگر او، امیلی و شارلوت نیز از نویسندگان بزرگ دوران خود هستند. آنها همچنین از پرچم داران نویسندگان زن انگلستان و جهان میباشند. کمتر کسی از اهالی کتاب است که دستکم نام کتاب بلندیهای بادگیر شارلوت برونته و جین ایر امیلی برونته را نشنیده باشد. به نظر میآید توجه به ادبیات و نویسندگی در خانوادهی برونته از مسائل مهم بوده است.
ان برونته در کودکی بر خلاف خواهران خود به مدرسه نرفت و تحصیل در خانه را ترجیح داد. ولی به تحصیلات آکادمیک بدرود همیشگی نگفت و در سالهای 1835 تا 1837 در آموزشگاهی مشغول به تحصیل شد. پس از مدتی که به تدریس پرداخت ان و خواهرانش اقدام به تأسیس مدرسهای در هاورت کردند ولی کسی در آن ثبت نام نکرد. امیلی و ان و شارلوت برونته در سال 1846 کتاب شعرهای خود را با نامهای مستعار آلیس، اکتن بل و کرر منتشر کردند ولی از آنها هم استقبالی نشد. بعد از انتشار کتاب جین ایر نوشتهی شارلوت برونته و همزمان با منتشر شدن بلندیهای بادگیر نوشتهی خواهر دیگر او، امیلی برونته نیز اولین رمان خود را که کتاب اگنس گری می باشد منتشر کرد. در سال 1848 یعنی یک سال بعد، او دومین کتاب خود را به نام مستأجر عمارت وایدفل منتشر کرد که آن نیز با استقبال خوبی مواجه شد.
*متأسفانه به دلیل محدود بودن علم پزشکی در زمان برونته، او در 29 سالگی و اوج جوانی و شهرت خود به دلیل ابتلا به بیماری سل در گذشت.
این کتاب توسط مترجم خوب کشورمان رضا رضایی در سال 1390 ترجمه و توسط نشر نی منتشر شد. از رمان او در ایران نیز استقبال خوبی شد. آن برونته همانند خواهرانش، از سبک رئالیسم و با اندکمایهای از رمانتیسم پیروی میکند. تجربهی تدریس او در کتاب اگنس گری کاملاً نمایان است و ما صحنههای مختلفی با دشواریهای آموزش دادن و تربیت کردن که ان برونته حتماً خود نیز با آن مواجه شده است در کتاب اگنس گری میبینیم.
برونته با دید واقعگرایی به دنیای اطراف و تجربههای خویش نگاه میکند. منتقدان حتی کتاب اگنس گری را خواهر کوچک کتاب جین ایر دانستند.
به نظر میرسد برونته در کتاب اگنس گری علاوه بر به کار گرفتن تجربههای شخصیاش، میخواسته دنیایی ایدئال برای خود بسازد. پدر و مادر او با وجود مخالفتهای بسیار و با سختی با هم ازدواج کرده بودند، پدر او پس از مرگ مادرش سرخورده شده و سختگیریهای زیادی به خانوادهی برونته میکرد، ولی پدر و مادر اگنس در کتاب او همچنان به رابطهای محکم و پایدار ادامه میدهند و این میتواند نشانگر حسرت ان برای داشتن خانوادهای محکم و حتی دلتنگی او برای مادرش باشد، مادری که او را حتی به خاطر نمیآورد.
اگنس گری که در این کتاب باید به اربابان و افرادی با طبقهی بالاتر از خودش آموزش بدهد، این کار را سخت مییابد و سعی میکند با قرار دادن خودش در جایگاه عاطفی دانش آموزانش آنها را درک کند و علاقهی آنها را متوجه خود کند ولی فاصلهی طبقاتی و فاصلهی فکری او با دانش آموزانش کار را بسیار دشوار میکند.
شارلوت خواهر او ان را زنی آرام و مطیع و کمحرف توصیف کرده، با وجود این که این شخصیت او را در کتاب اگنس گری میبینیم ولی در کتاب" مستأجر عمارت وایلدفل " ما تصویر متفاوتی از او میبینیم. شاید ان میخواسته جنبههای ناشناخته وجودش را در کتاب دیگرش کشف کند. خواننده از خود میپرسد اگر ان برونته زنده میماند، چه آثار ارزشمند دیگری میتوانست به ادبیات کلاسیک اهدا کند و چه جنبههای دیگری از اخلاق و رفتار آدمی را بررسی کند. با اینکه منتقدان از ان به اندازه دو خواهر او تقدیر نکردند و حتی شارلوت را پرکار، امیلی را نابغه و او را هیچ خوانده بودند، با خواندن اگنس گری میتوان این را بیلطفی بزرگی به او دانست. کتاب اگنس گری به جین ایر شباهتهایی دارد، ولی چه کسی میتواند بگوید کدامیک از این کتابها بر دیگری تأثیر بیشتری داشته؟
کتاب اگنس گری نمونهی خوبی از دردهای فاصلهی طبقاتی، مشکلات تدریس و حتی مشکلات زنان است.
خرید کتاب اگنس گری با ارسال رایگان