سمانه
سمانه
خواندن ۵ دقیقه·۵ سال پیش

افسانه هورمونها (یا هورمون‌تراپی به زبان ساده)

سلب ادعا: از آنجایی که شخص من زن ترنس هستم (یعنی با جسم منتسب به مردان متولد شدم)، در این مطلب تمرکز بر روی پروسه هورمون درمانی در زنان ترنس است.

هورمون درمانی جایگزین (Hormone Replacement Therapy) که به اختصار هورمون‌تراپی یا هورمون‌درمانی هم گفته میشه، فرایندیه که شخص در اون هورمون های جنسی تولید شده توسط بدن خودش رو با هورمونهای جنسی که در جنس دیگر تولید میشه، جایگزین میکنه. در بدنهای نر، هورمون تستسترون مسدود میشه و با استروژن و پروژسترون جایگزین میشه.

در این مطلب، میخوام به یک سری سوالات و شبهات و خرافات! در مورد هورمون تراپی پاسخ بدم. چیزایی که هرروز می‌بینم و شاخ درمیارم. به نظرم لازمه که بررسی بشن. پس بریم که ببینیم هورمون تراپی چه میکنه :)

اصلا چرا هورمون تراپی؟

هورمون هایی مثل تستسترون یا استروژن، هورمون های جنسی هستند و «صفات ثانویه جنسی» رو در ما به وجود میارن. مثل مو داشتن بدن نَر یا بزرگ بودن سینه در بدن ماده. شخص ترنس ( و نه الزاما همه ترنس ها) ممکنه به سمت هورمون تراپی برن تا بدنشون بشه اون شکلی که میخوان. مثلا شخصا مدت زیادی هورمون تراپی شدم و بدنم تا حد خیلی خوبی شکل زنانه‌ای به خودش گرفت.

البته باید اضافه کنم، هورمون تراپی در ایران از مراحل «اجباری» پروسه تغییر/تطبیق جنس محسوب میشه ولی خب اگر درست بخواهیم نگاه کنیم، این امر هم مثل جراحی های تغییر جنس، واقعا نباید اجباری باشه (در این مورد بعدها مطلبی خواهم نوشت).

هورمون تراپی چگونه انجام میشه؟

هورمون تراپی معمولا با نظارت پزشک (معمولا متخصص غدد) انجام میشه. ابتدا از شما آزمایشاتی مربوط به غدد درونریز و همچنین آنزیم های کبدی گرفته میشه که ببینن وضعیتتون در چه حاله. بعد به شما داروهایی تجویز میشه که خب، همونطور که ابتدای مطلب اشاره کردم چیزایی رو میگم که خودم تجربه کردم (ممکنه در افراد مختلف، این فرایند متفاوت باشه). این داروها معمولا به این شکل هستند :

  • مسدود کننده ها : مسدود کننده ها یا آندروژن-بلاکر ها به این شکل هستند که جلوی انتشار تستسترون در خون رو میگیرن. معمولا توصیه میشه مدتی رو روی یک مسدود کننده بمونید (در ایران اسپیرونولاکتون و سیپروترون استات تجویز میشه، ولی طبق چیزی که از اروپا و امریکا فهمیدم، سیپروترون استات به شدت خطری تره) و بعد سراغ فازهای بعدی برید.
  • استروژن (و در کل هورمون های جنسی) : این دسته هم مشخصه چی هستند، ولی خب داروهایی که در این دوره تجویز میشه (همراه بلاکر باید مصرف بشه) استرادیول والرات، استروژن کونگه و در بعضی موارد حتی LD و ... است.

این روش انجام هورمون تراپیه. البته، در بعضی موارد ممکنه داروهایی از خانواده اتینل استرادیول (مثل همون استرادیول والرات) رو پزشک برای شما تزریق کنه که اونطوری، شما هر چند ماه یک بار نیاز دارید که به پزشک مراجعه کنید تا برای شما تزریق رو انجام بده. البته باز هم لازمه ذکر کنم که در ایران، بیشترین شکل تجویز داروهای این دوره، قرصه. معمولا هم اسپیرونولاکتون ۵۰ (یا ۱۰۰) و استرادیول والرات ۱ یا ۲ تجویز میشه.

آثارش چیه؟ آیا ممکنه عوارضی داشته باشه و مجبور به قطعش باشیم؟

آثارش مشخصه. تا موقعی که مسدودکننده مصرف می‌کنید، مسلما بدنتون ضعیف تر میشه (چون تستسترون شدیدا روی توان بدنی شما تاثیر داره)، کمی ممکنه حس تشنگی، تنگی نفس، تهوع و گرفتگی عضلات رو تجربه کنید. البته همه این موارد باید به پزشک اطلاع داده بشه.

