هر نوشته، مانند خانهای است که برای ورود میهمانت آراستهای! کلمات آن، مانند میوههایی تازه و رنگارنگ هستند که روی میز چیده ای و آماده اند برای خورده شدن! کنایه ها و شعرهای ادیبانه آن، چای تازه دم کردهای است که بوی هل و دارچین آن، فضا را پر کرده است و تصاویری که انتخاب میکنی، همانند پنجرههایی رو به باغ هستند که نسیم، پردههایش را به آغوش میکشد! و تو که با آغوشی باز پذیرای میهمان میشوی!
خانه باید بوی گرمی و صداقت بدهد، بوی عطر چوب! محتوا هم باید از دل برآید تا به دل بنشیند.
اگر محتوایی که مینگارید از هر نوعی، مانند: داستانی، روایی، علمی یا آگاهسازی و... باشد، اما ارزشی را برای مخاطب به ارمغان نیاورد، با دلخوری خانهتان را ترک خواهد کرد. به عنوان میزبان میبایست هر آنچه که دارید را در طبق گذاشته و به بهترین شکل ممکن ارائه دهید. خواننده خود انتخاب خواهد کرد که باز هم به خانه شما سر بزند یا نه؟
حتماً به یاد دارید که در سالهای گذشته، آدمهایی رو استخدام میکردند که تراکت پخش کنند، یا سر کوی و بازار فریاد بزنند تا شما رو به خرید از فروشگاه یا صرف یک وعده غذا، در رستورانی خاص دعوت کنند. اما الان کمتر کسی در کوچه و بازار فریاد میزند تا از شما بخواهد، محصول و یا خدمتی را خریداری کنید.
این روزها روشهای جدیدتری برای معرفی و آگاه سازی مخاطبان ابداع شده است. یکی از مهمترین این روشها، تولید محتواست. محتوا انواع گوناگون دارد، مانند: محتوای نوشتاری، محتوای بصری یا شنیداری که از طریق این روشها، شما با محصولات خدمات و یا هرچیزی که قرار است بدانید، آشنا می شوید.
توی این بازار داغ که همه میگویند محتوا پادشاه است، میخواهم بر اساس تجربه خودم، کمی در مورد نحوه نگارش محتوا بنویسم و در واقع به سوالات زیر پاسخ دهم:
در دورانی که افراد دیوانهوار، صفحات وب و موبایل را بالا و پایین می کنند، میبایست با ظرافت و دقت محتوایی با کیفیت آماده کنید تا در میان انبوه نوشتهها، تصاویر و فیلم ها دیده شوید.
پس برای خوب نوشتن بهتر است، موارد زیر در خاطر داشته باشید:
و...
بیشتر افرادی که در حوزه تولید محتوا فعالیت میکنند، بر این باور هستند که تولید محتوا برای وب سایت باید یک مطلب طولانی باشد تا نرخ ماندگاری خواننده را در صفحه افزایش دهد. تا حدودی این حرف درست است، اما مطلب باید جایی تمام شود که هر آنچه که لازم می دانید و مرتبط با موضوع شماست در آن آورده شود و اگر به اطاله کلام کشیده شود، چشم مخاطب خسته خواهد شد.
خوب است برای نوشتن محتوای جامع و طولانی، از تیترها و مطالبی استفاده شود که در عین عمیق بودن به اندازه ای جذاب نوشته شود که چشمان مخاطب متن را رها نکند. فقط نوشتن محتوای طولانی که صفحه بالا و پایین شود و مخاطب پس از یک نگاه سرتاسری متن را رها کند، یعنی شما در جذب مخاطب از طریق محتوا موفق نبودهاید.
همه ما کتابهای داستانی قطور خوانده ایم که نفسمان را در سینه حبس میکردیم و قلبمان تندتند میزد تا صفحه را ورق بزنیم و ببینم آخر ماجرا به کجا میرسد! پس محتوا باید به میزانی جذاب باشد که خواننده خودش متن را دنبال کند...
برای نوشتن محتوای باکیفیت بهتر است با قلمی روایی و داستانی بنویسید و از تمثیل استفاده کنید، تا فهم متن برای مخاطب آسانتر شود. برای خوب نوشتن، بسیار مطالعه کنید، جستجو کنید و از مراجع خوب و شناخته شده استفاده کنید، تا اعتماد مخاطب را با ارائه یک محتوای با ارزش به دست آورید.
نوشته شما نمادی از شخصیت شماست! خودتان باشید و راحت بنویسید. به مرور سبک شما متعلق به خودتان خواهد بود و شناخته خواهید شد. نگارش به شیوه خودتان منحصر به فرد خواهد بود. نترسید که بر خلاف جهت آب شنا میکنید.
