بسیاری از ما در رابطه با اهرام مصر، رازهای پنهان در آنها و حدس و گمانه‌زنی‌های مختلفی که در رابطه با روند ساخت این اهرام از سوی اندیشمندان و تاریخ‌شناسان مطرح می‌شود شنیده‌ایم یا مطالعه کرده‌ایم، اما به راستی آیا ساخت این اهرام در بازه زمانی که استفاده از ماشین‌آلات عمرانی و ابزارآلات پیشرفته ساخت و ساز ممکن نبوده، کاری زجر آور برای کارگران و مهندسان سازنده این اهرام بوده است؟
تعدادی از پژوهشگران تاریخی متخصص در زمینه رویدادهای تاریخی مصر باستان بر این باور اند که شدت سختی کار در روند ساخت این اهرام به نوعی بوده که حکومت مصر برای ساخت آنها از بردگی یهودیان استفاده کرده است.
این در حالی است تحقیقات باستان شناسان و پژوهشگران تاریخ مصر باستان نشان می‌دهد نظریه ساخته شدن اهرام مصر از سوی بردگان یهودی، حقیقت ندارد زیرا هیچ اثری از به بردگی گرفته شدن کارگران یهودی در روند ساخت این اهرام که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند، دیده نشده است.
منبع اصلی که پژوهشگران تاریخی معقتد به بردگی یهودیان در روند ساخته شدن این اهرام به آن استناد می‌کنند، کتاب مقدس است که البته در آن از شهری به نام رمسیس به عنوان شهر محل بردگی یهودیان در روند ساخت سازه‌های عمرانی غول پیکر یاد شده و این در حالی است که شهر رمسیس در مصر باستان که علت نامگذاری آن، حکومت رمسیس دوم (فرعون) بود در سال‌های 1279 قبل از میلاد تاسیس شد و در واقع زمان تاسیس این شهر به بعد از دوران ساخت اهرام در مصر باستان، باز می‌گردد.
همچنین پژوهشگران خبره حوزه تاریخ مصر باستان، اسرائیل فینکلشتاین (Israel Finkelstein) و نیل آشر سیلبرمن (Asher Silberman) در کتاب خود اشاره کرده اند که "هیچ آثاری از به‌کار گرفته‌شدن بردگان یهودی بر روی دیوارهای معبد، کتیبه های بنای یادبود و پاپیروس‌ها وجود ندارد."
اما سوالی که پس از عبور از شبهه به بردگی گرفته شدن یهودیان در روند ساخت اهرام مصر به وجود می‌آید، این است که اگر برده‌های یهودی زجر ساخت این اهرام و کار در شرایط سخت را تحمل نکرده‌اند پس چه کسانی و با چه انگیزه‌ای، ساخت این اهرام را انجام داده و هدایت کرده‌اند؟
اشتباه در خود سوال است؛ در واقع اطلاعات بدست آمده از تحقیقات استاندارد انجام شده از سوی جمعی از پژوهشگران تاریخ حوزه مصر باستان نشان می‌دهد که ساخت و ساز اهرام مصر برای کارگران و مهندسان مصری که در جریان این پروژه‌های عمرانی به کار گرفته می‌شدند، نه تنها سخت نبوده، بلکه اغلب کارگران و مهندسان مصری فعال در ساخت اهرام از سطح رفاه و کیفیت معیشت نسبتا خوبی نسبت به عموم مردم برخوردار بوده‌اند.
فارغ از سطح رفاه عمومی خانواده پرسنل، شرایط کاری و رویکردهای نگهداشت منابع انسانی در جریان ساخت و ساز این اهرام نیز به نوعی بوده که کارگران و مهندسان از رژیم غذایی ویژه و مراقبت‌های پزشکی اختصاصی در جریان کار بهره می‌بردند.
پیر تالت (Pierre Tallet) استاد مصرشناسی دانشگاه سوربون پاریس، سرپرست تیم اکتشاف و رمزگشایی کتیبه‌های پایپروس در این زمینه می‌گوید: " اطلاعات بدست آمده از روند رمزگشایی داده‌های موجود در کتیبه‌های پاپیروس، نشان می‌دهد رژیم غذایی سازندگان اهرام مصر شامل خرما، سبزیجات، گوشت و مرغ بوده است."
