گودی کمر یا لوردوز به خمیدگی و انحنای ستون فقرات کمر به سمت داخل گفته میشود. عوارض گودی کمر گاهی جدی است. داشتن گودی کمر کم طبیعی است اما انحنای بیش از حد، عارضه لوردوز محسوب میشود که عدم درمان آن عوارض جدی به دنبال خواهد داشت. روی گردن و قسمت تحتانی کمر تاثیر میگذارد و فشار زیادی به ستون فقرات آورده و باعث درد و ناراحتی میشود.
از دیگر مشکلات گودی کمر میتوان به ناتوانی در حرکت اشاره کرد. درمان این عارضه هم به میزان وخامت انحنا و علت ایجاد آن بستگی دارد. در ادامه این مطلب بیشتر با عوارض گودی کمر و روشهای کاهش آن آشنا می شویم.
گودی کمر چیست؟ در بیشتر افراد لوردوز ، مشکل خاصی ایجاد نمیکند اما از آنجایی که ستون فقرات مسئول بخش عمده انعطاف پذیری و حرکت بدن است، حفظ سلامت آن اهمیت زیادی دارد. عدم درمان گودی کمر به ناراحتی و درد ستون فقرات و ریسک بالاتر در قسمت ستون فقرات، گردن، کمربند لگنی، پاها و اندامهای داخلی ختم شده و عوارض جدی به دنبال دارد. در بیشتر موارد تا قبل تشخیص هیچ نشانهای از این بیماری در فرد مبتلا دیده نمیشود. از عوارض لوردوز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
درد کمر یکی از شایعترین عوارض گودی کمر به شمار میآید. هرچقدر میزان انحنا و قوس ستون فقرات تحتانی بیشتر شود، فشار وارد شده به ناحیه کمر هم شدت پیدا میکند و با کمر درد همراه میشود. علاوه بر لوردوز، عضلات ضعیف همسترینگ، ران، کمر و میان تنه هم ممکن است علت کمر درد شدید باشند.
کاهش آستانه تحمل پذیری که ناشی از لوردوز است، به معنای کاهش قدرت تحمل بدن در برابر فشار و استحکام است. در افرادی که لوردوز بیش از حد دارند، منحنی زیاد در قسمت پایین کمر آنها ایجاد شده که بار و فشار بیشتری روی مهرهها و ستون فقرات وارد میکند. این ممکن است منجر به درد و عدم راحتی در ناحیه کمر شود و فعالیتهای روزمره و حتی تحمل فشارهای معمولی را دشوارتر کند. خمیدگی و قوس ستون فقرات باعث ضعیف شدن عضلات کمر، ران و لگن شده و درد را به پاها هم انتقال میدهد.
گردن درد نشانه چیست؟ در بیشتر موارد، لوردوز هیچ نشانهای ندارد اما باعث تغییر ظاهری فرد میشود. اگر شدت لوردوز بیشتر باشد و انحنا و قوس کمر شدیدتر، شاهد بروز درد گردن یا درد در قسمت انتهایی کمر هستیم تا جایی که حرکت برای فرد غیرممکن میشود. خشکی گردن، بیحسی یا گزگز گردن، احساس سرگیجه یا حالت تهوع، سردرد، بی خوابی یا خستگی، و محدودیت حرکت گردن از عوارض گودی کمر و ایجاد درد گردن هستند.
به نظر میرسد که تنها راه اصلاح گودی کمر، برآمدگی شکم و تجمع چربیهای شکمی باشد. بسته به اینکه قوس ستون فقرات در کدام قسمت باشد، برآمدگی شکم یا باسن ایجاد میشود.
شیب قدامی لگن یا هایپرلوردوز کمر تاثیر قابل توجهی روی قد فرد میگذارد و معمولا یکی از عوارض گودی کمر، کوتاهی قد است. قد افراد مبتلا به این عارضه حدود ۱.۲۷ تا ۶.۳۵ سانتیمتر کوتاهتر میشود.
از دیگر عوارض احتمالی گودی کمر میتوان به بروز مشکلات عصبی عضلانی اشاره کرد. لوردوز با تغییرات در ستون فقرات، عملکرد عضلات و عصبها را مختل کرده و مشکلاتی در ناحیه کمر و لگن ایجاد میکند.
