نداشتن تمرکز در درس خواندن موضوع پرسشی است که اکثر دانش آموزان و دانشجویان با آن درگیر هستند. در ادامه به این موضوع پرداخته و راهکارهایی برای آن بیان می کنیم.
پرسش:
با سلام و تشکر از وقتی که صرف می کنید. اصلن تمرکز ندارم و مدام در موقع خواندن درس حواسم پرت می شود.
در واقع نداشتن تمرکز در درس خواندن و مطالعه نگرانم کرده من امسال امتحان نهایی دارم و خیلی اضطراب و استرس و نگرانی در این مورد دارم.
مدام هم از گوشی و تلویریون و … وقتی استرس میگیرم استفاده میکنم.
لطفا بفرمایید با نداشتن تمرکز در درس خواندن و مطالعه چیکار کنم؟
پاسخ روانشناس و مشاور:
این پاسخ در اصل یک روش کوتاه مدت برای شما هست. لازمه که بعد از امتحانات حتماً مسائل را بیشتر بررسی بکنید و کلاسهای مرتبط با متد یادگیری یا متد حافظه فعال را شرکت بفرمایید.
اما به طور کلی پرسش شما دو بخش اصلی دارد و یا نداشتن تمرکز در درس خواندن و مطالعه را با این روش میتوانید حل کنید.
رفتار اجتنابی در روانشناسی به رفتاری گفته میشه که برای انجام ندادن یک کار دیگه یا یک کار اصلی یا کاری که الویت بالاتری دارد، صورت میگیره.
مثلاً ممکن است خواندن زبان انگلیسی برای شما اولویت بالایی داشته باشد، اما شما ممکنه در طول روز کارهای بسیار زیادی را انجام بدید و یا کارهایی که الویت کمتری از خوندن زبان انگلیسی را دارد در الویت بالاتری قرار بدید تا با قضیه خواندن زبان انگلیسی مواجه نشوید، به این رفتار اصطلاحاً در روانشناسی رفتار اجتنابی گفته میشود.
ریشه رفتار اجتنابی، ترس و استرس میتواند باشد.
که حالا این ترسها و استرس ممکنه مبانی متفاوتی داشته باشه اما یک بخشی از رفتار شما به نظر میرسد که استفاده مداوم از گوشی و امثال است که رفتار اجتنابی شما هستش.
خب، سؤال شما برمیگرده به اینکه شما مشکل نداشتن تمرکز در درس خواندن و مطالعه دارید.
به قول خودتان تمرکز ندارید و حواستان پرت می شود. در واقع حواس جمع ندارید و در این راستا باید چیکارکنید.
ببینید این کلمه حواستو جمع کن در دل خودش یک مفهوم خیلی مهم داره.
حواستو جمع کن، و به نوعی ریشه مشکل هم هست.
همانطور که شما میدونید انسان ۵ تا حواس مختلف داره. چشایی هست، بینایی هست، بویایی هست و غیره.
و وقتی به شما گفته میشه حواستو جمع کن به این معنی هست که این ۵ تا حس رو در یک راستا و در یک چارچوب به کار ببرید.
دقیقاً کاری که شما باید انجام بدید ببینید من مثال بزنم خدمتتون حواس آدمها چه جوری پرت میشه.
حواس ۵ گانه ما درهای ورودی هستند. به نوعی وقتی محرکی ارسال میشه این درهای ورودی این محرک رو میگیرن و بهش پاسخ میدن.
مثلاً فرض کنید وقتی شما تو خونتون بوی غذا استشمام میکنید این درب ورودی و یا این حس بویایی شما این محرک رو دریافت میکنه و ریاکشن نسبت بهش نشون میده این ریاکشن ممکنه ترشح بزاق باشه، گشنگی باشه، بلند شدن شما و رفتن سمت غذا باشه، تشنتون بشه یا چیزی هوس کنید و یا هر چیز دیگه.
در مورد بینایی هم همینطور یعنی وقتی شما یک صحنه خاصی رو میبینید یک پیغامی توی گوشتون میخونید، تلوزیون نگاه میکنید، ناخودآگاه این دریچه بینایی شما باز میشه و این محرکها را از محیط دریافت میکنه و این محرکها هر کدوم فکری رو در وجود شما بیرون میکشه و واکشی میکند.
پس به طور کلی اگر ما میگیم که حواستو جمع کن یعنی این ۵ تا حس اصلی رو در یک راستا شما باید استفاده بکنید تا نداشتن تمرکز در درس خواندن از بین بره.
وقتی حواس جمعی دارید قدرت تمرکز شما و حافظه شما افزایش پیدا میکنه و در نتیجه شما مطالب رو بهتر، سریعتر و با کیفیت بالاتری میتونید حفظ کنید.
پس اولین کاری که شما باید بکنید این جمع کردن حواس هست این حواس منجر به تمرکز خواهد شد.
حالا سؤال اینه که چگونه حواسمو جمع بکنم و از نداشتن تمرکز در درس خواندن رهایی پیدا کنم.
جمع کردن حواس فرمول کاملاً سادهای داره هر چند شاید اجراش سخت باشه اما این فرمول بسیار ساده هست.
شما باید از عواملی که حواستونو پرت میکنه به طور کامل اجتناب بکنید یعنی در اصل این ۵ تا در ورودی رو یا ۵ تا حس رو تا جایی که میتونید باید جلوشو بگیرید تا بهش محرک نرسه مثلاً فرض کنید شما در خونه نشستید و در اتاقتون روی تخت دراز کشیدید و مشغول مطالعه هستید، خب اینجا با هم محرکها رو بررسی کنیم.
یه دونه به اصطلاح ملحفه یا بالش گرمو نرم زیر دست شما هست حس لامسه رو جهت خواب داره تحریک میکنه، بوی غذا از توی آشپزخانونه یا از توی پذیرایی داره به مشام شما میرسه، ممکنه که صدای تلوزیون یا ماهواره زیاد باشه و این مدام هر از چندگاهی کلماتی رو به گوش شما برسونه و تمام اینها محرکهایی میشود که شما نتونید حواستون رو جمع کنید یا تمرکز داشته باشید و در نتیجه راندمان شما به شدت کاهش پیدا میکنه.
خب یکی از سادهترین راهها تغییر محیط هست، با تغییر محیط مشکل نداشتن تمرکز در درس خواندن را حل خواهید کرد.
یعنی شما باید به محیطی تشریف ببرید که این محیطها این محرکها حتی المکان در پایینترین سطح خودش باشه.
معمولاً وقتی شما در کتابخانه هستید بوی خاصی به مشامتون نمیرسه، حس لامستون معمولاً تحریک نمیشه، بیناییتون معمولاً به تلوزیون یا محرکهای دیگه نمیافته و در اصل ورودیهای حواس پنجگانه شما به شدت کاهش پیدا میکنه این قضیه باعث میشه شما حواسی جمعتر داشته باشید، تمرکز بالاتر، در نتیجه بتونید مطالب رو بیشتر فرا بگیرید.
البته استرس شما خودش یک عاملی که حواسه رو میتونه ضعیف بکنه، خواب رو مختل بکنه، خوراک رو مختل بکنه و در نتیجه رادمان کاری شما رو کاهش بده.
اما با توجه به اینکه امسال امتحانات نهایی دارید و حالا زمان مناسبی برای مراجعه به روانشناس، مشاور و به یادگیری متدهای لازم و در این زمینه رو ندارید من پیشنهاد میکنم فعلاً این اصول رو به کار بگیرید تا امتحاناتتون تموم بشه و انشاالله متدهای اصلی مطالعه مؤثر و حافظه موفقتر رو به کار بگیرید.
مشاوره تلفنی
تماس با ما
پرسش و پاسخ