شخصا، بخاطر اختلال نهفته‌ای که در قلب داشتم، بعد از شش ماه هورمون تراپی (پنج ماه اسپیرونولاکتون و یک ماه اسپیرونولاکتون + استرادیول) مجبور به قطع هورمون‌تراپی شدم و خب فعلا با داروهای دیگری که به من معرفی شد، از سر نگرفتم.

در مورد وضعیت بعد از مصرف استروژن چی؟ خب مشخصه. بدن تغییر شکل میده کمی، مثلا پوست نرم تر و کشیده تر میشه، رویش موی بدن کمتر میشه و سینه ها رشد میکنن (در واقع اثر استروژن میشه تجمع چربی در سینه و باسن به جای شکم و پهلو).

و صد البته، برای اطلاع از عوارض و آثار، بهتره که با پزشک مشورت کنید چون من فقط همون چیزی که خودم تجربه کردم رو میتونم بیان کنم.

و اما افسانه ها و خرافات ...

  • صدا بعد از هورمون تراپی تغییر میکنه : خیر، حداقل در جایگزینی تستسترون با استروژن این اتفاق نمیفته و زنهای ترنس که صداشون نازک شده، یا از ابتدا صدای نازکی داشتند، یا جراحی های مربوط به حنجره رو انجام دادن (که بسیار پر عوارضه) یا این که مربی صدا و گفتاردرمانگر داشتند. به صرف مصرف هورمون، صدا تغییری نمی‌کنه.
  • هورمون تراپی برای گول زدن تست های سازمان نظام وظیفه عمومیه : هرکس این رو بهتون گفت (یا هرشکلی خواست با «فرار از خدمت» و ... تحقیرتون کنه) قبل از توضیح واضحات، سنگین ترین شیء فلزی دم دستتون رو بزنید توی دهنش و بعد توضیح بدید که سازمان نظام وظیفه عمومی، ترنسکشوالیتی رو در زمره معافیت های «عصبی-روانی» طبقه بندی کرده و تایید روانپزشک و پزشکی قانونی، برای معافیت گرفتن کافیه.
  • هورمون روی هرچی تاثیر بذاره نمیتونه توانت رو کم کنه که! : این رو معمولا در مواجهه با زنان ترنسی که ورزشکار هستند میگن. درصورتی که بالاتر توضیح دادم، همون بلاکر به تنهایی کافیه که شما مدتها توان راه رفتن عادی هم نداشته باشید! چه برسه به این که بخواید در ورزش زنان «تقلب» کنید.
  • کسی که هورمون تراپی میکنه احساساتش دست خودش نیست، هورموناش به هم ریخته : خیر، اینطور نیست. وجود استروژن در خون ممکنه هر از گاهی باعث به هم ریختگی بشه، ولی اونها گذریه. دقیقا مثل خانمهای همسوجنسیت. بگذارید اینطور بگم که شما، حالاتی مثل سندرم پیش‌قاعدگی (PMS) رو میتونید همونطور گذری تجربه کنید. این که دائما داغون یا افسرده باشید مستلزم مراقبت های دیگریه.
  • خود منم انقدر فشار روم بود دنبال تزریق هورمون بودم دختر شم اصن : اولا، به این آدم جوابی ندید. دادید هم توضیح بدید که در کشور ما تزریق به شدت کم انجام میشه. کسی هم به صرف تزریق هورمون، اندام جنسیش تغییر نمیکنه. حتی شما چندین سال هورمون تراپی انجام بدید هم؛ تا وقتی جراحی تطبیق جنس رو انجام نداده باشید قانون کشور ما اجازه تغییر مدارک هویتی رو نمیده.

من در این مطلب، سعی کردم هرچی در مورد هورمون تراپی می‌دونم و تجربه کردم رو در اختیار شما قرار بدم. سوالات و شبهاتی هم اگر براتون پیش اومده بپرسید و من در بخش نظرات پاسخگو خواهم بود :).

و خب در نهایت، یک خواهش ازتون دارم! ما هم انسانیم و مثل شما حقوق انسانی داریم. این که از تعاریف شما مبنی بر «مردانگی» خارج شدیم، دلیلی بر این نیست که داریم آسیبی به مردانگی شما (یا در کل تعریف مردانگی) میزنیم و مجوزی هم برای اعمال زور، آزار و تبعیض علیه ما نیست. خواهش میکنم که همه رو به حال خودشون رها کنید. ما آزادیم تا وقتی که آسیبی به کسی نمیرسونیم، هرکاری دلمون میخواد بکنیم :)





هورمونروانشناسیترنستغییر جنسیتترنسکشوال
بالاخره جایی برای نوشتن یافتم :)
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید