هر کسب و کاری که از شبکه اجتماعی استفاده می کند، باید یک استراتژی شبکه اجتماعی یا همان social media plan داشته باشد. بدون داشتن یک برنامه جامع شرکت شما در حال وقت تلف کردن خواهد بود. آیا شما واقعا حاضرید کسی را برای طراحی و ساخت یک علامت باشکوه برای کسب و کارتان استخدام کنید و سپس آن علامت را به صورت تصادفی در قسمتی از یک بزرگراه بچسبانید؟ این دقیقا همانند زمانی است که شما بصورت تصادفی برای شبکه اجتماعی خود مطالبی را پست می کنید.
همانند سایر رسانه ها استفاده از شبکه های اجتماعی برای ارتباط با مشتریان و متقاعد کردن آنها نیاز به برنامه، زمان و پول برای پیاده سازی آن دارد.
خوشبختانه برای ایجاد استراتژی نیازی به دانستن نحوه استفاده هر چهارده پلت فرم شبکه های اجتماعی ندارید. تنها چیزی که واقعا شما به آن احتیاج دارید این است که پنج تصمیم مهم بگیرید و از آنها تبعیت کنید.
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که کسب و کار کوچکی دارید نیازی نیست چندین شبکه اجتماعی مختلف را بکار گیرید. به عبارتی کسب و کارهای کوچک ظرفیت استفاده از چند شبکه اجتماعی را ندارند. پس بهتر است که تنها بر روی یک یا نهایتا دو شبکه اجتماعی متمرکز شوند و یاد بگیرند به خوبی از آن استفاده کنند. انتخاب مناسبترین شبکه اجتماعی اولین قدم در استراتژی شبکه اجتماعی است.
حال سوالی که پیش می آید این است که کدام یک از شبکه های اجتماعی را انتخاب کنیم؟ پاسخش آسان است. شما باید ببینید که بازار هدفتان از کدام شبکه ها استفاده می کنند. شبکه اجتماعی مختلف برای هر یک از مخاطبان جذابیت خاصی دارد. به عنوان مثال شبکه لینکدین بزرگترین شبکه کسب و کارهای حرفه ای است. از این رو مناسبترین گزینه برای بازاریابان کسب و کار به کسب و کار یا همان B2B است.
شبکه اجتماعی اینستاگرام معمولا بیشتر توسط کاربران ۱۸ الی ۳۴ سال استفاده می شود. کاربران شبکه اجتماعی پینترست اغلب خانم ها هستند. درصد زیادی از کاربران شبکه اجتماعی توییتر اکثر دانشجو و جوان هستند. با در نظر گرفتن هر یک از این موارد شما باید شبکه اجتماعی مناسب با کسب و کارتان را انتخاب کنید. پس باید ببینید که بازار هدف شما از چه چیزی استفاده می کند.
یکی از را ه هایی که می توانید بفهمید که مشتریان یا خریداران بالقوه شما از کدام یک از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند این است که از آنها بپرسید. می توانید یک نظرسنجی کوچکی از مشتریان فروشگاه خود داشته باشید و آنها را جمع آوری کنید. اگر وبسایت شما ترافیک خوبی دارد می توانید نظرسنجی تان را بصورت آنلاین انجام دهید. یکی از ابزارهایی که برای ایجاد نظرسنجی آنلاین می توانید از آن استفاده کنید SurveyMonekey است. می توانید کاربرانتان را با شرکت در قرعه کشی، جوایز یا سایر مزایای ملموس تشویق به شرکت در نظرسنجی کنید.
البته یکی دیگر از راه ها جستجو آنلاین است. یکی از سریعترین راه ها استفاده از سایت PeekYou است. این سایت یکی از موتورهای جستجو افراد است که آنها و لینکشان را در وب ایندکس می کند. به عبارتی این سایت یکی از روش های هوشمندانه جستجو افراد است.
