بخش هایی از سخنرانی ج.د.کامران درباره آلبر کامو و نیهیلیسم
انجمن فلسفی آگورا
نیهیل : کیفیت منفی
کیفیت منفی اراده به قدرت
نیهیلیسم در بنیاد : به معنای غلبه ی منفی بر زندگی است.
ارزش منفی یا همان بی ارزشی در بنیاد آن آشکار می شود.
ظلم خود را به اسم عدالت غالب می کند
زور خود را به عنوان قدرت غالب می کند
(بی ارزشی ارزش ها)
در زندگی به آن واکنش و ارتجاع گفته می شود.
نیهیلیسم واکنش ارتجاعی به عالم ارزش ها و ارزش های والا
به عالم ارزش ها و ارزش های والا نیز پرخاش کرده و آن ها را مثل خوره از درون نابود می کند.
که در اصطلاح، نیچه به آن کینه یا تخم کینه می گوید.
که مانند سم به جان سالم می افتد و آن را بیمار کرده و از درون نابود می کند.
و ارزش زندگی و شاد بودن و بشاش بودن را از انسان می گیرد.
انسان را تُهی و به یک پوسته خالی بی جان و یک مُرده متحرک تبدیل می کند.
نیهیلیسم با حرف های پوچ و بی مقصد، می تواند هر چیزی را هیچ کند.
به بیان دیگر نیهیلیسم هر چیزی را به یک بُعد می آورد و آن را نزول می دهد.
و به هرچیزی خط پوچی و بی معنایی می دهد.
نیهیلیسم توانایی و قدرت آفرینش و خلق کردن ندارد
بلکه تنها هرچیزی را نیست و نابود می کند.
آلبر کامو بیان می کند : ابزورد (Absurd) آخرین جلوه ی بروز نیهیلیسم است.
"ابزورد" درد و رنج را نیز پوچ کرده
و آن را در حالت بی تفاوتی و خنثی فرو می برد.
اگر دو قطب را برای زندگی انسان در نظر بگیریم،
یکی قطبی که در اوج و به جهت و سمت و سوی بالا باشد لذت، خودشکوفایی، شادی، قدرت، و پرمعنایی
و قطبی دیگر که در دره ها و پوچی و سیاهی و بی معنایی و مرگ باشد،
"ابزورد" هر دو قطب را نابود و پوچ می کند.
نیچه در کتاب اراده معطوف به قدرت بیان می کند :
والاترین ارزش ها، خودشان، خودشان را بی ارزش می کنند.
اخلاق باعث فساد است
فساد از اخلاق، که یک ارزش والا باشد، به وجود می آید.
وقتی ارزش ها بی ارزش می شوند، خودشان روی خودشان سقوط می کنند.
در واقع خودشان، خودشان را خلع سلاح می کنند.
نیچه از فریب و برچسب دروغ زدن منزجر است :
دروغ گفتن درباره آنچه که درستی آن را می دانیم و از درست بودن آن آگاه هستیم
که خود این نیز، ریشه در زندگی در زیر سایه دیکتاتوری دارد.
در زندگی هیچ هدف نهایی و غایی ای وجود ندارد
به اصطلاح هیچ آخری وجود ندارد.
اگر بپرسید : چرا ؟
پاسخ این است که : پاسخی ندارد
ارزش یک کالا است،کالا (Goods) :
این کالا هستنده ای است که یک ارزش خاص دارد.
کالا زمانی کالا است که بر زمین (Ground)، استوار باشد و بر مبنای آن است که ارزش آن، ارزشی را به یک Object می دهد.
به این معنا که هیچ چیز در نمود واحد و به تنهایی مفهومی به نام اهمیت و ارزش برای آن وجود ندارد
یک چیز تنها زمانی دارای اهمیت و ارزش است که در ارتباط با چیز های دیگر باشد.
نیچه ارزش ها را علت نیهیلیسم می داند و این بر عکس سنت است.
پویایی :
زندگی یک تصویر ساکن دارای سکون مطلق نیست.
بلکه پویاست و پویایی ماهیت و فطرت آن است.
نیهیلیسم خود و ضد خود را نیز رَد می کند.
نیهیلیسم صفت منفی را به بودن تحمیل می کند.
تفکر انقلابی، مهندسی کردن است.
مانند مهندسی که برای ساخت چیزی، ابتدا آن را ویران می کند.
نیهیلیسم با خلاقیت مشکل دارد.
Courage + Intelligence = Strength
شهامت و شعور باید موازی یکدیگر باشند.
نیچه بیان می کند : شجاعت، خشونت نیست.
وقتی شجاعت و هوش به جنگ یکدیگر می روند،
نتیجه آن است که :
فضیلت کلاسیک به رذیلت تبدیل می شود.
چون یکدیگر را بی معنا می کنند.
دیگر نه Courage مفهوم خود را دارد و نه Intelligence مفهوم خود را.
به واسطه ی خشونت است که خرد به جنون تبدیل می شود.
هر خردی که ابزار آن خشونت است، بدون شک از جنون سَر در می آورد.
انقلاب در پی حذف کسی است اما طغیان گر در پی حذف کسی نیست
بلکه بیان می کند : من طغیان می کنم
من کاری ندارم که این طغیان یک جامعه را عوض می کند یا خیر.
در طغیان من، که هستی من است، یک "ما" خلق می شود.
نیچه می گوید : خدا مُرده است.
حال، این انسان خلاق است که خلاقیت وی می تواند آن جای خالی را پُر کند.
این خلاقیت و نیروی زنده، تولدی دیگر است.
به عنوان مثال یک شاعر یا یک نقاش
فقط "یک اثر" خلق نمی کند بلکه تا آخر عُمر به دنبال آن هنر می رود.
و تنها جوابی که برای این خصلت انهدامی نفی که در نیهیلیسم هست، خلاقانه زندگی کردن است.
به جای خرد ابزاری، شاعرانه بر روی زمین زندگی می کند.
اما حال، به جایی رسیدیم که فلسفه هم دیگر فلسفه نیست.
"دانش" به یک کالا تبدیل شده است.
شما می توانید با پول بیشتر، دانش پُر پرستیج تری بخرید
با پول کم تر مدرک تان را از یک دانشگاه فقیرتر بگیرید.
شما می توانید با همان کینه دوزی یک دزد، دانش را بدزدید
و می توانید با مهارت یک تاجر دانش را بفروشید
و می توانید مانند یک انسان کاملا خشک و بی احساس، هیچ دانشی روی شما تاثیری نداشته باشد.
شما می توانید در عین حال که یک نژادپرستِ تا مغز استخوان نژادپرست هستید، یک دندانپزشک بی نهایت عالم باشید.
این واقعیت زمان ماست.
"ابزورد" یعنی این.
ما در حال حاضر در جهانی زندگی می کنیم که وضعیت بسیار عجیبی دارد.
نمی توانیم با قطعیت از چیز ها صحبت کنیم.
انسان اگر بتواند تعادل میان "شجاعت" و "شعور" را حفظ کند، می تواند از "جنون" جلوگیری کند.