تا جایی که من رصد کردهام، چهار ترجمۀ دیگر از کتاب Hiking with Nietzsche: On Becoming Who You Are از نویسنده آمریکایی جان کاگ، موجود است. عنوان اصلی کتاب در ترجمهها: کوهنوردی با نیچه، همگام با نیچه، پیادهروی با نیچه و راهنوردی با نیچه. مترجمان به ترتیب: مریم پیمان، سمیرا فرهادی، امیر فخرایی و مریم خراسانی. پوستکنده بنویسم: هیچ یک از این ترجمهها آنچنان که باید به دلِ منِ کتابخوانِ ویراستار و جویای اندیشههای نیچۀ فیلسوف، ننشست. من هر چهار ترجمه را با هم مقابله کردهام. مخلص نظر اینکه ترجمهها بسیار نیازمند ویرایش است و محتاجِ صیقل. سوا از آن پر است از جملههای کمترمفهوم که درواقع در متن اصلی همچون ریسمانی به هم پیوسته خواننده را به فهمِ زندگی، شخصیت، اندیشه و فلسفۀ فردریش ویلهلم نیچه میرساند. جملههای کمترمفهوم، آن هم در کتابی به اهمیتِ این کتاب، چشمِ اسفندیارِ ترجمه است. چرا کتابِ «کوهنوردی با نیچه» با وجود حجم عظیمی از کتابها درباره این فیلسوفِ کاریزماتیکِ آلمان، همچنان مهم است؟ سوا از اینکه جان کاگ برای نوشتن آن کاندید جایزۀ کتاب سال امریکا بوده است، «خود شدن با نیچه» روشنترین نوشته برای فهمِ افکار و افقهای اندیشهای فیلسوفِ شهیرِ ژرمنها بهحساب میآید. چه به لحاظ تاریخی و سیر افکار، چه به لحاظ شخصیت و روابطش با دیگران و اثرگذاری آنها بر پدیدآییِ فلسفۀ نیچه. و متعاقبا تاثیر فلسفۀ نیچه بر تمدنِ معاصر (مدرن) و مظاهر آن که یافتنِ آبشخورهایش گاها برایمان دشوار و گنگ مینماید. این نظرِ منِ کتابخوان است که سالها در پی شناختی راستین و روشن از افکار نیچه بودهام. نیچه که بود و چگونه میاندیشید و چرا اینگونه میاندیشید؟ احتمالا «خود شدن با نیچه» کلیدیترین پاسخها را به این پرسشها میدهد.
با این اوصاف، ترجمۀ ایمان مختار از کتاب جان کاگ، با عنوان «خود شدن با نیچه به هنگام گذر از کوهساران»، (علت انتخاب عنوان واضح است) بهترین ترجمه از این کتابِ مهم است. نه اینکه چون من آن را ویراستهام، چنین بگویم. نه چون مترجم با من ایاغ است، مجیزش را گفتهام. مترجمِ پنجمِ این کتاب در حقیقت مترجمِ اول آن بوده است! پیش از آنکه ترجمههای دیگر از این کتاب منتشر شود، ترجمه آن را آغازیده بوده است و دربارۀ اعجازِ کتاب بارها با من سخن گفته بوده است. از یاریِ بختِ بلند بوده که بایستی با پایانِ ترجمه، خبر انتشار ترجمههای دیگر (آن هم همزمان) به گوشمان برسد. ایمانِ مختار حدودِ دو سال برای ترجمۀ این کتاب وقت گذاشته و نقلقولهای کتاب از نیچه را از میانِ ترجمههای مترجمان نامیِ نیچه در ایران، استخراج کرده است و یک بار پس از ترجمه، بهطور کامل متن فارسی را با متن اصلی مقابله کرده است. اینها را آوردم تا ادعای تفاوت این ترجمه را برایتان شفافتر کرده باشم؛ که خیال نکنید ادعا کردن کنتور نمیاندازد و ما هم ادعای امامی داریم! حال حکایت من بماند که چند بار و چگونه این کتاب را ویراستهام.
اصلا باشد! حال که شواهد علیه ماست، باشد، شما گمان کنید داریم در نوشابه برای مترجم وامیکنیم. این ترجمه را هم هرگز نخوانید. بروید همان ترجمههای قبلی را بخوانید و تا عمر دارید آخرسر هم نفهمید این نیچۀ پدرمرده چرا چنین میاندیشید و مردکِ خدانشناس چرا نعوذبالله دم از کشتن خدا میزد. کتاب را نشر آواژ منتشر کرده است و فعلا در طاقچه بهصورت دیجیتالی موجود است. از قدرت دستِ فرهنگکُش جمهوری کبیر اسلامی، اگر مملکت ایران به خاک سیاه ننشست، بعدا چاپیاش نیز بیرون میآید!