مثلا اگر فرد ساکن امریکا است، نام، نام خانوادگی، شهری که زندگی می کند را وارد کرده و این سایت گزارشی از حضور آنلاین آن فرد به شما ارائه می دهد. می توانید به صورت رایگان دریابید که این فرد از کدام یک از شبکه های اجتماعی استفاده می کند. یکی دیگر از روش های جستجو آنلاین استفاده از تصویر گوگل برای آن فرد است. بر روی تصویر آن فرد کلیک و سپس بر صفحه آن تصویر کلیک کنید. معمولا پروفایل شبکه اجتماعی است که از این طریق می توانید بفهمید که شبکه اجتماعی مورد استفاده این فرد چیست. اغلب افرد از یک نام کاربری یکسان برای تمامی حساب های شبکه اجتماعی خود استفاده می کنند.
مرحله اول استراتژی شبکه اجتماعی: بعد از اینکه متوجه شدید کاربران شما از کدامیک از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند بصورت مداوم آن را پیگیری کنید. تنها از دو شبکه اجتماعی پرکاربردتر استفاده کنید. اگر شبکه اجتماعی انتخابی شما برایتان جدید است باید زمانی برای کار کردن با آن کنار بگذارید و قبل از اینکه کاری انجام دهید آن را خوب یاد بگیرید. بهتر است قبل از آنکه اکانتی برای کسب و کارتان ایجاد کنید یک اکانت شخصی در شبکه اجتماعی ایجاد کرده تا خلاصه سوتی ندهید.
بعد از آنکه نوع شبکه اجتماعی مورد استفاده خود را انتخاب کردید باید مشخص کنید که هدف شما از حضور در این شبکه ها چیست؟ معمولا شبکه های اجتماعی برای بسیاری از کسب و کارها برای اهداف مشابهی از قبیل یک کانال بازاریابی استفاده می شود. اینکه چطور هدفتان را دنبال کنید مهم است نه خود هدف. مثلا شما می توانید از شبکه های اجتماعی برای موارد زیر استفاده کنید:
به عبارتی شما می توانید از شبکه اجتماعی برای پیگیری و دستیابی به هدف کسب وکار سنتی خود برسید. در مرحله بعدی باید مطمئن شوید هدفی را انتخاب کنید که بتوانید آن را ارزیابی کنید. یک تا دو هدف را انتخاب و مطمئن شوید که این دو هدف جامع و مکمل یکدیگرند.
به عنوان مثال استفاده از شبکه اجتماعی برای ارائه خدمات به مشتری اجرا متفاوتی در مقایسه با زمانیکه هدفتان استفاده از شبکه اجتماعی برای هدایت ترافیک به وبلاگ یا وبسایتتان است خواهد داشت. اگر هدفتان ارائه خدمات عالی به مشتری باشد با توسعه یک محصول یا خدمت جدید می توانید به هدفتان برسید. البته اگر قادر به توسعه تعامل و مشارکت با کاربرانتان باشید. حواستان باشد که در حال حاضر یک الی دو هدف کافی است. باید متمرکز باشید تا بتوانید به طور پیوسته استراتژی شبکه اجتماعی خود را اجرا کنید.
این مرحله بسیار مهم معمولا توسط بسیاری از صاحبان کسب و کارهای کوچک در هنگام ایجاد استراتژی شبکه اجتماعی نادیده گرفته می شود. میزان موفقیت شبکه اجتماعی نیز باید همانند بسیاری از روش های بازاریابی مورد بررسی قرار گیرد. باید میزان هزینه و نرخ بازگشت سرمایه یا همان ROI ارزیابی شود. از این رو باید اهدافی را برای شبکه اجتماعی خود انتخاب کنید که موفقیت آن قابل ارزیابی باشد.
برای آنکه میزان برآورد ROI شبکه اجتماعی شما آسانتر شود، باید کسب وکارتان یک وبسایت داشته باشد. داشتن وبسایت به فالوئرهای شبکه اجتماعی شما یک مقصد می دهد. به عبارتی به عنوان یک پرتال برای کسب و کار شما عمل می کند.
زمانیکه شما وبسایتی داشته باشید می توانید با استفاده از ابزار گوگل آنالیتیک داده های موبایل، شبکه های اجتماعی و سایتتان را پیگیری و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید. با استفاده از ویژگی goal یا همان هدف در ابزار گوگل آنالیتیک می توانید به سادگی دریابید که اهداف تعاملی سایت شما تا چه میزان موفقیت آمیز بوده است. البته ابزارهای دیگری نیز برای ارزیابی سایت وجود دارند که می توانید از آنها نیز استفاده کنید.
یکی دیگر از کارهایی که می توانید انجام دهید استفاده از اطلاعات جمع آوری شده برای مقایسه نتایج در کانال های بازاریابی است. به عبارتی دیگر برای فهمیدن اینکه استفاده از کدامیک از کانال های فیس بوک یا یوتیوب با اهداف مشابه بازاریابی عملکرد بهتری داشته است.
از چه معیارهایی برای ارزیابی موفقیتتان استفاده می کنید؟ طبق نظرسنجی که در سال ۲۰۱۸ انجام شد حدود ۲۰ درصد صاحبان کسب و کار تعامل و ۱۹ درصد دیگر افزایش مخاطب را مهمترین معیار موفقیت می دانستند. برای ۱۶ درصد صاحبان کسب و کار و مدیران کلیک بر وبسایت، حدود ۱۵ درصد نرخ تبدیل، ۳۱ درصد تعداد پست ها و ۱۲ درصد دسترسی مهمترین معیار بوده است.
مرحله ۳ استراتژی شبکه اجتماعی: اگر وبسایتی برای کسب و کارتان ندارید آن را راه اندازی کنید. سپس ابزاری برای ارزیابی اهداف شبکه اجتماعی خود نصب کنید. در نهایت بعد از راه اندازی آنها استراتژی شبکه اجتماعی خود را در مرحله اجرا قرار دهید.
وقتی صحبت از شبکه اجتماعی کسب و کار ها می شود هیچ چیز رایگانی وجود ندارد. اگر می خواهید حضور کسب و کارتان را در شبکه های اجتماعی توسعه دهید باید پول خرج کنید. یا شخصی برای این کار پیدا کنید یا خودتان انجام دهید.
اگر فکر می کنید که خودتان می توانید به صورت رایگان با استفاده از توییتر، فیس بوک یا پینترست یا سایر ابزارهای رایگان دیگری که استفاده از شبکه اجتماعی را آسانتر و بهتر کرده، انجام دهید سخت در اشتباهید. شاید این کارها را بتوانید انجام دهید ولی زمان شما همانند پول ارزش دارد. شما وقت کافی برای این کارها را نخواهید داشت.
بنابراین شما باید بودجه برای شبکه اجتماعی خود در نظر بگیرید. خوب سوال اینجا است که چقدر در نظر بگیریم؟ امیدوارم که همین حالا هم بودجه ای برای بازاریابی کسب و کارتان در نظر داشته باشید. بودجه استراتژی شبکه اجتماعی درصدی از این بودجه در نظر گرفته شده خواهد بود.
البته توصیه نمی کنم که هر کسب و کار کوچکی تنها از شبکه اجتماعی برای بازاریابی خود استفاده کند. به این دلیل که معمولا کسب و کارهای کوچک به دنبال راه های کم هزینه و رایگان برای تبلیغات هستند. همچنین حواشی زیادی مبنی بر اینکه بازاریابی شبکه های اجتماعی کم هزینه تر از تبلیغات ستنی است، وجود دارد.
بازاریابی کسب و کار کوچک شما باید ترکیبی از چند بازاریابی باشد. زیرا تنها با یک کانال بازاریابی نمی توانید به مشتریان یا خریداران بالقوه کسب و کارتان دست یابید. یکی دیگر از بخش های بازاریابی که باید برای بودجه بازاریابی خود در نظر داشته باشید وبسایت کسب و کارتان است. زیرا استفاده از بازاریابی شبکه اجتماعی بدون داشتن وبسایت همانند راندن اسب در مسابقه اسب سواری است بدون اینکه اسب سواری بلد باشی.
