به واسطه تراکم زیاد ترکیبات گیاهی قدرتمند، بسیاری از گیاهان دارویی به مبارزه با ویروس‌ها کمک کرده و از گزینه‌های مورد علاقه پزشکان سنتی بوده‌اند.
با این وجود، برخی فواید گیاهان دارویی از پشتیبانی پژوهش‌های علمی گسترده، به ویژه مواردی که با حضور سوژه‌های انسانی انجام شده باشند، برخوردار نیستند، از این رو، باید جانب احتیاط را در مصرف آن‌ها رعایت کرد. در ادامه این مطلب با برخی از گیاهان دارویی با قوی‌ترین فعالیت ضد ویروسی بیشتر آشنا می‌شویم.
اُرگانو (پونه کوهی)
ارگانو که به نام پونه کوهی نیز شناخته می‌شود گیاهی محبوب در خانواده نعناعیان و به واسطه خواص دارویی خود شناخته شده است. ترکیبات گیاهی موجود در ارگانو، از جمله کارواکرول (Carvacrol) ویژگی‌های ضد ویروسی را ارائه می‌کنند.
در یک مطالعه آزمایشگاهی، هم روغن ارگانو و هم کارواکرول به صورت مجزا فعالیت نوروویروس موشی را طی 15 دقیقه پس از مواجهه کاهش دادند.
نوروویروس موشی بسیار مسری است و از دلایل اصلی آنفلوانزا معده در انسان است. این نوع بسیار شبیه به نوروویروس انسانی است و در مطالعات علمی استفاده می‌شود زیرا رشد و تکثیر نوروویروس انسانی در محیط آزمایشگاهی بسیار دشوار است.
روغن ارگانو و کارواکرول فعالیت ضد ویروسی در برابر ویروس هرپس سیمپلکس نوع-1 (HSV-1)، روتاویروس، دلیل شایع اسهال در نوزادان و کودکان، و ویروس سنسشیال تنفسی (RSV) که موجب عفونت‌های تنفسی می‌شود را نیز نشان داده‌اند.
مریم گلی
مریم گلی یکی از اعضای خانواده نعناعیان و یک گیاه دارویی معطر است که از گذشته‌های دور در پزشکی سنتی برای درمان عفونت‌های ویروسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. خواص ضد ویروسی مریم گلی بیشتر با ترکیباتی به نام سافی‌سینولید (Safficinolide) مرتبط است که در برگ‌ها و ساقه این گیاه وجود دارند. پژوهش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند که مریم گلی ممکن است با ویروس نقص ایمنی انسان نوع 1 (HIV-1) که به ایدز منجر می‌شود، مبارزه کند. در یک مطالعه، عصاره مریم گلی با پیشگیری از ورود ویروس به سلول‌های هدف به طور قابل توجهی فعالیت اچ‌آی‌وی را مهار کرد.
همچنین، مریم گلی توانایی خود در مبارزه با ویروس هرپس سیمپلکس نوع-1 و ایندیانا وسیکیولوویروس (Indiana Vesiculovirus) که حیوانات اهلی مانند اسب، گاو و خوک را آلوده می‌سازد، نشان داده است.
ادرنجبویه
بادرنجبویه یک گیاه لیمویی است که معمولاً در چای‌ها و چاشنی‌ها استفاده می‌شود. این گیاه به واسطه خواص دارویی خود نیز شناخته شده است.
عصاره بادرنجبویه منبعی از ترکیبات قوی است که فعالیت ضد ویروسی دارند.
پژوهش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند که بادرنجبویه آثار ضد ویروسی در برابر آنفلوانزای مرغی، ویروس‌های هرپس، ویروس نقص ایمنی انسان نوع 1، و انتروویروس 71 که می‌تواند موجب عفونت‌های جدی در نوزادان و کودکان شود، دارد.
نعناع بیابانی
نعناع بیابانی به واسطه خواص ضد ویروس قدرتمند خود شناخته شده است و معمولاً به چای‌ها، عصاره‌ها، و تنتورها اضافه می‌شود و به عنوان درمانی طبیعی در برابر عفونت‌های ویروسی کاربرد دارد.
برگ‌ها و روغن اساسی نعناع بیابانی حاوی ترکیبات فعال، از جمله منتول و اسید رزمارینیک هستند که فعالیت ضدویروسی و ضدالتهاب دارند.
در یک مطالعه آزمایشگاهی، عصاره برگ نعناع بیابانی فعالیت ضد ویروسی قوی در برابر ویروس سنسشیال تنفسی را نشان داده و همچنین سطوح ترکیبات التهابی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
