عمل لاغری یا جراحی چاقی از عمل های جراحی مهم بوده و برای افرادی که شاخص توده بدنی بالایی دارند و با استفاده از روشهای متعارف کاهش وزن مانند فعالیت بدنی و رعایت رژیم غذایی به نتیجه مطلوب نرسیدهاند، توصیه میشود.
جراحی است که برای افرادی که BMI بالای ۳۵ یا چاقی درجه ۲ به بالا دارند کاربرد دارد و با استفاده از روشهایی مانند لاپاراسکوپی و دستکاریهایی که روی دستگاه گوارش فرد صورت میگیرد، باعث کاهش حجم مصرفی مواد غذایی ورودی و کاهش جذب مواد غذایی در فرد میشود
انواع عملهای جراحی چاقی:
اعمال جراحی چاقی یا باریاتریک در کل به سه گروه بزرگ تقسیم میشوند:
١) اعمال جراحی محدود کننده (Restrictive surgery)
٢) اعمال جراحی سوء جذبی (malabsorptive)
٣) اعمال جراحی ترکیبی که شامل محدود کننده و سوء جذبی میباشد.
قدیمیترین نوع آن عمل جراحی باندینگ است که در آن باندی که در معده گذاشته شده و با تنگ کردن دهانه معده باعث کاهش مصرف غذای ورودی توسط فرد و در نتیجه کاهش وزن میشود . دومین عمل جراحی این گروه عمل جراحی اسلیو است که این عمل جراحی جدیدترین جراحی باریاتریک استاندارد شناخته شده و تقریباً شایع ترین عمل جراحی چاقی که در کل دنیا در حال حاضر در حال انجام است عمل جراحی اسلیو است.
اعمال جراحی این گروه با کاهش حجم معده باعث کاهش مصرف مقدار مواد غذایی توسط فرد میشوند و باعث کاهش وزن در طول بازه زمانی ۱۸ ماه میشوند.
این اعمال جراحی لاغری باعث سوء جذب فرد شده و شامل دو نوع عمل جراحی انحراف صفراوی پانکراسی یا بیلیو پانکراتیت دایورژن و عمل دئودنال سوئیچ است. این اعمال جراحی بیشتر در افراد بسیار چاق و افرادی که BMI بالای ۶۰ و افرادی که اعمال جراحی چاقی دیگر در آنها مفید واقع نشده، انجام میشود.
این اعمال جراحی چاقی هم باعث محدود کردن حجم مواد غذایی و هم موجب بروز سوء جذب در فرد جراحی شونده شده و مورد تائید ترین نوع جراحی این گروه عمل جراحی بای پس معده است که هم باعث کاهش حجم معده و هم باعث کاهش جذب مواد غذایی میشود.
با اطمینان نمیتوان گفت کدام روش جراحی از بقیه انواع جراحیها بهتر است و کدام روش باعث کاهش وزن بیشتری میشود و هر نوع روش جراحی دارای معایب و محاسن خودش است. ولی در مشاوره قبل از عمل، با توجه به وزن اولیه فرد، بیماریهای همراه و عادات غذایی فرد بهترین نوع جراحی توسط جراح انتخاب خواهد شد و انتخاب نوع جراحی را باید به جراح واگذار کرد
سختترین جنبه بیماری چاقی مفرط بعد اجتماعی آن است انگ چاقی مفرط تأثیر زیادی بر عملکرد اجتماعی و سلامت رفتارهای احساسی فرد دارد؛ بنابراین بیماریهای روانی مثل افسردگی در این جمعیت در مقایسه با مردم عادی شیوع بسیار بیشتری دارد. داشتن تصور ضعیف از خود، تقریباً در تمام این افراد وجود دارد. بیماریهای مهم دیگری که به عنوان مشکلات طبی مربوط به چاقی تعریف میشوند بسیار متعدد هستند.
با اعمال چاقی که برای این افراد انجام میشود و کاهش وزنی که در طی بازه زمانی یک و نیم سال به صورت چشمگیر برای افراد ایجاد میشود بالای ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد تمامی مشکلات فوق رفع شده و فرد جراحی شده دوباره به محیط جامعه بر میگردد.
توصیه میشود افراد بعد از عمل جراحی چاقی در بازه زمانی ۱۸ ماه تا ۲ سال بعد از عمل اقدام به بارداری کنند چون در طی ۱۸ ماه اول، بدن فردی که در حال کاهش وزن است نیاز به تغذیه دارد و باید از مکملهای دارویی بهره گیرد، به خاطر همین ما توصیه میکنیم که افرادی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند حداقل تا ۱۸ ماه پس از عمل جراحی چاقی اقدام به بارداری نکنند.
جراحی چاقی خیلی هم به مانند هر عمل جراحی دیگری دارای عوارضی است. یکی از عوارض جراحی چاقی، آمبولی ریه است که در افراد چاق وجود دارد ریسک آمبولی در هر نوع جراحی نه صرفاً جراحی باریاتریک و چاقی وجود دارد. راهکارهایی که برای کاهش آمبولی در این افراد وجود دارد این است که قبل از عمل جراحی باید تحت یک سری آزمایشهای کامل خون که وضعیت انعقادی فرد را میسنجند قرار بگیرند و درصورتیکه فاکتورهای انعقادی خون در این افراد مختل هست به متخصصین خون ارجاع داده شوند و تحت درمانهای لازم انجام بگیرند و سپس جهت جراحی مراجعه کنند. یکی دیگر از کارهایی که برای بیماران انجام میشود اکوکاردیوگرافی قلب و بررسی لخته در داخل قلب و دیگری نوار قلب قبل از عمل برای بررسی آریتمی های قلبی میباشد.
یکی دیگر از عوارضی که به صورت کلی در هر نوع عمل جراحی چاقی وجود دارد ریسک خونریزی پس از عمل است. راهکارهای مناسب جهت جلوگیری از خونریزی پس از عمل:
تکنیک مناسب و تجربه جراح برای این عمل که جراح بتواند به خوبی رگهای نزدیک به معده و طحال را هموستاز و کوآگوله کند تا ریسک خونریزی بعد از عمل کاهش پیدا کند.
از وسایل درجه یک و برندهای معروف جهت جلوگیری از خونریزی پس از عمل استفاده کند. با رعایت تمامی این اصول، ریسک خونریزی پس از عمل در این افراد نزدیک به صفر خواهد شد.
یکی دیگر از عوارض لیک یا نشتی محل جراحی است که راهکارهایی که برای کاهش ریسک نشتی در این افراد وجود دارد:
· انتخاب جراح متبحر و افرادی که اعمال جراحی زیادی در این زمینه انجام دادند و مهارت کافی جهت انجام این جراحی را دارند.
· انتخاب وسایل مناسب و منگنههای با سایز متناسب با قطر معده، برای کاهش نشتی معده میباشد.
· همان دوختن محل منگنهها توسط جراح میتواند تا حدودی ریسک نشتی و لیک را در این افراد کمتر کند.