در همین پیوند باستان شناسان شواهد بسیاری از بقایای پخت نان، ذبح حیوانات و آب‌جو، در محیط ساخت این اهرام پیدا کرده‌اند که بررسی استخوان حیوانات و نیاز روزانه کارگران نشان می‌دهد روزانه بیش از یک هزار و 800 کیلوگرم (4.500 پوند) گوشت تازه گاو، گوسفند یا بز برای تامین غذای مورد نیاز پرسنل در بهترین حالت ممکن طبخ میشده است.
همچنین بررسی بقایای استخوان‌های سالم باقی مانده کارگرانی که در اطراف اهرام دفن شده‌اند و احتمالا در روند ساخت و ساز به صورت اتفاقی جان خود را از دست داده‌اند، حاکی از وجود مراقبت‌های پزشکی ویژه برای منابع انسانی تشکیلات عمرانی حکومت مصر باستان در زمان فعالیت کارگران و مهندسان در کنار اهرام بوده است.
اما نکته مهم‌تر از نقش رژیم غذایی مناسب و مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی ویژه در نگهداشت منابع انسانی و ارتقاء برندکارفرمایی تشکیلات عمرانی حکومت مصر باستان، نظام پاداش مورد استفاده از سوی این تشکیلات در جریان اجرای عملیات‌های عمرانی مربوط به پروژه‌های ساخت و ساز اهرام مصر است.
تالت، پژوهشگر تاریخ مصر در این زمینه می‌گوید: " نتایج رمزگشایی پاپیروس‌ها نشان می‌دهد تشکیلات عمرانی حکومت مصر باستان علاوه بر در نظر گرفتن رژیم غذایی سالم و مراقبت‌های اختصاصی بهداشتی و پزشکی، نظام پاداش ویژه‌ای برای کارگران و مهندسان شاغل در عملیات‌های ساخت اهرام مصر در نظر گرفته بوده که افراد در آن، پارچه‌های قیمتی و گرانبها را به عنوان پاداش دریافت می‌کرده‌اند"
وجود مراقبت‌های پزشکی ویژه، نظام پاداش متناسب با میزان فعالیت و رژیم غدایی مناسب در جریان ساخت اهرام مصر نشان می‌دهد که نه تنها شرایط کاری برای مهندسان و کارگران فعال در پروژه‌های عمرانی مربوط به ساخت این اهرام، مناسب بوده بلکه بسیاری از کارگران فعال در بخش‌های دیگر، علاقه ویژه و خاصی برای حضور در پروژه‌های ساخت اهرام مصر داشته اند.
همین اطلاعات ثابت می‌کند که کارگران فعال در عملیات‌های عمرانی مربوط به ساخت اهرام مصر نه تنها "برده" نبوده اند، بلکه با شوق و علاقه، سر کار حاضر می‌شدند زیرا با حضور در این پروژه‌ها از امکانات ویژه پرسنلی برخوردار شده و خانواده‌شان در شرایط رفاهی مناسبی قرار می‌گرفته است و همچنین در افتخارآفرینی برای کشورشان نقش به سزایی داشته اند.
در واقع برندکارفرمایی تشکیلات عمرانی حکومت در مصر باستان به حدی قوی و پراستقبال بوده که کارگران و مهندسان نه تنها از تحمل سختی کار در جریان ساخت اهرام، گلایه‌ای نداشتند بلکه بسیاری از کارگران در نواحی دیگر، علاقه‌مند به حضور در این پروژه‌های عمرانی بوده‌اند.
البته حرکت بر اساس رویکردهای پیشرفته و علمی برندکارفرمایی در تاریخ کم نبوده و یکی از قوی‌ترین برندهای کارفرمایی حکومتی در تاریخ به نیروی پیاده‌نظام و سواره‌نظام گارد جاویدان هخامنشی مربوط است که به رغم خطرات و تهدیدات فراوان بر سر راه سربازان این گارد، بسیاری از سربازان ارتش تلاش می‌کردند تا بتوانند به عضویت در این گارد ویژه دربیایند.
بر این اساس، چارچوب‌های اصلی تشکیل‌دهنده رویکردها و جریان‌های سیاستگذاری مختلف در حوزه برندکارفرمایی از زمان ساخت اهرام در مصر باستان و چه بسا به قبل تر از آن باز می‌گردد و این در حالی است که بسیاری از شرکت‌ها، سازمان‌های بزرگ حکومتی یا دولتی و بنگاه‌های اقتصادی فعال در کشورهای کمتر توسعه یافته، همچنان علاقه‌ای به حرکت بر اساس رویکردهای استراتژیک توصیه شده از سوی متخصصان حوزه برندکارفرمایی ندارند.
در جریان تهیه این یادداشت از داده‌های موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی زیر استفاده شده است:
