شاید به جرات بتوان پدیده عاشق شدن را تنها در بین انسان ها مشاهده کرد که این موضوع نیازمند درک عمیق تری از روابط اجتماعی، فرهنگ و روند تکاملی انسان است که در بین سایر موجودات دیده نمی شود.
به گزارش سیناپرس، در ابتدایی ترین سطح عشق پدیده ای مربوط به بقا محسوب می شود. بقا و تولید مثل را می توان عامل اصلی تداوم حیات همه موجودات دانست اما ما به عنوان انسان باید برای زندگی، کسب دانش و پرورش فرزندان با همنوعان خود همکاری کنیم. که این همکاری چندان آسان نیست.
زندگی گروهی در انسان ها به این معنی است که ما باید برای دستیابی به منابع رقابت کرده و در عین حال رفتارها و حرکاتمان را با سایرین هماهنگ کنیم. برای زندگی در چارچوب یک اجتماع باید تابع سلسله مراتب خاصی بوده و در عین حال تهدید های اطراف را بشناسیم. بنابراین، تکامل برای اطمینان از شروع و سپس حرکت و تلاش در این روابط حیاتی برای بقا، انسان را مجهز به ویژگی خاصی کرده است که عشق نامیده می شود.
از منظر زیست شناسی علمی، عشق برای ایجاد و حفظ رابطه با شریک زندگی، نگهداری از کودکان، حفظ خانواده و دوستان به وجود آمده و به بیان ساده ما برای زنده ماندن و تداوم ژن های خود به آن نیاز داریم. این فرایند بیولوژیکی توسط چهار ماده شیمیایی اکسی توسین، دوپامین، سروتونین و بتا اندورفین تقویت می شود.?
اکسی توسین برای ایجاد جذابیت مهم است زیرا با آرام کردن آمیگدال، مرکز ترس در مغز، مانع از شروع روابط جدید در فرد شده و به نوعی زوجین را به یکدیگر وفادار می کند.
به گزارش سیناپرس، دوپامین همیشه همزمان با اکسی توسین آزاد می شود. این ماده شیمیایی در واقع نوعی پاداش برای بدن محسوب شده و هر زمان که فرد کاری را انجام دهد که از آن لذت می برد، آزاد می شود. این هورمون به شما اعتماد به نفس بخشیده و امکان میدهد حقایق جدیدی درباره افراد جدید یاد گرفته و به خاطر بسپارید. اکسی توسین همچنین بهعنوان هورمون نشاط، به شما انگیزه میدهد تا از وضعیت قبلی خود خارج شوید.
باید در نظر داشت این مواد شیمیایی عمدتاً در ناحیه لیمبیک مغز یعنی هسته ناخودآگاه آن عمل می کنند. به همین دلیل پدیده هایی مانند عشق، جاذبه یا شهوت در ابتدا به شکل یک احساس کاملاً غریزی و ناخودآگاه ظهور می کنند.
هورمون دیگری که در فرایند عاشق شدن نقش مهمی ایفا می کند سروتین است.به گزارش سیناپرس، البته بر خلاف دو مورد دیگر، این هورمون همزمان با عاشق شدن کاهش یافته و به همین دلیل است که ذهن شما غرق در افکار شیرینی در مورد عشق می شود.
در نهایت بتا اندورفین هورمون عشق طولانی مدت و وفاداری است. به کمک این هورمون است که انسان ها می توانند برای چندین دهه در رابطه ای عاشقانه باقی بمانند. بتا اندورفین را می توان مکمل اکسی توسین دانست زیرا اکسی توسین به اندازه کافی برای تقویت عشق در دراز مدت قوی نیست. علاوه بر این، اکسی توسین عمدتاً در مقادیر قابل توجهی فقط در موقعیتهای مربوط به عشق جنسی و در هنگام تولید مثل آزاد میشود.
نکته جالب توجهی که دانشمندان در مورد بتا اندورفین دریافته اند، این است که این هورمون اثری مشابه مواد مخدر از جمله هروئین یا مورفین در بدن داشته و اعتیاد آور است. در حقیقت وجود این هورمون شما را به عزیزانتان وابسته کرده و باعث می شود در هنگام دوری از آن ها احساس ناراحتی کنید.
از آنجایی که بتا اندورفین زیربنای عشق است، در هر دو ناحیه ناخودآگاه و خودآگاه مغز ما (به ترتیب ناحیه لیمبیک و قشر مغزی) به کار گرفته می شود. به گزارش سیناپرس، این موضوع سبب شده است که دانشمندان عشق را به عنوان یک انگیزه یا احساس غریزی متشکل از احساسات متناقضی همچون شهوت، خشم یا لذت تعریف نکرده و آن را یک فرآیند آگاهانه شامل تأمل، اعتماد، همدلی، توجه و برنامه ریزی بدانند.
مترجم: زهرا همراز