یافتن معیارهای مناسب برای سنجش، استراتژی موفق برای هر محصولی حائز اهمیت می باشد. در اصل ما برای تدوین این استراتژی باید، شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) هر محصول را در حوزه تخصص آن محصول در نظر بگیریم. اندازه‌گیری شاخص‌های کلیدی عملکرد به ما کمک می‌کند تا درک کنیم به چه میزان در مسیر رسیدن به اهداف تدوین شده به منظور دستیابی به استراتژی محصول خود قرار داریم. همچنین این ابزار در بررسی استراتژی های محصولی که توسط ما مورد استفاده قرار می گیرد، راهگشای مناسبی خواهد بود. به این منظور در این مقاله قصد داریم به بررسی برخی از معیار های ارزیابی سیستم های مدیریت یادگیری (LMS) بپردازیم. قطعا یکی از بزرگ‌ترین مزایای استفاده از سیستم مدیریت یادگیری، توانایی به دست آوردن بینش نسبت به رفتارهای یادگیری می باشد. از سوی دیگر این سیستم ها به ما کمک می کنند تا در طراحی دوره آموزش الکترونیک و تدوین استراتژی کلی آن خود را ارزیابی کرده تا بتوانیم نقاط بهبود را پیدا نماییم. با این حال، پلتفرم‌های مختلف مدیریت یادگیری دارای ویژگی ها و قابلیت های متفاوتی می باشند، این تنوع در قابلیت ها ما را ملزم می نماید که به منظور ارزیابی پلتفرم ها معیار های مناسبی بر اساس کلان داده های سامانه ها پیدا کنیم تا به کمک آن ها ساختار آموزش مجازی خود را با اثر بخشی بیشتری ارائه نماییم. در ادامه به بررسی ۶ معیار برتر سیستم های مدیریت یادگیری که باید در سامانه های خود به دنبال آنها باشیم، می پردازیم.
۱. پیشرفت یا تکمیل دوره آموزش الکترونیک
یکی از مهمترین قابلیت های یک سیستم مدیریت یادگیری، پیگیری میزان تکمیل و پیشرفت یادگیری دانشجویان باشد. این قابلیت به ما کمک می‌کندکه عملکرد فراگیران در دوره آموزشی خود را ارزیابی نموده و تخمین صحیحی از زمان لازم برای تکمیل هر دوره آموزش الکترونیکی و سطح درک آن داشته باشیم. به عنوان مثال، می توانیم قبولی در ارزیابی نهایی دوره را معیاری برای تکمیل دوره در نظر بگیریم اما ممکن است این معیار برای دانشجویانی که آموزش خود را در محیط مجازی سپری می کنند به اندازه کافی چالش بر انگیز نبوده و این امر منجر به کاهش انگیزه آن ها و خسته کننده بودن فرآیند آموزش شود. موضوع صرفا قبولی یا عدم قبولی نیست. تکمیل دوره آموزش مجازی و پیگیری آن به ما این فرصت را می‌دهند که چالش ها ی آمزشی در طراحی دوره خود را شناسایی کرده و رفتارهای یادگیری را کنترل کنید.
۲. مهارت یادگیرنده آنلاین
صرف‌نظر از اهداف یادگیری، هدف نهایی افزایش مهارت و شایستگی است. وقتی که آموزش هایی به دانشجویان ارائه می شوند ما نیاز به ابزار هایی به منظور ارزیابی و مشارکت آن ها در پروسه آموزش خواهیم داشت. برای رسیدن به این هدف، به سامانه ای نیاز داریم که پایه دانش را قبل و بعد از تجربه آموزش اندازه‌گیری نماید. این امر معمولا در قالب ارزیابی‌های آموزش مانند آزمون‌های چند گزینه‌ای و شبیه‌سازی‌های تعاملی آموزش همانند تکالیف صورت می‌گیرد. با این حال، سیستم مدیریت یادگیری مورد استفاده ما باید با تجزیه و تحلیل هر جنبه از نتایج ارزیابی آنلاین، گامی فراتر بردارد. به عنوان مثال، چه مدت طول کشید تا ارزیابی آموزش مجازی تکمیل شود و اینکه آیا فراگیران آنلاین پس از آخرین آزمون آنلاین بهبود پیدا کرده‌اند یا خیر. عاقلانه است که به جای انتظار کشیدن تا پایان دوره، ارزیابی های میان دوره ای را گاه به گاه انجام دهیم. پس از هر ارزیابی می بایست یافته‌ها را ارزیابی کرده و فعالیت های لازم را برای بهبود روند آموزشی، شناسایی نماییم. این قابلیت به ما این فرصت را می‌دهد تا منابع مکمل را برای بهبود عملکرد قبل از این که خیلی دیر شود، فراهم کنیم.
