حتما شما هم شنیده‌اید؛ کار بی‌نظم و بدون برنامه را می‌گویند هیئتی عمل کردن. اتهام بزرگی است. پیشنهاد می‌کنم این محرم، مسئولان محترم یک‌بار با نگاه سبک مدیریت تراز و الگو، هیئت را ارزیابی کنند؛ خاصه هیئت‌های قدیمی و اصیل.
اما ویژگی مدیریت هیئتی چیست؟
یکم؛ مردمی بودن: مهم‌ترین ویژگی مدیریت در هیئت این است که کاملا مردمی است. کمترین اتکا را به حکومت دارد و تمام سرمایه‌اش را از همراهی مردم می‌گیرد؛ از بانی هیئت تا مشارکت مردم تا اداره مراسم و… .
دوم؛ نظم: هیئت در همه بخش‌ها نظم دارد؛ از نوع نشستن و نقش خدام تا نوع عزاداری و نقش میاندارها تا توزیع غذا و زمان‌بندی مراسم و… . با این حال بلوغ نظم در نظم خودجوش است که اتفاقا در هیئت در بالاترین سطح وجود دارد و هیئت بدون ناظم هم منظم است.
سوم؛ توجه به جزئیات: یکی از مهم‌ترین شاخص‌های مدیریت، عبور از کلیات و توجه کردن به جزئیات است. مدیریت هیئت، الگوی توجه به جزئیات است. از نحوه چایی ریختن تا اسپند دود کردن و استکان خاص چایی تا نحوه جفت کردن کفش‌ها تا سبک چیدمان هیئت تا سبک نصب کتیبه‌ها تا نوع نشستن زمان عزاداری تا اشعاری که خوانده می‌شود و…؛ به همه جای هیئت فکر می‌کنند. حتی برای موتور هیئتی‌ها هم «موتور بپا» تعیین می‌کنند.
چهارم؛ ادب و احترام:یکی از ویژگی‌های بارز مدیریت در هیئت ادب است. بانی هیئت در نهایت تکریم با شرکت‌کنندگان برخورد می‌کند؛ معمولا دست به سینه کنار در می‌ایستد و عزاداران را احترام می‌کند. کفش‌ها را جفت می‌کنند. اگر فردی رفتار غیرمنطقی هم کند، صبوری بخرج می‌دهند. بزرگ‌ترها را تعظیم می‌کنند.
پنجم؛ مدیریت پرمحتوا:یکی از ویژگی‌های اصلی مدیریت در هیئت، محتوا بخشیدن به کارهاست. هیچ کاری در هیئت بدون روح نیست. تمیز کردن فرش‌ها و خیابان‌ها و حتی دستشویی‌ها هم باانگیزه و علاقه انجام می‌شود چون روح دارد و پرمحتواست. کاری که محتوا داشته باشد هیچ وقت ناقص و ضعیف اجرا نمی‌شود. برای همین هرکس در هیئت هر کاری به‌عهده‌اش است احساس می‌کند مهم‌ترین کار عالم را انجام می‌دهد.
ششم؛ مدیریت مشارکت‌جویانه:یکی از ویژگی‌های مدیریت هیئت این است که کاملا مشارکت‌جویانه است و همه را درگیر می‌کند. از برپایی هیئت تا اداره هیئت، همه سهیم هستند.
هفتم؛ مدیریت همدلانه:خادمان هیئت در نهایت همدلی با یکدیگر کار می‌کنند. از مواضع شخصی‌شان به احترام هیئت کوتاه می‌آیند و در تعامل با هم سعه‌صدر دارند. نظرات مخالف را تحمل می‌کنند تا هیئت به بهترین شکل برگزار شود.
هشتم؛ میدان دادن به جوانان: در هیئت، پیر و جوان در بهترین شکل کنار هم کار می‌کنند. هیئت محل حرمت به قدیمی‌ترها و ریش‌سفیدها و البته میدان دادن به جوان‌ترهاست؛ هم انتقال تجربه پیرغلامان است و هم شور و انگیزه جوان‌ترها.
نهم؛ رعایت آداب: یکی از نکات مهم در هیئت‌داری رعایت آداب و سنن است. هرکاری آدابی دارد و مناسکی. هیئت‌دار مراقب است تا ادب هر کاری را رعایت کند؛ اینکه چطور از مردم پذیرایی کند. چطور چایی و شربت تعارف کند. چطور غذا توزیع کند. به چه سبکی با همسایه‌ها تعامل کند. چطور و به چه سبکی عزاداری کند و….
دهم؛ مدیریت غیرطبقاتی: بانی و خادم و ناظمان هیئت با همه یکسان برخورد می‌کنند. فرقی نمی‌کند پامنبری‌ها دارا باشند یا ندار، والی باشند یا رعیت و… .
کاش همه جا و همه روز، هیئتی مدیریت می‌کردیم!
