فکر کنید شما رفتید پیش یک مشاور روان‌شناس. کاری که همه ما انجام می‌دیم تا مشکلات زندگیمون حل بشه یا حداقل، یاد بگیریم که چطور باهاش کنار بیایم. اما بیاید کمی اوضاع رو پیچیده کنیم. فرض کنیم شما اسمتون «سمانه»ست و رفتید پیش روان‌شناس. از ایشون می‌خواهید که «میشه لطفا تشخیص بدید من سمانه هستم یا نه؟»
بعید میدونم جز چشم های گرد شده و متعجب در دقایق اول، واکنشی دریافت کنید. اسم شما بخشی از هویتتونه (حالا چه اسمی که موقع تولد متناسب با جنس شما دادن بهتون چه اسمی که خودتون بعدها با در نظر گرفتن ملاحظاتی انتخاب کردید) و خب یکم سخت و شاید حتی احمقانه باشه که از مشاورتون بخواهید که تشخیصش بده!
در این پست سعی دارم دقیقا مبحث «جنسیت» (بخصوص برای افرادی مثل خودم، که تراجنسی یا تراجنسیتی هستیم) رو از دو دیدگاه «فردی» و «قانونی» بررسی کنم.
احتمالا اگر یکی از دوستان شما بیاد بهتون بگه که «من قصد تغییر جنسیت دارم» اولین سوالی که ازش می‌پرسید اینه «آیا دکتر رفتی؟ روانکاوی شدی؟ مطمئنی؟» و خب باید عرض کنم که سوالتون، علاوه بر آزاردهنده بودن هم کاملا اشتباهه (فرض کنید یکی موقع پرسیدن اسمتون همین سوالا رو ازتون کنه). اما کمی بیاید در مورد این مساله دقیق بشیم. اگر حال انگلیسی خوندن دارید این پست در کوئرا رو هم بخونید :
بعد فردی جنسیت، برمبنای چند موضوعه. نخستین موضوع، زیست‌شناسیه که بدن ما رو نر یا ماده تعریف میکنه، و در صورت پذیرش جنسیت نسبت داده شده به اون بدن، اصطلاحا «همسوجنسیت» یا Cisgender هستیم. در غیر اینصورت «تراجنسیتی» یا Transgender ایم که خود هم چند شاخه مجزا میتونه داشته باشه و ما صرفا به همون اسم اکتفا میکنیم.
بحث دوم «خودآگاهی» (خودآگاهی و خودشناسی دو مفهوم متفاوتن، چرا که آگاهی و شناخت متفاوتن) شخصه، یعنی شخص ممکنه در یک سنی تشخیص بده که زندگی به عنوان مرد براش بهتره یا زن، یا دسته‌بندی های دیگری که در دنیای جنسیت داریم. در واقع، بعد فردی جنسیت توسط خود خود ما تعیین میشه و اینطور نیست که توسط غیر، تعیین شده باشه.
بعد از شناخت بعد فردی، اگر شخص مصمم باشه که تغییر رو انجام بده (چه صرف تغییر مدارک هویتی چه عمل های جراحی و ... ) باید وارد مراحل قانونی بشه، که در اینجا لزوم مراجعه شخص به روان‌شناس تازه خودش رو نشون میده، و نه در بخش فردی.
در بعد قانونی، ممکنه شما در کشوری (مثل کشور خودمون) زندگی کنید که تغییر جنس قانونیه و تغییر جنس و تغییر جنسیت به یک شکل تعبیر میشن. احتمالا ممکنه مراحل انجام جراحی تغییر جنس، به این شکل باشه که شما بعد از چند جلسه روان‌درمانی، مراجعه می‌کنید به متخصص غدد و بعد مراجع قانونی جهت دریافت مجوزهای لازم برای انجام عمل جراحی و بعد از جراحی هم، طی کردن مراحل قانونی برای تغییر مدارک هویتی و تحصیلی و ... .
اگر بعد قانونی رو در نظر نگیریم و فرض کنیم در کشوری هستیم که الزامات قانونی به اون شکل برای تغییر وجود نداره (به جز مدارک)، احتمالا با مواردی روبرو هستیم که وجود مشاور، خوبه. اکثر ترنسها با مشکلاتی مثل «ملال جنسیتی» (Gender Dysphoria ) یا «ملال جسمانی» (Body Dysphoria) روبرو هستند، برای کنار اومدن با این ها و درست شدنشون، لازمه که از یک مشاور کمک بگیریم. همینطور، وقتی که هورمون‌درمانی شروع بشه، احتمالا هم شخص دچار بهم ریختگی هایی میشه و این به هم ریختگی ها به کمک مشاور، میتونه بهبود پیدا کنه.
خب، طور دیگه برخورد کنیم با این سوال. شما تا گلودرد، تب و سرفه نداشته باشید پیش دکتر نمی‌رید و بگید «من سرما خوردم». ضمن این که، ترنس بودن بیماری نیست. ترنس بودن یک صفته که یک انسان میتونه داشته باشه (چه بسا خانمی که امروز در مترو کنار شما بود و شما محو تماشاش بودید روزی همه با پسوند «آقا» صداش میزدن!) و یک انسان دیگر، میتونه نداشته باشه.
در آخر، امیدوارم این مطلب مفید واقع شده باشه. بخصوص برای دوستانی که هنوز فکر میکنند ترنسها بیمارند و با هورمون یا جراحی، در حال درمان هستند.