استفاده از بخش های دیگر بازاریابی بسته به میزان بزرگی بازار هدفتان دارد. به عنوان مثال اگر اپلیکیشن های اینترنتی به جوانان می فروشید بخش بزرگی از بودجه شما باید صرف تبلیغات آنلاین شود. اگر محصولاتی برای افراد سالخورده، پدر و مادرها ارائه و به آنها می فروشید بیشترین بودجه بازاریابی شما باید در رادیو و تلویزیون صرف شود.
توصیه ای که برای شما دارم این است میزان بودجه ای که می توانید برای بازاریابی صرف کنید را مشخص و انتخاب کنید. سپس آن را دوبرابر کنید.
مرحله ۴ استراتژی شبکه اجتماعی: برنامه بازاریابی و بودجه آن را مرور کنید. سپس آنها را با استراتژی شبکه اجتماعی خود ادغام کنید
قبل از اینکه شما استراتژی کسب و کارتان را اجرا کنید ببینید چند ساعت در هفته وقت آزاد دارید. طی مصاحبه ای که از آنیتا کمپل (Anita Campell) موسس و هیئت مدیره شرکت Small Business Trends صورت گرفت او گفته هر روز ۱۵ دقیقه را صرف دیدن، کامنت و بروز رسانی شبکه اجتماعی می کند. همچنین ۲ ساعت در هفته را صرف بروز رسانی وبلاگ شرکت می کند. به عبارتی او سه ساعت و ۱۵ دقیقه را مشغول این کار است.
او همچنین گفته است که باید ۷ الی ۱۰ ساعت را برای یادگیری اولیه هر پلت فرم شبکه اجتماعی که قصد کار کردن با آن دارید صرف کنید. برای اجرا کمپین های شبکه اجتماعی نیاز به زمان بیشتری خواهید داشت. خوب حالا از خودتان بپرسید که آیا ساعت خالی دارید تا این کار را خودتان انجام دهید.
پروفایل های زیادی در شبکه اجتماعی وجود دارند که به طور کلی رها شده اند. منظورم از گفتن حرف های فوق این نیست که شما خودتان نمی توانید از شبکه اجتماعی برای کسب و کارتان استفاده کنید . استراتژی شبکه اجتماعی خودرا پیاده و عملی کنید. فقط قصد دارم به شما بگویم که اگر شما به فکر انجام این کار هستید باید از زمان و پیگیری های مداوم آن اگاه باشید.
ابزارهای بی شماری برای پست اتوماتیک در شبکه های اجتماعی وجود دارند. اما ایجاد و تنظیم پست ها نیازمند صرف وقت است. برخی از کسب و کارها با استخدام افرادی برای رسیدگی به امور شبکه های اجتماعی این مشکل را حل کرده اند.
اگر شما نیز تصمیم به استخدام فردی در این زمینه دارید حواستان باشد هزینه یک کارمند شبکه اجتماعی تنها دستمزد و حقوقش نیست. بلکه شامل هر هزینه دیگری از قبیل نظارت، پاسخ به کامنت و ارسال مطالب که آنها در طول زمان انجام می دهند نیز است.
مرحله ۵ استراتژی : به طور جدی در مورد تعهدات زمانی خود فکر کنید. مشخص کنید که آیا خودتان شخصا می خواهید استراتژی شبکه اجتماعی را عملی کنید؟
اگر پاسختان مثبت است به اولین مرحله استراتژی شبکه اجتماعی برگردید. اینکه می خواهید از کدامیک از شبکه های اجتماعی استفاده کنید. پس یکی را انتخاب و شروع به یادگیری و نحوه کار با آن کنید.
سپس شروع کنید به فهمیدن این موضوع که چطور از شبکه اجتماعی خود به نحوی استفاده کنید. تا شما را در رسیدن به اهدافی که در استراتژی شبکه اجتماعی برای خود تنظیم کرده بودید کمک نماید.
اما اگر پاسختان منفی است باید به دنبال یک فرد یا شرکتی باشید تا بتواند استراتژی را به نحو احسن برای شما عملی و اجرا کند.
واحد توسعه کسب و کار گروه شهرجاب آماده هرگونه مشاوره و فرآیند سازی برای کسب و کار شما می باشد.