نمیدانم دکتر حسین قندی را می شناسید یا نه! او پدر علم خبرنگاری ایران بود، همان کسی که تیتر زد:
از آنجایی که تیتر در محتوا شما را به ادامه خواندن بیشتر ترغیب می کند، به دیدگاه دکتر قندی در مورد تیتر زدن در محتوا، گذری می زنم. دیدگاه او در مورد تیترنویسی از قرار زیر است:
- در تیترنویسی تنوع داشته باشید، اما هر فنی که در تیترنویسی به کار می رود، باید بتواند تیتر را خواندنی، برجسته و در عین حال دلنشین کند.
- ایجاد هیجان در تیتر بهمنظور جنجالی کردن مطلب نیست، بلکه تیتر باید خواننده را به وجد آورد و چشم او را روی تیتر نگه دارد و او را بهسمت خواندن مطلب هدایت کند.
- نقش تیتر هدایتگری خواننده بهسوی متن است و این هدایتگری باید توام با جذابیت، تازگی و اقناع باشد.
- آنجا که تیتر بر معنا قرار میگیرد، واژه ها و کلمات نقش اساسی دارند.
- تیترنویس باید بر زبان مورد استفادهاش مسلط باشد، واژههای تازه و با طراوت را بشناسد و همچنین جایگاه و کاربرد آنها را بداند.
- و نکته آخر اینکه تسلط بر واژهها، دقت در درستنویسی و کلید موفقیت در تیترنویسی و نگارش محتواست.
فرهنگ و ادبیات ایران را بشناسید! بسیاری از افرادی که تولید محتوا میکنند، از دانش روز و نحوه نگارش افراد نویسنده در اقصی نقاط دنیا، خط می گیرند. یادتان نرود ما ایرانی هستیم و قلم، فرهنگ، زبان و دوست داشتههای ما با بسیاری از افراد در دنیا متفاوت است. پس محتوای شما باید برای مخاطب ایرانی نوشته شود!
عرق فرهنگی، ملی و شناختن زبان فارسی، کنایههای ادبی و اشعار شعرای نامدار میتواند در تولید محتوای باکیفیت به شما ایدههای خوبی بدهد.
همه ما میدانیم، آنچه از دل برآید بر دل نشیند!
گاهی وقت ها نوشتههایی را خوانده ام که نویسنده تلاش کرده تا خلاقیتی را در آن بروز دهد، اما اگر توجه کنید به راحتی در مییابید خلاقیت تلاش کردنی نیست! خلاقیت قلمی است که به واقع بر اساس خوب دیدن، خوب شنیدن، خوب خواندن و شناخت خواننده از مخاطب و تسلط بر موضوع نگارش، حرکت میکند. پس برای تسلط بر نگارش:
استادی داشتم در دانشگاه حرفی زد که در خاطرم نقش بسته است. گفت آن کسی که بسیار میداند، دانش خودش را به سادهترین شکل ممکن به تو انتقال میدهد! پس فکر نکنید اگر از کلمات سنگین و یا اصطلاحات انگلیسی بیش از حد و لغات ناشناخته بین عموم استفاده میکنید، جذاب است. شما فقط برای افراد برند و شناخته شده و آشنا به این نوع اصطلاحات نمینویسید. محتوای شما باید برای طیف عظیمی از مخاطبین، قابل فهم و درک باشد تا آگاهسازی اتفاق بیوفتد.
شما برای گوگل نمینویسید، برای آدم های زنده می نویسید! گوگل زمانی رتبه محتوای شما را بالا می برد که مخاطب شما را انتخاب کند.
الگوریتم رقص گوگل را شنیده اید؟ هیئت ژوری گوگل محتوای شما را آزمایش میکند. در ابتدا محتوای شما را در رتبه های بالا نمایش میدهد و بر اساس رفتار کاربر و عکس العملهای مخاطبان، جایگاه شما در گوگل ارتقا می یابد یا افت میکند. دقیقاً مثل رقصنده ای حرفهای که به راحتی با آهنگ های مختلف میتواند بسیار مسلط و متوازن برقصد. محتوای شما هم در زمانی که از طرف خوانندگان زیاد دیده شود، انتخاب شود، خوانده شود و مخاطب پاسخ هایش را دریافت کند و همچنین نسبت به طول محتوا، زمان مناسبی برای خواندن مطلب در صفحه سپری کنند، گوگل به مرور کیفیت محتوای شما را درک کرده و رتبه مناسبی را به شما اختصاص خواهد داد.
برای نوشتن محتوا در هر حوزهای نیاز به دانش آن حوزه وجود دارد. حتی داستاننویس ها، برای داستاننویسی میبایست به تاریخ، ادبیات و شرایط سیاسی اجتماعی دوره ای که در آن زندگی میکنند، اشراف داشته باشد. زیرا نویسنده باید بتواند فضای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، نوع پوشش و گویش را در دوره روایت داستان به درستی به نگارش درآورد.
نوشتن محتوا در حوزه های دیگر نیز از این قاعده مستثنی نیست و نویسنده میبایست در مورد هر موضوعی که می گارد اشراف، داشته باشد.
خواندن کتابهای مرتبط با حوزه مورد علاقه شما و یا کسب و کاری که در آن فعالیت میکنید و هم چنین گوش دادن به پادکست، ذهن شما را باز میکند و دید سیصد و شصت درجه در تحلیل موضوعات و بررسی آنها به شما میدهد. همینطور با خواندن کتاب و نوشتههای نویسندگان خوب و معروف، دایره لغات شما افزایش پیدا کرده و از تکرار مکرّرات نجات پیدا می کنید.
خواندن به شما کمک میکند تا سبک نویسندگی خودتان را پیدا کنید و به مرور موضوعات خلاقانهتر، تیترهای جذابتر و تمثیلهای زیباتر در ذهنتان ماندگار شود. خواندن شعر نیز باعث میشود تا برخی از مطالب را به وسیله شعر خیلی کوتاهتر بیان کنید و محتوایتان را با استفاده از شعر و ضربالمثلهای قدیمی غنیتر کنید.
خواندن نگاه شما را تغییر میدهد و دریچههای جدیدی را بر روی شما میگشاید که تا قبل از آن ندیده بودید. زاویه دید نویسندگان مختلف نمایانگر زاویه دید دسته های مختلف از مردم است و به شما کمک میکند با نوع نگاه و تفکر مخاطبان آشنا شوید.
اگر برای شبکه های اجتماعی، محتوای بصری و متنی تولید میکنید، روزانه با افراد جامعه از طیفهای مختلف سر و کار دارید. پس برای برقراری ارتباط اثربخش و بر جای گذاشتن یک اثر خوب باید بدانید، خوب نگاه کردن چگونه است؟
به اطراف کنجکاوانه نگاه کنید. ریزه کاریها را ببینید، به رفتارهای مردم در انتخاب محصول و خدمات و وسواسهایشان دقت کنید. این باعث میشود در تولید محتوای بصری و متنی از خلاقیت بیشتری بهره ببرید و از جایی شروع کنید که خیلی ها حتی به آن توجه نکردهاند.
نمیدانم شما هم شنیدهاید یا نه؟ ونسان ونگوک نقاش معروف، سالها نقاشی نمیکرد، اما در سالهای آخر عمرش نزدیک به بیست و یک هزار تابلو را نقاشی کرد. از میان هزاران اثر او فقط چند تا از آنها بسیار معروف شده است.
پس نترسید و زیاد بنویسید تا نوشتن را یاد بگیرید. نترسید و به احساستان، چشمهایتان و قلمتان اعتماد کنید. هیچکس مثل شما نیست. هیچ کس مثل شما نمیبیند و کسی مانند شما نمیشنود. اینقدر باید بد بنویسید تا خوب نوشتن را یاد بگیرید.
اگر مواردی که گفته شد را در نوشتن محتوا رعایت کردید، میبایست محتوای شما برای صفحات وب، مبتنی بر قواعد سئو ویرایش شود.
این را گفتهام و باز هم تکرار میکنم، حتی اگر بهترین سئوکاران مطلبی را سئو کنند، امّا آن مطلب از جذابیتهای لازم برای درگیر کردن خواننده برخوردار نباشد، نمیتواند در رتبههای بالای گوگل جایگاه بدست آورد.
متن بیکیفیت با سئوی خوب، مانند لباسی است که به دست بهترین خیاط دوخته شده و با زیورآلات بسیار زیبا تزئین شده، اما جنس پارچه بیکیفیت و زشت است و هر چقدر هم گران باشد، شما را مجذوب خود نخواهد کرد.
در انتها مواردی را که برای نگارش مبتنی بر سئو باید رعایت کنید، را برایتان می آورم:
- برای موضوع خاص با توجه به کلمات کلیدی رتبه دار بنویسید.
- از کلمات کلیدی بیجا و بی ربط استفاده نکنید.
- متنهای مبتنی بر سئو بیش از 300 کلمه هستند و هر چه مطلب جذاب تر و طولانیتر باشد، راحتتر میتوان به سوالات موجود پاسخ داد.
- حتماً از تیتر استفاده کنید و تیترها را در جایگاههای مناسب بگذارید.
- هر پاراگراف سیصد کلمهای، بهتر است تیتر مرتبط داشته باشد.
- قواعد نگارشی را رعایت کنید و درست بنویسید.
- از زیرعنوانها و لینک دهیهای درست استفاده کنید.
- از تصاویر مرتبط با متن استفاده کنید.
اگر برای وب سایت می نویسید، افزونههایی برای بررسی سئو هستند که بسیار به شما در ویرایش مبتنی بر سئو کمک می کنند، که تگها، متا تگها، توضیحات متا و عنوانهای اصلی و فرعی را درست به کار برید. اما یادتان باشد، زمانی سئو بر روی متن تاثیرگذار است که محتوا در ذات خود جذاب، عمیق، آگاهیدهنده و ناب باشد.
برای یادگیری قواعد شکستهنویسی، کتاب علی صلحجو پیشنهاد میشود.