۳. رتبه‌بندی دوره‌های آموزشی مجازی
هر طراحی آموزشی که توسط ما انجام می شود، چه از لحاظ محتوا و چه از لحاظ روند آموزشی قطعا برای ما دارای مقبولیت لازم می باشد. اما زمانی که گزارش‌ها و تحلیل‌های سیستم مدیریت یادگیری ارزیابی جدیدی را در اختیار ما قرار دهد، ممکن است دیدگاه ما نسبت به این مسئله تغییر یابد. اغلب این واقعیت وجود دارد که ما بسیار به محتوای آموزش مجازی خود نزدیک هستیم. و قطعا سخت تلاش کرده‌ایم تا مطالب موثر آموزش مجازی را ایجاد کنیم و به این دلیل به آن یک وابستگی خاصی داریم. با این حال، مهم است که از طراحی دوره آموزش مجازی فاصله بگیریم و بر اساس ارزیابی ها و داده های سیستم مدیریت یادگیری، با دید تازه به آن نگاه کنیم. یکی از با ارزش ترین معیارهای سیستم های مدیریت یادگیری، رتبه‌بندی‌های ارزیابی دوره آموزش مجازی است. فراگیران آنلاین ما در مورد دوره آموزش مجازی چه احساسی دارند؟ به نظر آنها چه چیزی باید عوض شود؟ آیا آنها آن را به یک دوست یا همکار توصیه می‌کنند؟ ما می‌توانید پاسخ این سوالات حیاتی را با انجام یک نظرسنجی و یا پرسشنامه پیدا کنیم. سپس سامانه می‌تواند همه داده را به منظور تحلیل های دقیق در یک مکان جمع‌آوری نماید.
۴. بازگشت سرمایه (ROI ) آموزش مجازی
هیچ سیستم مدیریت یادگیری واقعا رایگان نیست، حتی موارد رایگانی که هیچ هزینه اولیه ای دریافت نمی کنند. زمان و نیروی انسانی لازم، مشتمل بر پروسه نگهداری سامانه، هزین های مرتبط با زیر ساخت ها و یا تولید محتوا بخشی از این هزینه های پنهان می باشد. بنابراین، محاسبه هزینه‌ها در مقابل مزایا، یکی از معیار های مهم یک سیستم مدیریت یادگیری می باشد. به عبارت دیگر، آیا برنامه آموزش مجازی ما واقعا ارزش سرمایه‌گذاری را دارد؟ یا باید درباره استراتژی آموزش مجازی خود تجدید نظر کنیم؟ اکثر سیستم‌های مدیریت یادگیری معیاری برای این موضوع ندارند. اما یک روش غیرمستقیم برای محاسبه ROI آموزش مجازی وجود دارد. در گام نخست می بایست، عملکرد مخاطبان و رتبه‌بندی خدمات ارائه شده به کاربران سامانه خود را تحلیل کنیم تا ببینید آیا پیشرفتی وجود دارد یا خیر. یافته‌های خود را با معیارهای سیستم مدیریت یادگیری موجود تطبیق دهید، مانند نتایج عملکرد یادگیرنده آنلاین. به عنوان مثال، افزایش در رضایت کاربران ممکن است به نرخ بالای تکمیل دوره آموزش مجازی منجر شود. و اتمام هر دوره توجیهی برای قابل قبول بودن بودجه آموزشی ما باشد.
۵. دستورالعمل یا رتبه‌بندی اساتید
ممکن است طراحی دوره آموزش ما به گونه ای باشد که دانشجویان با آن ارتباط لازم را برقرار کنند و آن را دوست داشته باشند. اما این امر باعث نمی شود که این احساس به اساتید و همکاران تدریس در یک دوره تعمیم یابد.. این افراد نقش مهمی در فرآیند آموزش مجازی ایفا می‌کنند. آنها در سامانه حضور دارندتا فراگیران آنلاین را راهنمایی کنند و به آنها پشتیبانی مستمر ارائه دهند. بنابراین، آنها باید نقش خود را جدی بگیرند و به طور فعال در جامعه آموزش مجازی شرکت کنند. یکی از موثرترین ابزارها برای اندازه‌گیری رتبه مربی یا مدیر، نظرسنجی‌های آنلاین ناشناس و پرسشنامه ها است تا افراد بتوانند نظرات خود را بدون هیچ واهمه ای ابراز نمایند. همچنین در تحلیل این نظرات سامانه ها می توانند با ابزار های آماری مناسب گزارش های نرمال شده مناسبی را ارائه دهند.
۶. سیستم مدیریت یادگیری سفارشی
ارائه قابلیت های مختلف و قابل انتخاب به منظور ارائه محتوای آموزشی و دسترسی به گزارش های متنوع در ارزیابی فعالیت های صورت گرفته می تواند باعث افزایش جذابیت کار کردن با یک سیستم مدیریت یادگیری شود. ارائه درس با ساختار جلسه بندی و یا اضافه شدن قابلیت هایی نظیر بازی پردازی با توجه به ماهیت دوره مثال هایی هستند که می تواند باعث افزایش اثر بخشی بیشتر دوره طراحی شده توسط ما گردد.
امیدواریم این مطلب به عنوان گامی کوچک در توسعه ساختار یافته و قابل ارزیابی سیستم های مدیریت یادگیری مورد استفاده قرار گیرد و قطعا نظرات شما می تواند روشنگر مسیر های آتی توسعه سامانه های آموزشی در کشور باشد.
