هر یک از ما تجربه‌های دردناکی از قاعدگی در زندگی خود داریم. هر کسی که جزو این جامعه باشد اعم از خود زنان و حتی ترنسجندرها، تجربیات تلخی از روزهای قاعدگی خود دارد. (لطفا توجه کنید که در اینجا منظور از ترنس‌ها، ترنس‌های مرد است. کسانی که بدن منتسب به زنان دارند.)
زمانی که در داروخانه و سوپرمارکت با صدای آرام و زیر نگاه سنگین دیگران گفتیم :«ببخشید آقا نوار بهداشتی دارین؟». زمانی که کیسه‌ی مشکی به دست با درد وحشتناک در خیابان قدم زدیم. زمانی که حال روحی خوبی نداشتیم و به اتفاقات بد جامعه ربط می‌دادیم. زمانی که دل درد و کمر درد امان‌مان را می‌برید اما بازهم باید پای به پای بقیه اعضای خانواده می‌بودیم. حتی به آقایان خدمت می‌رساندیم. روزهایی که نمی توانستیم روزه بگیریم اما برای اینکه کسی نفهمد پریودیم، برای سحر بیدار می‌شدیم. این‌ها همان خاطرات تلخی هستند که در نوجوانی ما حک شده‌اند. خاطراتی که از بیان‌شان شرم داریم. شرمی که زیر فشار سنگین جامعه مردسالار بر ما تحمیل شده. شرم از طبیعی‌ترین اتفاق بدن. اتفاقی که وجود هر یک از شما که این مطلب را می‌خوانید فارغ از جنسیت‌تان، شغل و مقام اجتماعی‌تان بخاطر آن بوده است.
هر سال ۲۸ می را روز جهانی بهداشت قاعدگی می‌نامند و هدف از نام‌گذاری این روز افزایش آگاهی درباره‌ی بهداشت قاعدگی، کمک به شرایط و از بین بردن تابوهای مرتبط با آن است. ۲۸ می به عنوان نماد و سنبلی از این پدیده‌ی شگفت‌انگیز است.
جالب است بدانید که ناآگاهی و همچنین عدم دسترسی به امکانات لازم در دوران قاعدگی، می‌تواند سلامت زنان، دختران و ترنس‌ها را به خطر بیندازد.
در حین نوشتن این مطلب، به دنبال خواندن روایت‌هایی از اولین پریود افراد رفتم. روایت‌هایی دردناک و البته کمی ترسناک!
یکی نوشته بود:
کلاس دوم راهنمایی که بودم، مربی پرورشی ما به کلاس آمد، چادرش را روی میز گذاشت و با جدیت گفت «ممکن است خیلی از شما تاکنون پریود شده باشید و برخی نیز نه. اما هرکدام که پریود شدید بدون آنکه پدر و برادران‌تان متوجه شوند سراغ مادر و خواهرتان بروید و از آن‌ها بخواهید دو سیلی به شما بزنند. هیچ وقت درباره‌ی پریودتان با کسی صحبت نکنید. قبیح است. شما در آن دوران ناپاکید. و نباید به قرآن و حتی سجاده دست بزنید.»
ناپاک، قبیح، نجس! کلماتی که در یکی از سخت‌ترین روزهای زندگی زمانی که به علت به هم ریختن هورمون‌ها، شرایط روحی بدی داریم و درد جسمانی امان‌مان را بریده‌است به ما نسبت داده می‌شوند.
یکی دیگر نوشته بود:
وقتی سردرد دارم می‌تونم از همکارم درخواست مرخصی کنم. یا فریاد بزنم من سردرد دارم می‌شه رو اعصاب من نرین؟ ولی وقتی پریود میشم باید تا آخر هفته همون درد و خستگی و حال بد رو تحمل کنم و هیچی نگم. حتی توی خونه!
روایت‌هایی عجیب‌تری نیز بود. میان کامنت‌های مختلفی که می‌خواندم چشمم به یک سنت عجیب افتاد. دختر و زن پریود، نباید سر دیگ نذری بروند! و مثال‌هایی به مراتب عجیب‌تر و دردناک‌تر که مجال نام‌بردن‌شان نیست. مثال‌هایی که در تار و پود روزمرگی‌های‌مان می‌توان یافت.
و اما راه حل؟ تنها و تنها یک راه حل برای از بین بردن تمام درد‌های تحمیل شده به زنان و ترنس‌ها، می‌توان یافت: آگاهی!
اول از همه آگاهی بخشی به خود دختران، زنان و ترنس‌ها. آگاهی از پدیده‌ی شگفت‌انگیزی که در وجودشان اتفاق می‌افتد. آموزش چرخه‌ی قاعدگی، سندرم پیش از قاعدگی یا PMS.
و البته آموزش صحیح به پسران و مردان. مطمئنم بسیاری از ما حداقل یک بار آرزو داشتیم در دورانی که به علت پریود ناخوش احوالیم، پدرمان با دمنوشی سراغ‌مان بیاید و حال‌مان را بپرسد و ما بدون خجالت با او درباره‌ی وضعیت‌مان صحبت کنیم. آرزویی که همچنان در قرن ۲۱ خیلی‌ها از برآورده شدنش ناامیدند.
البته که هیچ گاه نباید آن دسته از خانواده‌هایی را که با عشق فرزندانشان را در آن روزها حمایت می‌کنند نادیده گرفت! کاش روزی برسد که همه‌ی افراد دنیا به این حد از عشق و آرامش دست یابند.
و اما کمی بیشتر درباره‌ی ۲۸ می بخوانید:
این روز در ۲۸ ماه می توسط انجمن واش یونایتد (Wash United) مستقر در برلین آلمان به نام روز جهانی بهداشت قاعدگی نام‌گذاری شده است. چون ماه می پنجمین ماه سال است و بسیاری از بانوان و ترنس‌ها هم به طور متوسط پنج روز در هر ماه دچار خونریزی می‌شوند و چرخه قاعدگی آنان معمولاً ۲۸ روز است، ۲۸ ماه می به‌عنوان نمادی برای توجه به بهداشت قاعدگی انتخاب شده است.
هرسال در ۲۸ ماه می برای افزایش آگاهی در زمینه اهمیت مدیریت بهداشت قاعدگی و از بین رفتن تابوها علیه زنان و دختران نوجوان در بسیاری از کشورهای جهان جشن گرفته می‌شود؛ موضوعی که مورد حمایت بیش از ۲۷۰ شرکت جهانی است.
در سال ۲۰۱۹ نیز جایزه‌ی اسکار بهترین مستند کوتاه به مستندی با همین مضمون و درباره‌ی «قاعدگی زنان در هند» به رایکا زهتابچی، سینماگر آمریکایی-ایرانی‌الاصل، اهدا شد. و همین نشانی از بهتر شدن وضعیت زنان است. نشانی از برچیده شدن این تابوی ننگین در برخی کشورها. هر چند که قدم‌های قانونی و مردمی در کشور ما، بسیار کوچک و لاک‌پشتی بوده است.
استفاده از نوار بهداشتی و تامپون برای مردم در دوران پریود اصلی‌ترین نیاز آنان است. این درحالی‌است که دسترسی به این موارد برای بسیاری همچنان سخت و گاهی غیرممکن است. کمپین پریود مجانی (#FreePERIODS) یکی از کارزارهایی‌است که برای تهیه نوار بهداشتی مجانی و اطمینان از دسترسی آسان و ارزان قیمت همه زنان و دختران به وسایل مورد نیاز در این دوران به راه افتاده است. حرکتی که ما باید در هنگام زلزله‌ها و سیل‌های چند سال اخیر و عدم دسترسی زنان به نوار بهداشتی و تامپون شاهد آن می‌بودیم. که به علت فرهنگ اشتباه و نبود قانون موفق، تنها در سطح کوچک و مردمی شاهد مواردی از آن بودیم.
آمیکا جورج، دانشجوی دانشگاه کمبریج و یکی از فعالان کمپین پریود مجانی که در فراهم کردن محصولات بهداشتی در مدارس بریتانیا موثر بوده‌است در توییتی گفته است:
«بیایید به یاد داشته باشیم که هر کس حق دارد قاعدگی خود را با احترام و بدون احساس شرم بگذراند. هیچ کس نباید به این دلیل که خونریزی می‌کند در معرض آسیب قرار گیرد. بهداشت قاعدگی یک حق است، نه امتیاز!»
فرقی نمی‌کند جنسیت‌تان چیست. اگر شما هم به دنبال تغییر جهان اطراف‌تان هستید،خواندن دو مطلب زیر خالی از لطف نیست. فراموش نکنید که تغییرات بزرگ و در سطح اجتماعی، از تغییراتی کوچک و در سطح فردی شروع می‌شوند. دو متن زیر حاوی لینک به دو مقاله خوب در این زمینه می‌باشند.
سندرم پیش از قاعدگی، مجموعه‌ای از علایم جسمی، روانی و احساسات مرتبط با چرخه قاعدگی در زنان است.
بانوان هر 28 روز یک چرخه قاعدگی را تجربه کرده و پشت سر می گذارند.
