لیرهای خود را برای تاکسی خرج نکنید!

اولین روزی که وارد فرودگاه استانبول شدیم، از قبل با هتل مقصد هماهنگ کرده بودیم تا ترانسفر از فرودگاه تا هتل را برای ما بفرستند. خیلی حس فیلم گونه ای بود وقتی که اسمم را در مکان انتظار راننده ها دیدیم و به سمت یک فلوکس واگن عظیم برای انتقال از فرودگاه تا هتل به راه افتادیم. البته که پول قابل توجهی برای این سرویس پرداخت کردیم (250 لیر یا به قیمت آن موقع، 500هزار تومان)، ولی به دلیل عدم شناخت مسیرها و همچنین زیاد بودن چمدان ها ترجیح دادیم ریسک نکنیم و با خیال راحت روز اول را سپری کنیم. دو هفته بعد از آن روز که پس از دفاع پایان نامه از تهران به استانبول بازگشتم، به راحتی مستقیم سوار یک اتوبوس شهرداری شدم و تنها به 5.25 لیر به خانه رسیدم! دلیلی که قصد دارم این متن را بنویسم این است که بسیاری از دوستان را میبینم که هزینه های بسیار عجیب و غریبی را در استانبول بابت حمل و نقل متحمل می شوند در حالی که استانبول از بابت تنوع حمل و نقل از بهترین ها در جهان است و شما تقریباً به بیشتر نقاط این شهر بزرگ (لااقل بخش هایی که برای شما مهم خواهد بود) دسترسی ساده ای دارید.

قصد دارم شما را با انواع وسایل نقلیه ای که در استانبول فعالیت می کنند آشنا کنم تا زمانی که به این شهر سفر کردید، بدانید که به راحتی می توانید برای جا به جایی بین مکان های مختلف گزینه ای غیر از تاکسی را انتخاب کنید.

مترو یکی از معمول ترین راه های سفر کردن به بخش های مختلف استانبول است، مخصوصاً اگر مسیر شما طولانی باشد. هزینه هر سفر مترو که در اوایل 2020 افزایش پیدا کرد، 3.5 لیر است. متروی استانبول دارای 6 خط متفاوت است که در نقشه زیر می توانید مشاهده کنید:

نقشه دقیق تر در مورد خطوط مترو را می توانید در این سایت مشاهده کنید. اگر به خطوط فوق توجه کنید، بیش از 6 خط و رنگ مشاهده می کنید. 4 رنگ از این خطوط مربوط به خطوط تراموا هستند که روی زمین حرکت می کنند:

این ترامواها بیشتر در جنوب بخش اروپایی استانبول قرار دارند که مکان توریستی استانبول است. تقریباً به تمامی مکان تاریخی استانبول در Eminönü شامل سلطان احمد، ایا صوفیه و دلماباغچه با خط تراموای T1 دسترسی دارید. یک خط مخصوص بین میدان تقسیم و کاباتاش به نام Füniküler نیز به شکل زیر است:

کسانی که برای سیاحت به استانبول می آیند بیش از هر خط مترو، احتمالاً با مترو سبز رنگ M2 و خط تراموای T1 کار خواهند داشت. خطوط مترو استانبول یا به طور کامل در بخش اروپایی قرار دارند یا به طور کامل در بخش آسیایی. با این وجود اگر در بخش اروپایی هستید و می خواهید از سواحل بخش آسیایی دیدن کنید، یک مترو به کمک شما خواهد آمد که طولانی ترین خط مترو در استانبول نیز هست، مارمارای!

این خط مترو اولین راه ریلی است که اروپا را به آسیا متصل می کند. خط مارامارای در سال 2013 افتتاح شد و سپس در سال 2019 تکمیل گشت. این مترو 76.6 کیلومتر طول دارد و از زیر بسفوروس عبور کرده و از سمت دیگر مجدد سر از دریا بیرون می آورد. شاید فکر کنید زمانی که زیر دریا هستید حس خاصی خواهید داشت، ولی تجربه کاربری مارمارای متأسفانه کاملاً شبیه خطوط دیگر مترو است! نام این خط هم ترکیبی از مارمارا (دریای مدیترانه) و رای (ترکی کلمه ریل) است.

به جز مارمارای، راه های دیگری نیز برای جا به جایی بین بخش اروپایی و آسیایی استانبول وجود دارد و شاید معروف ترین، سریع ترین و پرطرفدارترین آن، متروباس (Metrobüs) باشد که شبیه خطوط BRT تهران است. متروباس به جز مسیری که از روی پل های استانبول عبور می کند، خطوط حرکتی خودش را دارد. تعدد اتوبوس های آن به شدت بالاست و برای من هرگز رخ نداده که بیش از 1 دقیقه منتظر متروباس ها باقی بمانم. چهره متروباس مانند زیر است:

راه دیگرِ گذر از بخش اروپایی به آسیایی، سفرهای جذاب بر روی کشتی است. کشتی در استانبول مانند اتوبوس رفتار می کند، ساعت های حرکت مشخص دارد و شما را علاوه بر حرکت بین دو قاره، در پهنای آن نیز جا به جا می کند و بسیار سریع تر از همکاران روی خشکی خود شما را به مقصد می رساند. اپلیکیشن Şehir Hatları مسیرها و ساعت های کشتی ها را به طور دقیق نمایش می دهد.

