تا حالا فکر کردین جوک ها چه حجم بزرگی از زندگی ما رو تشکیل دادند؟
روزانه هزاران جوک در کانال های مختلف تلگرام، پیج های مختلف اینستاگرام و بقیه ی شبکه های اجتماعی می خونیم و با این حال باز هم وقتی تو یه جمعی هستیم جوک میگیم و سعی میکنیم با شوخ طبعی نظر بقیه رو به سمت خودمون جلب کنیم.
بیاین اعتراف کنیم:
جوک ها نقش پررنگی در زندگی ما دارند.
اگه همه ی کانال های تلگرام(محبوب ترین شبکه اجتماعی بین ایرانیا) رو برحسب محتوا دسته بندی کنیم. بنظرتون چه درصد از این کانال ها در دسته ی طنز، لطیفه یا جوک قرار می گیرن؟ 50درصد؟ 60 درصد؟یا بیشتر؟
دلایل زیادی به ذهن من میرسه:
پس میتونیم بگیم تو ایران یه صنعت خاموش وجود داره که کسی ازش خبر نداره و اونم صنعت جوک سازیه!
بله. صنعت جوک سازی! به نظر من جوک ساختن داره تو ایران تبدیل به یه صنعت میشه! یه چیزی مثل یه کارخونه... مواد خام وارد کارخونه میشن، افراد متخصص روش کار می کنن و خروجی تولید میشه. دست آخر هم این خروجی به بازار فرستاده میشه که به مردم عرضه بشه.
کافیه تو ایران یه اتفاق ساده بیفته تا راجبش جوک ساخته بشه!
سیل میاد جوک میگیم؛ گرونی میشه جوک میگیم؛ ماه رمضون میاد جوک میگیم؛ انتخابات میشه جوک میگیم...
پس میتونیم اتفاقات رو ورودی کارخونه ی جوک سازی در نظر بگیریم.
خروجی کارخونه هم که خب مشخصه... جوکه دیگه! اما این جوک ها کجا عرضه میشن؟
تا حالا شده چند کانال تلگرامی داشته باشید که محتواشون جوک باشه و ببینید یه جوک تکراری رو چند تا کانال مختلف گذاشتند؟ اینستاگرامتون رو باز کنید و ببینید دوستتون همون جوک رو استوری کرده؟ تلویزیون رو روشن کنید و ببینید یه کمدین داره تو تلویزیون همون جوک رو تعریف می کنه؟!
نه تنها فضای مجازی، بلکه تلویزیون، مجله ها، روزنامه ها، کتاب ها و به کل همه ی رسانه ها با جوک هایی که تو کارخونه ی جوک سازی ساخته میشه محاصره شده!
پس میتونیم بگیم صنعت پر درآمدیه. نه؟ صنعتی که کل بازار رسانه رو در اختیار خودش داره! و همه در هر سنی و هر صنفی که باشن مشتریشن!
هر کارخونه در ازای تولید کلی محصول به درد بخور یه سری مشکلاتی رو هم ایجاد می کنه: دود، فاضلاب، پسماند های صنعتی و ...
پس باید یکم نگران کارخونه های جوک سازی باشیم. چون تاثیری که جوک ها میذارن احتمالا روی مغز آدماست.
اگه من بخوام با شما در مورد موضوعی بحث کنم و نظرمو به کرسی بنشونم، شما بلافاصله جلوی من گارد می گیرید. هزاران دلیل عقلانی و غیرعقلانی میارید تا ثابت کنید من اشتباه می کنم. یه سپر نامرئی توی ذهنتون می سازید و ممکنه حتی حاضر نشید به حرفای من فکر کنید...
اما تا حالا شده همینقدر تدافعی یه جوک رو بخونید؟
ای بابا، جوکه دیگه چرا انقدر سخت می گیری؟دفعه ی پیش که گیر دادی به عصر جدید بس نبود حالا به جوک خوندنمون هم گیر میدی؟! خیر سرمون قراره یکم بخندیما!
بذارید چندمثال برای حرفم بزنم. تا حالا دقت کردین چقدر از جوک های خنده داری که می خونیم در مورد سکس و انواع مختلفش هستند؟ خود من یه دوستی داشتم که میگفت تو بچگی نصف اطلاعاتش در مورد سکس و اصطلاحات خارجکیشو از جوک ها بدست آورده.
تا حالا دقت کردین چقدر از جوک ها در مورد اینه که دخترا خواستگار ندارند؟ چقدر از جوک ها در مورد آخوند هاست؟ تا حالا دقت کردین چقدر از جوکایی که برای هم میفرستیم راجع به خیانت، مواد مخدر، عادی جلوه دادن تنبلی و بیکاری و ... است؟
بذارید از تجربیات شخصی خودم بگم. دیدین یه مدت یه موجی از جوکای جدید با یه تم خاص میاد و همه رو درگیر میکنه؟ مثلا یه مدت هر جا می رفتیم یکی داشت می گفت «پَ نه پَ»!
یادمه انتخابات 92 توی فیسبوک هم یه موج جدیدی از جوک ها با تم «روحانی مچکریم!» اومده بود. یکیشو خیلی خوب یادمه:
با دوست دخترم تو پارک نشسته بودم. دیدم گشت ارشاد اومد سمتمون. اومدم فرار کنم. یکی از پلیسا اومد یه کلید داد دستم گفت بفرمایید خونه در خدمت باشیم!
روحانی مچکریم!
با خوندن این جوک ها، مردم عادی (نه کسایی که اهل تحقیق کردن هستند) تو ذهنشون از روحانی یه قهرمان افسانه ای ساخته بودند و وقتی دلیلشو می پرسیدی جز حرفای توخالی مثل اینکه روحانی میاد گشت ارشاد رو برمیداره! چیز دیگه ای تحویل آدم نمی دادند!
قصد ندارم این پست رو سیاسی کنم. فقط می خوام بگم جوک ها بیشتر از اون چیزی که فکر می کنیم روی ما و تفکراتمون اثر میذارن.
یه اثر ناخواسته!
صحبتام دیگه تموم شد. فقط یه سوال تو ذهنم مونده که میخوام از شما بپرسم. کی همه ی این جوک ها رو می سازه؟!
بعدا نوشت: ویدئوی زیر به توصیه ی آقای یوسفی مقدم عزیز به این متن اضافه شده است و مرتبط با این پست بسیار کامل تر و جامع تر توضیح خواهد داد: