خانواده یکی از مهم ترین نهاد های هر جامعه است. که ممکن است تعریف آن در فرهنگ های مختلف متفاوت باشد. گاهی افراد خانواده را تنها افرادی که با یکدیگر نسبت خونی دارند معنا می کنند و افراد دیگری هم عقیده دارند که نفراتی که زیر یک سقف زندگی می کنند، خانواده هستند.
مشاوره خانواده یا خانواده درمانی، یکی از مهم ترین شاخه رشته روانشناسی است. که در آن خانواده به عنوان یک واحد شناخته می شود و در این درمان مشاور سعی می کند رفتار اعضای یک خانواده را با یکدیگر ارزیابی کند.
در واقع ممکن است مشکلات به وجود آمده در خانواده بین فرزند و والد، فرزند با فرزند و یا بین هر دو والد ایجاد شده باشد. که به درمانی که توسط مشاوره انجام می شود، خانواده درمانی، می گویند.
وقتی یک خانواده به مشاوره مراجعه می کنند، قطعا به دلیل وجود اختلافات بین اعضای خانواده است. بنابراین مشاوره به آن خانواده به عنوان یک واحد بیمار نگاه می کند و در جلسات درمانی تمام خانواده باید با هم حضور داشته باشند
ابتدا مشاور یک جلسه را تنها برای کسب اطلاعات و شناخت اختلالات و اختلافات موجود در خانواده تعیین می کند. در این جلسه باید افرادی که با هم تعارض و اختلاف دارند حضور داشته باشند.
حل مشکل خیانت
مشاوره در زمینه طلاق
حل اختلافات بین زن و شوهر
مشاوره در زمینه طلاق عاطفی زن و شوهر
پیدا کردن منبع خشونت خانوادگی و مقابله با آن ها
حل اختلافات و تعارضات بین افراد خانواده
برطرف کردن مشکلات رفتاری والدین با کودک و نوجوان خود
برطرف کردن مشکلات رفتاری کودکان و نوجوانان
کمک به جایگزین کردن رفتار های سالم به جای رفتار های ناکارآمد
آموزش نکات فرزند پروری صحیح (اصلاح رابطه والدین و فرزندان، آموزش رفتار درست در هنگام پرخاشگری فرزندان و هنگام بلوغ فرزندان)
مشاوره خانواده با مشاوره فردی بسیار متفاوت است. این تفاوت در اهداف، نوع درمان و فرایند درمان به راحتی قابل مشاهده است.
این تفاوت به ها شرح زیر است:
در مشاوره خانواده، تمرکز مشاوره بر روی تمام اعضای خانواده است، ولی در مشاوره فردی تنها تمرکز مشاوره بر روی یک فرد است.
در روانشناسی خانواده، مسئولیت روانشناس تامین آسایش و آرامش کل اعضای خانواده است، ولی در مشاوره فردی، تنها درمان بر روی یک فرد انجام می شود.
اهداف مشاوره خانواده، افزایش تعامل سالم بین اعضای خانواده، درک ارتباط فرد از رفتار خود با اعضای خانواده و افزایش عملکرد مثبت یک خانواده است. ولی هدف مشاوره فردی تنها درمان اختلالات فرد، درک فرد از خود و… است.
در مشاوره خانواده، مشاوره تمام اعضای خانواده را به عنوان یک واحد درمانی بررسی می کند و رفتار ها و تعاملات آن ها با یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می دهد. ولی در مشاوره فردی، مشاور فرد را به طور عمیق و به تنهایی بررسی می کند و دخالتی به اطرافیان و خانواده او نمیکند.
روانشناسی خانواده چه مزایایی برای خانواده ها دارد؟
کاهش استرس و اضطراب موجود در خانواده
ایجاد یک محیط آرام و امن در خانواده
افزایش همدلی و همبستگی اعضای خانواده
ایجاد صداقت و اعتماد بیشتر در بین اعضای خانواده
حل بحران های ایجاد شده در یک خانواده در نتیجه رسیدن به آسایش و آرامش بیشتر اعضا
بهبود روابط بین اعضا
آشنایی اعضا خانواده با نحوه رفتار صحیح با یکدیگر
کمک به اعضای خانواده برای بخشیدن یکدیگر
افزایش تعاملات سالم بین افراد خانواده
مشارکت بیشتر اعضا در حل مشکلات خانواده
آموزش مهارت های جلوگیری از خشم
مدت زمان مشاوره خانواده چقدر است؟
زمان جلسات مشاوره خانواده معمولا بیشتر از سایر مشاوره ها است. مدت زمانی که به طور متوسط برای مشاوره خانواده در نظر میگیرند، بین 1 تا 1:30 ساعت است.
دلیل زمان بیشتر، افزایش تعداد مراجعان در روانشناسی خانواده است. همانطور که میدانید، در جلسات مشاوره فردی تنها یک نفر به عنوان مراجع حضور دارد. ولی در جلسات مشاوره خانواده چند نفر باید تحت درمان قرار بگیرند.
هدف از روانشناسی خانواده چیست؟
روانشناسی خانواده دارای اهداف بسیاری می باشد و روانشناس سعی می کند با توجه به این اهداف کاردرمانی خود را آغاز کند. این اهداف می تواند شامل، آموزش مهارت های لازم برای عملکرد سالم خانواده ( این مهارت ها می تواند شامل، مهارت های ارتباطی، حل مشاجره و آموزش مهارت حل مسئله) باشد.
هدف از مشاوره خانواده
اگر هر کدام از اعضا این مهرات ها را فرا بگیرند، روابط بین خانواده بهبود می یابد و به دنبال آن میزان موفقیت خانواده در غلبه بر مشکلات افزایش می یابد.
در اصل هدف مشاوره خانواده، این است که تمام اعضا این مهارت ها را آموزش ببینند و از آن در روابط خود با یکدیگر استفاده کنند.
چگونه بهترین نتیجه را از مشاوره خانواده بگیریم؟
یادداشت مطالب ضروری که باید حتما به مشاوره در جلسه گفته شود.
پاسخ به سوالات مشاور با صداقت کامل
پرداختن تنها به یک موضوع در جلسات مشاوره
در جلسات مشاوره خانواده از تعریف جزئیاتی غیر ضروری بپرهیزید.
در وقت تعیین شده در جلسات حضور پیدا کنید.
چگونه بهترین نتیجه را از مشاوره خانواده بگیریم؟
تنها به یک مشاوره مراجعه کنید و دائم در حال تعویض مشاور نباشید.
به مشاور اعتماد کنید.
جلسات مشاوره را در نیمه درمان رها نکنید و تا پایان حل مشکلات خود مراجعه کنید.
در فرایند درمان عجله نداشته باشید و با صبر حوصله به درمان ادامه دهید.
انتظار غیر واقع بینانه از مشاوره خانواده نداشته باشید، برای حل شدن مشکلات شما نیاز به زمان است؛ همانطور که این مشکلات در مدت زمان زیادی ایجاد شده اند.
در صورتی که مشاوره به شما تکلیفی داد، شما ملزم هستید انجام دهید.
اگر متوجه توضیحات روانشناس نشدید، از او بخواهید که یک بار دیگر برای شما توضیح دهد.
بنابراین اگر اختلافات و تعارضاتی در محیط خانواده وجود داشته باشد، فرزندان هم تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است مشکلات و آسیب های بسیاری را بر آنها وارد کند.
با توجه با این توضیحات، اگر با همسر خود اختلافات شدیدی دارید، باید قبل از فرزندآوری به یک مشاوره خانواده و یا زوجین مراجعه کنید و در صورت حل اختلافات اقدام به فرزند آوری کنید.
همه چیز درباره مشاوره خانواده
اگر شما با فرزندانتان دچار مشکل هستید و یا به اصطلاح همدیگر را درک نمی کنید و یا اگر با هم رابطه خوبی ندارید، تنها راه حل مشکل شما، مراجعه به مشاوره خانواده است.
مشاوره خانواده سعی می کند با شناختی که از اعضای خانواده پیدا می کند، ابتدا ریشه مشکلات موجود در آن خانواده را کشف کند و سپس به درمان آن بپردازد؛ این مشکلات می تواند شامل موارد زیر باشد:
اعتیاد یا سوء مصرف مواد مخدر یکی از اعضا
اختلالات سلامت روان یکی از اعضای خانواده
وجود استرس شدید
اگر هر یک از اعضای خانواده با مشکلات بالا مواجه باشد، می تواند کل خانواده را تحت تاثیر قرار دهد.
روش های مشاوره خانواده
به طور عمده 4 روش عمده برای مشاوره خانواده و یا خانواده درمانی وجود دارد که مشاوران و روانشناسان می توانند برای درمان اختلالات موجود در یکی خانواده به کار ببرند، این روش ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
روش سیستماتیک در روانشناسی خانواده
روش ساختارمندانه در مشاوره خانواده
روش استراتژیک برای خانواده درمانی
روش بوون یان ( این روش توسط بوون یان برای اولین بار به کار گرفته شد.)
مقاله آشنایی با مشاوره خانواده ، که در بالا به شما شرح دادیم، بخشی از مقاله مشاوره خانواده در کلینیک روانشناسی شیوا است. بنابراین برای مطالعه ادامه مقاله می توانید به سایت روانشناسی شیوا مراجعه کنید.