حال می رسیم به دو حمل و نقلی که من در کنار مترو، بیشترین استفاده از آن ها را دارم. اولین آن اتوبوس های عادی شهرداری هستند که به شکل زیر هستند:

تقریباً در هر جای استانبول باشید، با انتخاب مقصد بر روی گوگل مپ، به سمت نزدیک ترین ایستگاه اتوبوس راهنمایی خواهید شد. مانند خط بالا که روی آن عدد 108 نوشته شده، روی گوگل مپ کاملاً برای شما نشان داده می شود که چه خطوطی شما را به مقصد می رسانند، در کجا می توان پیاده شد و یا خط عوض کرد. حتی اگر در مکانی با فاصله از ایستگاه اتوبوس باشید، قطعاً از کنار شما مینی بوس یا "دلموش" عبور می کند. ون هایی که ظاهر زیر را دارند:

دلموش ها برعکس سایر سیستم های حمل و نقل استانبول، با پول نقد کار می کنند. وقتی سوار دلموش می شوید، به راننده باید مقصد و تعداد مسافرین را بگویید و راننده باقی پول را به شما پس خواهد داد. دلموش ها مسیر حرکت مشخصی دارند ولی ایستگاه ندارند و هر فردی که قصد سوار شدن را دارد، جلوی دلموش دست خود را بلند می کند و به راحتی سوار می شود.

لازم به ذکر هست که گوگل مپ با وجودی که بیشتر خطوط حرکتی دلموش ها، اتوبوس ها، مترو ها و ترامواها را در خود جای داده است ولی به تجربه می توانم بگویم که لزوماً بهترین پیشنهاد را به شما نخواهد داد. دلایل آن را می توانم موارد زیر بدانم:

1- تشخیص ندادن مسیرهای حرکتی متروباس

2- تشخیص ندادن مسیرهای حرکتی کشتی ها

3- در نظر نگرفتن ترانزیت بین اتوبوس ها و متروها

البته فیچرهایی در گوگل مپ وجود دارد که به شما "کمترین ترانزیت" یا "کمترین پیاده روی" را بدهد که می توانید با امتحان کردن روش های مختلف بهترین مسیر را پیدا کنید. ولی تنها با زندگی کردن در استانبول به تدریج متوجه می شوید که بهترین وسیله برای یک مسیر کدام است. با این وجود، خود شهرداری استانبول اپلیکیشنی به نام Mobiett دارد که به صورت دقیق تر مکان کنونی اتوبوس ها را نشان می دهد. به کمک این اپلیکیشن خیلی راحت تر می توانید زمان بندی کنید تا معطل نشوید.

این مطلب ضد تاکسی به نظر می رسد، ولی لازم است درباره شان کمی صحبت شود:

اگر به هر دلیل قصد ندارید از سیستم های حمل و نقل متنوع استانبول استفاده کنید، مثلاً باری که همراه دارید زیاد است و یا چند نفر هستید و گرفتن تاکسی صرفه دارد، می توانید در هر خیابانی تاکسی های زرد رنگ را پیدا کنید. در استانبول سیستم جا به جایی مانند "اسنپ" و "تپسی" وجود ندارد و "اوبر" نیز در اثر اعتراض هایی که رانندگان تاکسی به فعالیت هایش داشتند، مجبور به توقف فعالیت هایش شد. ولی خود تاکسی ها، اپلیکیشنی مانند "کارپینو" در تهران دارند که نام آن BiTaksi است.

به کمک این اپلیکیشن می توانید مبدأ و مقصد را مشخص کنید و یک تاکسی به سرعت در کنار شما ظاهر خواهد شد. در مکان های کوتاه، تاکسی می تواند دردسر رفتن تا ایستگاه های مترو و اتوبوس و البته شلوغی های آن ها را بگیرد ولی در مسیرهای متوسط و طولانی به راحتی قیمت های 40 لیر به بالا در انتظار شما خواهند بود در حالی که همین مسیر را می توانید با زیر 7 لیر طی کنید. مخصوصاً زمان هایی که تاکسی ها از روی پل عبور می کنند، هزینه مضاعفی دریافت خواهند کرد و قیمت به 70 تا 80 لیر می رسد در حالی که همین مسیر با متروباس می تواند 5 لیر باشد.

در آخر لازم است تأکید کنم که قبل از هر اقدامی در استانبول، از همان فرودگاه استانبول کارت و سیم کارت تهیه کنید. با همین دو کار ساده می توانید بسیاری از سردردها را از خود بگیرید. با یک استانبول کارت و یک گوشی شارژدار، نه تنها در هزینه ها صرفه جویی می کنید بلکه هرگز در استانبول گم نخواهید شد!

اپلیکیشن هایی که بالاتر اسم شان را آورده بودم را مجدد اینجا بیان می کنم:

Mobiett - زمان بندی اتوبوس های استانبول

Şehir Hatları - زمان بندی کشتی های استانبول

BiTaksi - درخواست آنلاین تاکسی در استانبول

با امید روزی دیگر،

یاهو