نیم ساعت از دوازده ظهر شنبه یکم ماه می 1915 گذشته بود. یک کشتی اقیانوس پیمای لوکس به نام «لوسیتانیا» از اسکله 54 واقع در بخش ساحلی منهتن رودخانه هادسون در شهر نیویورک جدا شد و به مقصد لیورپول در انگلستان به راه افتاد.
در تابستان سال پیش از آن، جنگ جهانی اول شروع شده بود. آلمان اخیراً آب های مجاور جزایر انگلیس که محل تردد کشتی ها بود، منطقه جنگی اعلام کرده بود. در هفته های پیش از حرکت کشتی، سفارت آلمان در ایالات متحده در روزنامه های آمریکایی تبلیغی را منتشر کرده بود که به مسافران احتمالی هشدار می داد که کسانی که با استفاده از کشتی های انگلستان و متحدانش وارد آب ها شوند، خطرات این عمل خود را پذیرفته اند.
با این وجود فقط چند مسافر سفرشان را لغو کردند. زیرا این کشتی تا آن زمان بیش از دویست بار طول اقیانوس را بدون حادثه پیموده بود. «لوسیتانیا» یکی از بزرگترین و سریع ترین کشتی های مسافرتی دنیا بود که به تلگراف بی سیم مجهز بود و کشتی های نجات زیادی نیز در آن گنجانده شده بود. از همه مهم تر اینکه که کاپیتان «ویلیام توماس ترنر» ریاست کشتی را بر عهده داشت که یکی از باتجربه ترین دریانوردان بود.
کشتی، اقیانوس اطلس را پنج روز بدون حادثه پیمود. اما در ششم ماه می، وقتی این شناور عظیم الجثه به ساحل ایرلند نزدیک می شد، به کاپیتان ترنر خبر دادند که زیردریایی های آلمانی در این منطقه گشت می زند. ترنر (کاپیتان کشتی) به سرعت عرشه کاپیتان را ترک کرد و در قسمت پل مستقر شد تا افق را ریز نظر بگیرد و برای تصمیمات سریع آماده باشد.
در روز جمعه، هفتم می، در حالی که کشتی تنها صد مایل از ساحل فاصله داشت، یک مه غلیظ همه جا را فرا گرفت و در نتیجه کاپیتان ترنر سرعت کشتی را از 21 گره دریایی به 15 گره دریایی کاهش داد. البته این مه تا ظهر ناپدید شد و ترنر می توانست ساحل را از دور ببیند. آسمان صاف بود و دریا آرام.
با وجود این، در ساعت یک بعد از ظهر، «والتر شویگر» فرمانده زیردریایی آلمانی، متوجه کشتی شد و کاپیتان و خدمه کشتی از این موضوع اطلاع نداشتند. در یک ساعت بعد، ترنر دو تصمیم غیرقابل توضیح اتخاذ کرد. نخست، در عین حال که دید خوبی داشت، دریا آرام بود و می دانست که ممکن است زیردریایی ها در حال گشت زنی باشند، اما سرعت کشتی را تنها کمی افزایش داد و به 18 گره دریایی رساند، اما از حداکثر سرعت کشتی که 21 گره دریایی در ساعت بود استفاده نکرد. او در خلال سفر به مسافران اطمینان داده بود که کشتی را با سرعت بالا هدایت می کند زیرا سرعت زیاد این کشتی می تواند به راحتی از هر زیر دریایی ای پیشی بگیرد. دوم اینکه در حدود ساعت یک ربع به دو بعد از ظهر، کاپیتان ترنر برای اینکه بتواند موقعیت خود را ارزیابی کند، عملیاتی که اصطلاحاً «جهت یابی چهار نقطه ای» نام دارد را پیاده کرد که چهل و پنج دقیقه طول کشید، در حالی که انجام یک عملیات جهت یابی ساده تنها پنج دقیقه طول می کشید. ترنر به دلیل اجرای «جهت یابی چهار نقطه ای» مجبور شد به جای اینکه کشتی را به صورت زیگزاگی هدایت کند که بهترین روش برای فرار از زیردریایی ها و اجتناب از اژدرهای آنهاست، آن را در یک مسیر مستقیم قرار دهد.
در ساعت دو ده دقیقه بعد از ظهر، یک اژدر آلمانی به سمت راست کشتی برخورد کرد و یک شکاف بزرگ در بدنه کشتی ایجاد کرد. آب دریا به داخل کشتی فوران کرد و یک شکاف بزرگ در بدنه کشتی ایجاد کرد. آب دریا به به داخل کشتی فوران کرد و تجهیزات خرد شده و قطعات کشتی را به روی عرشه پرتاب کرد. چند دقیقه بعد، یکی از اتاق های دیگ بخار پر از آب شد و بعد از آن نیز اتاق دیگری غرق شد. این تخریب ها باعث انفجار ثانویه شد و کشتی 18 دقیقه پس از اصابت اژدر متمایل به سمت راست شد و شروع به غرق شدن کرد. «شویگر» فرمانده زیردریایی با مشاهده صدماتی که وارد کرده بود به سرعت روانه دریا شد. او «لوسیتانیا» را غرق کرده بود.
حدود 1200 نفر در این حمله کشته شدند. این رویداد جنگ جهانی اول را تشدید کرد و باعث شد قواعد درگیری های دریایی تغییر کند و همچنین باعث ورود ایالات متحده به جنگ شد.
هنوز بعد از 100 سال اتفاقاتی که در آن بعد از ظهر افتاد یک راز است. بعد از این واقعه دو تحقیق انجام شد که هیچکدام رضایت بخش نبود. مقامات انگلستان تحقیق اول را برای جلوگیری از فاش شدن اسرار جنگی متوقف کردند و دومین تحقیق به وسیله «جان چارلز بیگهام»، حقوق دان انگلیسی معروف به «لرد مرسی»، بازرس فاجعه تایتانیک انجام شد. او در این تحقیق کاپیتان «ترنر» و شرکت کشتیرانی را از هر گونه خطا مبرا کرد. با وجود این، پس از اینکه دادرسی به پایان رسید، «لرد مرسی» از سمت خود استعفا داد و از دریافت حقوق برای ارائه خدمات خود اجتناب کرد و گفت: پرونده لوسیتانیا یک ماجرای منحوس و کثیف بود.
خبرنگاران زیادی در یک قرن اخیر این ماجرا را بررسی کردند تا بفهمند که چگونه این اتفاق افتاده است. فرضیه های زیادی برای این واقعه مطرح کردند، از جمله توطئه سازماندهی شده برای ورود آمریکا به جنگ، تصمیم های غلط «وینستون چرچیل» که فرمانده نیروی دریایی بریتانیا بود و …
با همه فرضیه هایی که وجود دارد، اما دنیل پینک (Daniel pink) در کتاب «کی» نظریه عجیبی دارد. او می گوید این کشتی غرق شد، چون تصمیم های بسیار کلیدی که کاپیتان کشتی گرفت، در بعد از ظهر بود و بعد از ظهر بدترین زمان برای تصمیم گیری های سخت و پیچیده است.
حال سئوال این است که چرا بعد از ظهر بدترین زمان برای تصمیم گرفتن است؟ یا اینکه چه موقع برای تصمیم گیری مناسب است؟ جواب این سئوال ها و سئوال های دیگر را در این مقاله با عنوان « هر موقع روز چه کارهایی را انجام بدهیم تا بیشترین بازدهی را داشته باشیم؟» مطالعه بفرمایید.
پ. ن. پ:
