آشنایی من با سیاوش صفاریانپور بر میگرده به دوران کودکی!
اون زمان که پسرداییم (مصطفی) عاشق برنامه آسمان شب بود و به من هم پیشنهاد می داد که ببینم (البته چون من عاشق نجوم نبودم، فقط چند قسمت نگاه کردم). زمان دبیرستان، برنامه های علمی شبکه 4 رو خیلی پیگیر بودم و گاهی سیاوش رو اونجا می دیدم. بزرگتر که شدم و دانشجو بودم، برنامه کندو خیلی نظر منو جلب کرد و اونجا بود که شوق و اشتیاق من به ترویج علم خیلی جدی شد؛ اونجا بود که آرزو داشتم با آدم های عجیبی که توو برنامه کندو با هم گپ می زدن بتونم از نزدیک آشنا بشم؛ اونجا بود که دوست داشتم یکی از اونها باشم؛ سیاوش و فواد صفاریان پور، پژمان نوروزی، عرفان خسروی، مهدی صارمی فر، محمود کریمی، ذوالفقار دانشی، حافظ آهی، نفیسه نعیمی پور و فرناز شهید ثالث.
مهر سال 91 شد و اینفوگرام رو تاسیس کردیم و هدف شرکتمون رو «ترویج علم و فرهنگسازی» تعیین کرده بودیم و تا سالها این عبارت روی صفحه «درباره ما» در سایت اینفوگرام، خیلی درشت وجود داشت. بخش ترویج علم از دغدغه من اومده بود و بخش فرهنگسازی از علاقه شریکم مرتضی پورمیرزای که در انجمن یوزپلنگ ایرانی فعال بود و دغدغه محیط زیست داشت. از همون ابتدای اینفوگرام سعی کردیم بخش عمده ای از فعالیتمون رو به این هدف اختصاص بدیم، برای همین اینفوگرافیک های محیط زیستی که جنبه ترویج علمی هم داشت، اولویت اول ما بود:
· با انجمن یوزپلنگ ایرانی، اینفوگرافیک های «یوزپلنگ آسیایی» و «پلنگ ایرانی» رو کار کردیم.
· با انجمن طرح سرزمین، اینفوگرافیک های «نهنگ های دریای عمان و خلیج فارس»، «امداد به پستانداران دریایی»، «فک خزری» و «لاک پشت های دریایی در خلیج فارس و دریای عمان» رو کار کردیم.
· با انجمن میراث پارسیان، اینفوگرافیک «قوچ لارستان» رو کار کردیم.
· با مرحوم هادی فهیمی و انجمن حافظان حیات وحش بدون مرز، اینفوگرافیک «خرس سیاه آسیایی» رو کار کردیم.
· تعداد زیادی اینفوگرافیک برای ستاد محیط زیست شهرداری تهران طراحی کردیم.
· تعداد زیادی اینفوگرافیک برای شهرداری کرج کار کردیم و حتی غرفه استان البرز در نمایشگاه محیط زیست رو به صورت اینفوگرافیک های دو بعدی و سه بعدی ساختیم.
· با سازمان پسماند کرج، چند سال اینفوگرافیک هایی برای کمک به آگاهی مردم در تفکیک زباله طراحی کردیم.
· برای حفاظت از یوزپلنگ ایرانی کمپین «روز یوز» راه انداختیم، سایت طراحی کردیم، اینفوگرافیک طراحی کردیم و از حدود 10 هزار نفر امضا جمع کردیم تا بتونیم مشارکت دولت رو جلب کنیم.
اواخر سال 91 اوریمان رو تاسیس کردیم و متوجه شدم شریکم در اوریمان، محمدرضا بحرالعلومی، به طور اتفاقی پسر دایی پژمان نوروزیه!
مهر سال 92 بود که با خبر شدم جایی به اسم انجمن ترویج علم وجود داره و هفته جهانی ترویج علم داریم و در آبان 92 برنامه ای برای این موضوع دارن. شال و کلاه کردم و رفتم ببینم چه خبره؛ اونجا برای اولین بار سیاوش صفاریان پور رو از نزدیک دیدم.
اون زمان، سیاوش برنامه نسب طلایی (1.618) رو روی آنتن داشت و من بهش گله کردم که چرا برنامه های قبلی که تولید کرده روی اینترنت نیست و جایی پیدا نمیشه و ... گفت که انرژیمون محدوده و نمی رسیم به این کارها. منم جوگیر شدم و رفتم چند روز وقت گذاشتم و 27 آبان 92 وب سایت goldennumber.ir رو بالا آوردم. البته بماند که اون موقع سیاوش (نمی دونم به چه دلیلی) سایت رو جدی نگرفت و کمک نکرد که سایت آپدیت بشه یا بتونن توو برنامه اعلام کنن که بتونن با مردم آنلاین تعامل داشته باشن.
این دغدغه که می دیدم افراد مختلف و مجموعه های مختلف تولیدات ترویج علمی متعددی در تلویزیون، رادیو، نشریات و ... دارن ولی هیچ جایی برای دسترسی مردم به آرشیو این ها نیست، الهام بخش تاسیس «ساینس آنلاین» شد. 3-4 ماه روی این موضوع کار کردم و عید 93 بود که با سعید جعفری، علی خورشیدی و یگانه میرافتاب جلسه های جداگانه ای گذاشتم؛ علی و سعید پایه بودن و این شد که بعد از چند ماه جلسه و ایده پردازی و وارد کردن بچه های دیگه به تیم، همزمان با هفته ترویج علم سال 93، ساینس آنلاین (نخستین مرجع چندرسانهای علم ایران» رو راه انداختیم. ساینس آنلاین اون چیزی نشد که دوست داشتم ولی به قول حافظ آهی: «حتی اگه دو ماه هم کار کنید و بعدش تعطیل بشه، شما تونستید یه تاثیر مثبت بذارید.»
توو مسیر ساینس آنلاین دوستای خیلی خوبی پیدا کردم و بچه های جوون و پرانرژی همراهیم کردن که بهشون افتخار می کنم و عاشقشونم:
به ترتیب الفبا: علی اربابی نژاد، نازنین زهرا بابایی، طلا بختیاری، ملیکا بیدآبادی، سعید جعفری، فاطمه جعفریان، مبارکه حدادی، مرضیه حسینی، محمدحسین خلیلی، علی خورشیدی بنام، حامد رحمانی، پریسا عبیری، سمن قدیمی، سید علیرضا محمدی، طلیعه محمدی، محمد موحدی، طاها ناگهی، سوگند متقی و دوستانی که ممکنه اسمشون الان توو ذهنم نیومده.
توو این مسیر با عزیزانی آشنا و دوست شدم که شاید روزی آرزو داشتم این مروجان علم رو از نزدیک ببینم و چند دقیقه باهاشون گپ بزنم؛ انسان هایی که فکر می کنم دغدغه مشترکی دارند: سیاوش و فواد صفاریان پور، پژمان نوروزی، عرفان خسروی، مهدی صارمی فر، محمود کریمی، ذوالفقار دانشی، حافظ آهی، نفیسه نعیمی پور و فرناز شهید ثالث، محمدجواد ترابی، سپیده شعرباف، کاظم کوکرم، علیرضا خنجری، حسین فروتن، عرفان کسرایی، دکتر مهدی زارع، علی ضیایی، رامین فتوت، فرهاد شمسیان، محمدحسین جهان پناه، محمد جباری، آریا صبوری، پوریا ناظمی، بابک امین تفرشی، پیمان اکبرنیا، محمدرضا رضایی، امین جمشیدی، حامد میرزاخلیل و علیرضا کاشیزاد.
(داخل پرانتز از سیاوش صفاریان پور، حافظ آهی، عرفان خسروی، محمود کریمی و مهدی صارمی فر تشکر می کنم که توو ساینس آنلاین ما رو همراهی کردن و بدون هیچ چشم داشتی وقت و انرژی گذاشتن).
این روحیه ترویج علمی که از همون برنامه کندو و برنامه های دیگهی سیاوش صفاریان پور به من منتقل شده بود، باعث شد توو فعالیت های حرفه ایم خارج از ساینس آنلاین هم این ذهنیت رو با خودم داشته باشم. توو اوریمان جنبه های علمی و ترویجی اوریگامی رو همراه خودم داشتم و سعی می کردم بتونم از این علم-هنر برای ترویج علم به شیوه جذاب استفاده کنم.
توو اینفوگرام علاوه بر اینکه توجه جدی به موثق بودن علمی، طراحی و انتقال مفاهیم به زبان ساده داشتیم و ماموریت خودمون می دونستیم که حتی افراد بیسواد هم بتونن از این طرح ها استفاده کنن، روی انتشار و ترویج این اینفوگرافیک ها هم تلاش می کردیم. مثلا به کمک محمدجواد ترابی، اینفوگرافیک نهنگ های خلیج فارس رو در مجله دانشمند چاپ کردیم و همچنین دیاگرام های اوریگامی حیوانات در معرض انقراض رو در چند شماره مجله چاپ کردیم و مردم رو تشویق به ساخت اوریگامی و اشتراک در شبکه های اجتماعی کردیم.
با شرکت آب و فاضلات استان تهران و دکتر مهدی زارع روی ترویج «سامانه هشدار زودهنگام زلزله» کار کردیم و با اینفوگرافیک و موشن گرافیک تونستیم کارشناسان سازمان های مرتبط با مدیریت بحران رو متوجه اهمیت این موضوع و نحوه کارکردش بکنیم. چند تا پروژه دیگه از جمله آگاهی به سازمان های درگیر در مدیریت بحران برای مانور دورمیزی سیلاب انجام دادیم که کمک کرد دیگه جون افراد در سیلاب تهران به خاطر سوءمدیریت گرفته نشه.
پروژه هایی با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای افزایش آگاهی مدیران و کارشناسان در زمینه آسیب های اجتماعی انجام دادیم که تاثیرش رو در سیاست های کلان کشور باید نشون بده.
از فرهاد شمسیان توو گویندگی موشن گرافیک صنایع دریایی کمک گرفتم که بتونیم اهمیت این حوزه رو به مدیران نشون بدیم و تاثیری در رشد کشور داشته باشیم.
با شرکت های خصوصی که در زمینه دستگاه های تصفیه هوا کار می کردن، بروشورهای اینفوگرافیک برای آگاه سازی مردم در این زمینه طراحی و چاپ کردیم.
با شرکت های داروسازی مثل بهستان بهداشت، بهستان تولید، رستا ایمن دارو و تچرا دارو در آگاهی به مردم در حوزه سلامت کار کردیم و محتواهای زیادی برای شبکه های اجتماعی تولید و منتشر کردیم.
با استارتاپ زیک پروژه جذابی رو کار کردیم که و از علیرضا خنجری کمک گرفتم تا به مردم درباره وضعیت سلامتی محصولات خوراکی آگاهی بدیم تا بتونن بین برندهای مختلف، درست انتخاب کنن؛ محصولاتی مثل لبنیات، سس و ...
حتی شخصا چند تا اینفوگرافیک برای پدرم طراحی کردم که بتونه مفاهیم علمی کشاورزی رو به کشاورزها و کارشناسان کشاورزی منتقل کنه و حتی یک دو مورد در کتابهای درسی رشته های مرتبط هم چاپ شد.
یکی از هیجان انگیزترین کارهای ترویج علمی که کردم، مربوط به پروژه هولدینگ گلرنگ بود که 5-6 ماه شبکه های اجتماعی این مجموعه دست ما بود و محتواهای علمی و ترویجی مختلف تولیدی می کردیم و حتی مسابقات علمی روی تلگرام راه انداخته بودیم و سعی داشتیم کارکنان و کارگران این مجموعه بزرگ رو نسبت به مسائل علمی پشت کارشون هم آگاه کنیم.
همین چند ماه پیش هم در شرایطی که خودمون درگیر مشکلات درون سازمانی بودیم، به درخواست محمدجواد ترابی، با پویش نامگذاری ستاره مادر و سیاره فراخورشیدی همراه شدیم و سایت Iranplanet.ir رو راه انداختیم و کمک کردیم تا صدای این فعالیت ترویجی به گوش علاقمندان برسه.
شاید جهت گیری من در مسئله ترویج علم، از علومی مثل فیزیک یا مسائل تکنولوژی به حوزه هایی از جنس علوم نرم جهتگیری پیدا کرده؛ نمی دونم اسمش رو میشه علوم نرم گذاشت یا چی ولی چیزایی که بیشتر به دانش و تجربه های کسب و کاری مرتبطه؛ مواردی مثل ترویج فرهنگ استارتاپی و راه و روش های راه انداختن کسب و کار یا شیوه های مرتبط با علوم بازاریابی، فروش، دیجیتال مارکتینگ و اینباند مارکتینگ. اگه ترویج علم رو فقط به علوم نظری یا تکنولوژی منحصر نکنیم، افزایش علم و مهمتر از اون یاد دادن علمی نگاه کردن به افراد در حوزه های علوم و دانش های مختلف می تونه تاثیر جدی روی زندگی خودمون و هموطنامون و حتی جهان بذاره؛ مثلا چیزی از جنس مدیریت دانش.
راستش میخواستم یه پست به مناسبت تولد سیاوش صفاریان پور توو اینستاگرام بذارم، شروع به نوشتم کردم و ذهنم رفت به گذشته ها و شد این متن.
تا حالا به این فکر نکرده بودم ولی الان متوجه شدم گویا جرقه همه این ها، از سیاوش صفاریان پور بوده!