اگر میزان فرورفتگی کمر بیشتر از حد معمول باشد ممکن است روی تعادل بدن هم اثر منفی بگذارد. اختلال در تعادل از عوارض گودی کمر است که ممکن است انجام فعالیتها و حرکات روزمره را مشکل یا غیرممکن کند.
هرچقدر میزان قوس ستون فقرات بیشتر باشد، شدت بروز عوارض لوردوز هم بالاتر میرود. در موارد شدید فشار بیشتری روی ریهها و عضلات تنفسی میآید که نفس کشیدن را سخت و مختل میکند.
زنان بهخاطر قابلیت بارداری و زایمان نسبت به مردان زاویه لگنی بزرگتری دارند، مهرههای فوقانی لگن و تحتانی کمر در آنها ضعیفتر است و فضای بیشتری دارد. علت تغییرات مورفولوژیک مهرهها در دوران بارداری هم همین ویژگی آناتومیک بدن خانمها است. مرکز جرم تنه بدن در یک تراز تقریبی ساژیتال با باسن حفظ میشود، که به موجب آن بار بیومکانیکی وارد شده به کمر کاهش مییابد و کشش ستون فقرات را تسهیل میکند.
یکی از مزایای عمق بیشتر لوردوز در ستون فقرات زنان وجود فضای بیشتری برای رشد جنین است. البته کاهش اندازه و فواصل بین مهرهها هم نکته منفی است که باعث کمر درد دوران بارداری میشود. از عوارض گودی کمر در زنان میتوان به محدودیت حرکت، ضعف عضلات، کرختی و بیحسی اشاره کرد.
هرچند الگوی انحنای کمر در زنان و مردان متفاوت است اما در میزان گودی کمر با هم شباهت دارند. ویژگیهای مورفولوژیکی ستوان فقرات زنان به شکلی طراحی شده که در طول بارداری و زایمان فشار کمتری به مهرههای ستون فقرات وارد شود. از عوارض گودی کمر در مردان میتوان به فشار شدید ستون فقرات تحتانی و گردنی، درد در کمر و گردن و محدودیت حرکت، دراز کشیدن و خوابیدن اشاره کرد.
هرچند که گودی کمر با نسخههای گیاهی طب سنتی قابل درمان نیست، اما این طب راهکارهایی جهت کاهش درد عوارض گودی کمر دارد. یکی از روشهای کاهش این عارضه از نظر طب سنتی، زالودرمانی است که با افزایش گردش خون در ناحیه درد، میزان درد را تسکین میدهد. ماساژ با روغن بادام تلخ هم یکی از نسخههای طب سنتی برای کاهش التهاب و درد کمر ناشی از گودی ستون فقرات است.
زمانی که شدت لوردوز زیاد باشد عوارض هم جدیتر میشوند. از عوارض گودی کمر در کوتاه مدت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
از عوارض لوردوز در دراز مدت میتوان به کشش و فشار عضلانی و درد عضلات اشاره کرد. زمانی که انحنای مناسب گردن از بین برود، سر به سمت جلو حرکت کرده و احساس سنگینی ایجاد میکند. بدن تا مدتی خود را با این حالت وفق داده و عملکردش را ادامه میدهد، اما زمانی که فشار شدت پیدا کند باعث فرسودگی و ازجا در رفتن مهرههای ستون فقرات خواهد شد.
در این صورت گودی کمر ایجاد شده که با ایجاد درد در ناحیه کمر و گردن روی کیفیت زندگی فرد در دراز مدت اثر منفی میگذارد. فشار و درد عصبی شدید در این قسمت نیز درد و سوزش را در بلند مدت به همراه دارد. کاهش اشتها و مشکلات گوارشی، بیماریهای قلبی عروقی، دیابت یا فشار خون ناشی از اختلال گوارشی از دیگر عوارض گودی کمر در دراز مدت هستند. چرا که فرورفتگی در ناحیه کمری باعث برآمدگی شکم شده و به اندامهای داخلی فشار وارد میکند.