دوران قرنطینه ما رو مجبور کرد بیشتر از قبل در دنیای دیجیتال زندگی کنیم. وقتی بیرون رفتن و فعالیت‌های حضوری محدود شد، بیشتر افراد به شبکه‌های اجتماعی روی آوردند و روز به روز وقت بیشتری رو در این فضاها سپری کردند. حالا، بعد از کرونا، هر روز شاهد تغییراتی در رفتار کاربران هستیم؛ تغییراتی که بیشتر به رفتار افرادی که نشونه‌های ADHD دارن شباهت پیدا کرده. اما چرا؟ آیا واقعا کرونا باعث شده که ما کم‌حوصله و ناتوان در تمرکز بشیم؟ این مقاله قصد داره با بررسی رفتار کاربران بعد از دوران کرونا، به شباهت‌های رفتاری ایجاد شده بپردازه و همچنین راهکارهایی رو برای تولیدکنندگان محتوا پیشنهاد بده.
بخش اول: شبکه‌های اجتماعی در دوران قرنطینه، ناجی یا قاتل حوصله؟
در اوایل قرنطینه، شبکه‌های اجتماعی به عنوان راهی برای ارتباط با دنیای بیرون و سرگرمی محسوب می‌شدن. پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام و تیک‌تاک شاهد رشد شدیدی در تعداد کاربران و میزان فعالیت‌ها بودن. اما این افزایش زمان آنلاین بودن بی‌تأثیر نبود. تحقیقات نشون داده که هر چه کاربران بیشتر در معرض اطلاعات سریع و متنوع قرار بگیرن، توانایی پردازش طولانی‌مدت رو از دست میدن.
بخش دوم: تشدید نشانه‌های شبیه به ADHD در رفتار کاربران
تحقیقاتی که اخیراً روی رفتار کاربران شبکه‌های اجتماعی انجام شده، نشون میده که افرادی که مدت زمان بیشتری رو در این فضاها می‌گذرونن، علائمی شبیه به ADHD نشون میدن: مثل پرش از یک محتوا به محتوای دیگه، کم‌حوصلگی در مواجهه با محتوای طولانی، و عدم تمرکز روی یک موضوع خاص.
شبکه‌های اجتماعی عمداً طراحی شدن تا با ارائه محتوای جدید و جذاب، کاربران رو مشغول نگه دارن و این امر باعث میشه فرد تمایل پیدا کنه به سرعت از یک محتوا به محتوای دیگه بره.
بخش سوم: نقش الگوریتم‌ها در تغییر رفتار دیجیتال
بسیاری از پلتفرم‌ها، با الگوریتم‌هایی کار می‌کنن که محتوای جذاب و سریع رو به کاربر پیشنهاد میده. مثلا در اینستاگرام و تیک‌تاک، این الگوریتم‌ها محتواهایی رو که بیشتر لایک و تعامل دارن در صدر نمایش قرار میدن. به این ترتیب، کاربران در معرض محتواهای متنوع و کوتاه قرار می‌گیرن و این باعث میشه که توانایی تمرکز خودشون رو روی محتوای طولانی‌تر از دست بدن. الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی با توجه به تمایل کاربران به محتوای جذاب و کوتاه، محتوای طولانی رو کمتر پیشنهاد میدن و به این ترتیب کاربران تمایل بیشتری به مصرف محتوای کوتاه و سریع پیدا می‌کنن.
بخش چهارم: عواقب روانشناختی استفاده طولانی‌مدت از شبکه‌های اجتماعی
تحقیقات مختلف نشون داده که استفاده زیاد از شبکه‌های اجتماعی می‌تونه روی سلامت روان افراد تأثیر منفی بذاره؛ به ویژه احساس اضطراب و افسردگی رو افزایش بده و باعث بشه افراد دچار مشکلات خواب و حتی کمبود تمرکز بشن
. به این ترتیب، کاربرانی که وقت زیادی رو صرف دیدن محتوای مختلف می‌کنن، به تدریج صبر و حوصله خودشون رو از دست میدن و این مسئله در دراز مدت به نفعشون نیست.
بخش پنجم: تأثیرات کم‌حوصلگی کاربران روی کیفیت محتوا
این رفتار کم‌حوصلگی کاربران در شبکه‌های اجتماعی به نوعی تولیدکنندگان محتوا رو هم به سمت تولید محتوای کوتاه‌تر و سریع‌تر سوق میده. محتوای آموزشی و مطالب علمی که به زمان و دقت بیشتری برای پردازش نیاز دارن، معمولا کمتر مورد توجه قرار می‌گیرن. از طرفی تولیدکنندگان محتوا هم برای رسیدن به مخاطبان بیشتر، مجبور می‌شن محتوای خودشون رو فشرده‌تر و در قالب‌های مختصر ارائه بدن، که این موضوع باعث میشه محتوای عمیق‌تر و طولانی‌تر کمرنگ‌تر بشه.
بخش ششم: استفاده از تکنیک‌های ADHD دوستانه در تولید محتوا
برای تولیدکنندگان محتوا، درک رفتار کاربران بسیار مهمه. وقتی کاربران به سمت رفتارهای شبیه به ADHD میرن، محتوای آموزشی و تخصصی باید به گونه‌ای طراحی بشه که توجه کاربران رو در همون زمان کوتاه جلب کنه. استفاده از تصاویر، ویدیوهای کوتاه، و حتی استفاده از عنوان‌های جذاب و شوخ می‌تونه به تولیدکننده محتوا کمک کنه تا کاربران رو نگه داره. همچنین می‌تونن از تکه‌های کوتاه از محتوای اصلی استفاده کنن و کاربران رو به محتوای طولانی‌تر هدایت کنن.
پیشنهادات برای مدرسان و تولیدکنندگان محتوا
جمع‌بندی: بازگشت به توجه، یا سازگاری با جریان جدید؟
در دوران پسا کرونا، رفتار کاربران شبکه‌های اجتماعی دستخوش تغییرات زیادی شده و به نظر می‌رسه که عادت‌های جدیدی مثل کم‌حوصلگی و پراکندگی توجه شکل گرفته. در این فضای جدید، تولیدکنندگان محتوا باید به طور خلاقانه به تغییرات رفتار کاربران پاسخ بدن و به راه‌هایی فکر کنن که در عین ارائه محتواهای ارزشمند، توجه کاربران رو حفظ کنن.
