این روزها حسابی درگیر فریلنسری شدم. برای من که حداقل 5 سال به صورت تمام وقت با مجموعه تاسیسات 24 ساعته کار محتوا انجام دادم، این اولین هفته‌های آزادکاری بعد از اتمام تعهد تمام وقت کار کردن، یک حس عجیبی داره.
برای همین امروز می‌خوام درباره دنیای جذاب فریلنسری حرف بزنم. یه دنیایی که توش تایم کاریت دست خودته، انعطاف‌پذیری زیادی توی پروژه‌ها داری و صد البته که چالش‌های خاص خودشو داره. حالا اگه می‌پرسید فریلنسری دقیقاً چیه، بذارید از تجربه‌های خودم براتون بگم.
فریلنسری چیه؟
به زبون خیلی ساده، فریلنسری یعنی تو از هر جایی که دوست داری کار کنی، بدون اینکه لازم باشه هر روز ساعت ۹ صبح سر کارت حاضر شی و تا ۵ عصر پشت میزت بند باشی. من به عنوان یک تولیدکننده محتوای فریلنس، می‌تونم توی کافه، پارک یا حتی توی خونه کار کنم و همیشه لازم نیست لباس رسمی بپوشم یا نگران ترافیک باشم.
حتی وسط کار هر وقت خوابم می‌گیره یا از کار خسته میشم، خیلی راحت لپتاپ رو می‌بندم و حداقل نیم ساعتی توی رختخوابم می‌خوابم.
اگه مدل کار کردن منو از نزدیک ببینید، به معنای واقعی فریلنسری رو درک می‌کنید. چون از وقتی که بخاطر فشار کاری و حرکت سنگین ورزشی، رگ سیاتیک کمرم حساس شده و نمیتونم طولانی وقت پشت میز بشیم، بنا به توصیه دکترم، میز و صندلی کار رو جمع کردم و توی تشک حالت نیمه درازکش می‌شینم و پشت کمر و گردنم رو با سه تا بالشت پر می‌کنم.
حقیقتاً این مدل کار کردن رو توی هیچ محیط کاری نمی‌تونید ببینید. هر چند از نظر روانشناسی و تمرکز کار بهتره که فریلنسرها هم محیط اتاق کار توی خونه رو مثل اتاق کار رسمی شبیه سازی کنن. ولی فعلاً شرایط جسمی این امکان رو بهم نمیده.
برگردیم سر حرف اصلی، اینکه فریلنسری چیه؟ توی این سبک کاری، من خودم رئیس خودمم و می‌تونم پروژه‌هایی که دوست دارم و به مهارت‌هام می‌خورن رو انتخاب کنم. از نوشتن مقاله برای سایت کشاورزی گرفته تا تولید محتوای متنی برای موسسه مهاجرتی و ارز دیجیتال.
توی این مدتی که فریلنسر شدم، تنوع پروژه‌هام بیشتر شدن و انواع و اقسام کارها رو انجام دادم. البته قبل از اون هم پروژه‌ای کار می‌کردم ولی نه به شدت الان. هر کدوم از پروژه‌هایی که می‌گیرم، چالش‌ها و یادگیری‌های خاص خودشونو واسم داشتن. این تنوع پروژه‌ها بعضی وقتا واسم لذت بخشه و گاهی وقتا سخت.
خوبی‌ها و بدی‌های شغل فریلنسری چیه؟
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های فریلنسری، آزادی و انعطاف‌پذیریه که بهت میده. تو میتونی خودت برنامه کاریتو تنظیم کنی و بین کار و زندگی شخصیت تعادل برقرار کنی. مثلاً ساعت خواب و خوراک و مهمونی رفتنم دست خودمه. هر چند من با اینکه فریلنسر هستم، اما برای ساعت کاری خودم یک برنامه‌ریزی شخصی دارم و شاید همین برنامه‌ریزی باعث شده توی این حرفه تقریباً موفق باشم.
اما همه‌چیز به این خوبی‌ها ختم نمیشه. چالش‌های شغل فریلنسری هم کم نیست. مثل ناپایداری درآمد، مشکل پیدا کردن پروژه‌های جدید و نداشتن امنیت شغلی توی این حرفه وجود داره.
به عنوان مثال، بعضی ماه‌ها ممکنه پروژه‌های زیادی داشته باشم، انقدر که وقت سر خاروندن ندارم و درآمدم حسابی خوب میشه، اما شده که ماه‌های دیگه پروژه‌ها حسابی محدود میشن، طوری که باید دوباره دست به دامان رزومه ارسال کردن بشم.
جالب اینجاست که به محض ارسال رزومه، سر و کله پروژه‌های قبلی هم پیدا میشه و اینجاست که من دوباره نمیدونم با این حجم از کار چه باید بکنم؟! :))
خلاصه اینکه شغل فریلنسری همه چیزش خوبه، جز اینکه درآمدت ثابت نیست. وقتایی که درآمدم از سطح توقعم بالاتر میره که عالیه ولی امان از ماه‌هایی که درآمدم کمتر از حساب و کتابم میشه و اونجاست که ترس اجاره خونه و خرج بچه‌ها به جونم می‌یوفته.
بهترین مهارت‌ها برای شروع فریلنسری چیا هستن؟
مهارت‌های زیادی هستن که میتونی برای فریلنسری روی اونها کار کنی، مثل نویسندگی یا همون تولید محتوای متنی، تولید محتوای تصویری، تولید پادکست، طراحی گرافیک، برنامه‌نویسی، توسعه وب و غیره.
شغل فریلنسری رو از کجا شروع کنم؟
بنا به حضورم توی فضاهای محتوایی مختلف این سوال رو زیاد از دوستان علاقه‌مند به این حرفه می‌شنوم که می‌پرسن: «من هیچ مهارتی ندارم ولی شغل فریلنسری رو دوست دارم، از کجا باید شروع کنم؟»
در جواب این دوستان باید بگم برای شروع فریلنسری بدون تجربه قبلی، من چند قدم ساده بهتون پیشنهاد می‌کنم:
اول از همه، مهارت یا علاقه‌مندی‌هات رو کشف کن، روی اونها کار کن و تقویت‌شون کن.
این خیلی مهمه که بدونی دقیقاً توی چه زمینه‌هایی مهارت داری یا اگر هم هیچ مهارتی نداری، باید ببینی روی چه حوزه‌هایی علاقه داری. الان هم که شکر خدا فضای نت پر شده از آموزش‌های رایگان که میتونی ازشون استفاده کنی. فیلم‌های آموزشی آپارات و یوتیوب، سایت‌های آموزشی پربار مثل متمم و وبینارهای ایسمینار، منابع ارزشمندی برای شروع یادگیری یا تقویت مهارت‌های حرفه فریلنسری هستن.
دوم اینکه، نمونه کار ایجاد کن.
حتی شده به صورت کارآموزی بدون حقوق یا برای دل خودت، ولی از یک جایی شروع به کار کردن کن. همون نمونه کارها باعث تقویت مهارت‌هات میشن و مهمتر اینکه رزومه کاریت رو پر بار می‌کنن.
سوم اینکه، مشتری پیدا کن.
قدم سوم یکم سخت‌تره ولی خیلی مهمه، اینکه باید توی مدت کارآموزی و یادگیری، روی شبکه‌سازی کار کرده باشی تا چند نفری توی اون حوزه کاری تو رو بشناسن. حالا باید نمونه کارهات رو بهشون نشون بدی تا بتونی مشتری پیدا کنی.
چهارمین قدم، با مشتری یا کارفرما مذاکره کن.
حرکت سخت‌تر بعدی، مذاکره کردن با کارفرما روی قیمت کار هست. اینم شاید یک مزیت و در عین حال معضل فریلنسری باشه، چون خودت باید مشتری پیدا کنی، خودت باهاش قیمت رو ببندی و خودت باهاش تسویه حساب کنی.
ولی تمام این مراحل برای من کلی یادگیری داشته، مخصوصاً توی ارتقا مهارت‌های نرمی مثل شبکه سازی، قدرت مذاکره، برنامه ریزی، تعهد، مسئولیت پذیری وووو چون باید برای موفقیت توی شغل فریلنسری این مهارت‌های نرم رو توی خودت پرورش بدی وگرنه کار واست سخت میشه. پیشنهاد می‌کنم اگه به تولید محتوا علاقه داری، پست من با عنوان معرفی شغل تولید به زبان ساده رو از دست ندید.
یک سری پلتفرم‌های فریلنسری ایرانی و حتی خارجی مثل Upwork یا Freelancer هم هستن که میتونی ثبت‌نام کنی و برای گرفتن پروژه‌ها پیشنهاد کار بفرستی. حتی توی تالارهای گفتگو، کانال‌های تلگرامی و بسترهای مجازی مرتبط با حوزه فریلنسری خودت میتونی کارهات رو نمایش بدی یا آگهی قبول پروژه بذاری.
درآمد فریلنسری چقدره؟
همونطور که اول صحبت‌هام گفتم بنا به تجربه خودم درآمد فریلنسری می‌تونه خیلی متفاوت باشه و بستگی زیادی به نوع کار، تجربه و تعداد پروژه‌هایی که میتونی انجام بدی داره.
مثلاً خودم اولین درآمدم از فریلنسری به سال 97 برمیگرده که 50 هزار تومان بود. اون موقع کار ترجمه انجام می‌دادم. اما بعدها به صورت پلکانی درآمدم بیشتر شد که الان به چند ده میلیون میرسه.
مخلص کلام اینکه موفقیت توی فریلنسری نیازمند صبر، پشتکار و یادگیری مداومه. یعنی باید با کتاب خوندن، شرکت توی دورهمی‌های مرتبط با شغلت، گذروندن دوره‌های آموزشی و تماشای وبینارهای جدید، آموخته‌هات رو آپدیت کنی. مخصوصاً با حضور ابزارهای جدید مثل هوش مصنوعی، یادگیری لازمه موفقیت این شغل هست.
پس اگه به دنبال یه کاری هستی که بهت آزادی عمل بیشتری میده و مایلی روی مهارت‌هات کار کنی و اونها رو توی دنیای واقعی به کار بگیری، شاید وقتش باشه که به دنیای فریلنسری قدم بذاری. شاید خوندن این وبلاگ اولین قدمت برای شروع یادگیری باشه :)
اگه برای شروع فریلنسر توی حوزه تولید محتوای متنی نیاز به کمک داشتی، من اینجام تا به اندازه دانش اندک و تجربه‌ای که دارم بهت کمک کنم. پس اگه سوالی داشتی حتما توی کامنت‌ها بپرس، خوشحال میشم جواب بدم.
