عشق در طول تاریخ تعاریف متعدد داشته و اندیشمندان و روان شناسان با توجه به جهان بینیهای متفاوت خود سعی بر ارائه تفسیر منحصر به فرد از آن بوده اند. در این میان از نظر علوم اعصاب و نگاه زیست شناسی تلاش کردند بر جسم انسان تکیه کنند و با انتقال دهنده ها و هورمون ها آن را مورد بررسی قرار دهند. یافته های این پژوهش ها بیشتر با استفاده از fMRI صورت گرفت که تصاویر فردی که عاشق او هستید نمایش داده میشود و نواحی فعال شده مغز بررسی میشود. طی این پژوهش ها مشخص شده که نواحی مغزی مرتبط با پاداش بیشتر فعال میشوند!
یکی از مواد مربوط به این پاداش دهی مغز، اکسی توسین / Oxytocin است که این روزها با نام هورمون عشق توجه زیادی را به خود جلب کرده. این هورمون که توسط غده هیپوتالاموس تولید و در هیپوفیز ذخیره میشود در موارد زیادی از قبیل رابطه عاشقانه، تولید مثل، شناخت اجتماعی ، اضطراب و ... دخیل است.
در مطالعات به تعدادی از افراد با اسپری از طریق بینی، اکسی توسین دادند و به گروه دیگر دارو نما؛یعنی چیزی که در واقع هیچ گونه اثری ندارد سپس اکسی توسین از بینی مستقیم به مغز راه یافت و بعد از نیم ساعت اثر کرد. هنگامی که به ایشان عکس همسرشان و عکس زنان دیگری نشان داده شد در مقایسه با کسانی که دارونما دریافت کرده بودند ارزیابی بالاتری از همسرانشان داشتند و ابراز علاقهی بیشتری نشان دادند ولی به زنان دیگر نه. این نشان میدهد اکسی توسین دلیل به وجود آمدن عشق نیست و علاقه به هرکسی را افزایش نداده بلکه فقط به فردی که از قبل محبوب بوده معطوف شده است.
اکسی توسین به افرادی که مشکل تشخیص جلوه های صورت دارند کمک میکند جلوه های هیجان را در صورت دیگران تشخیص دهند. همچنین طی بررسی ها، بیان شده که کودکان مبتلا به اوتیسم اکسی توسین پایین تری داشته اند و در صورت مصرف، میتواند مقداری مهارت های اجتماعی آنان را تسهیل بخشد.
اگر شما در بحثی روزمره متوجه شدید که بدون در نظر گرفتن اصل داستان، در حال دفاع از همگروهی و دفاع از حرف او هستید، تعجب نکنید! چون اکسی توسین پیروی شما از نظرات فردی که همگروهی شماست را افزایشمیدهد.اکسی توسین در اعتماد کردن به فردی که دوستش دارید هم موثر است و حتی بالعکس اگر کسی خود بی اعتماد و بدگمان باشد تحت تاثیر این ماده بی اعتمادتر هم میشود!
علاوه بر تاثیر آن در زایمان و تولید مثل در روابط مادر و کودک نیز مهم است؛ در مطالعات، مادرانی که اکسی توسین بیشتری داشته اند، با کودک رفتار ملایم تری داشته و به نرمی بیشتری سخن گفته اند .همچنین مادرانی که اکسی توسین کمتر دارند در معرض خطر ابتلای بیشتری به افسردگی پس از زایمان هستند.
این هورمون همیشه هم برای ابراز عشق، محبت و مهربانی نیست؛ هنگام خطر و تهدید ادراک شده،اکسی توسین توجه ما را به خطرات احتمالی افزایش میدهد و خشم، ناراحتی، واکنش های منفی به دیگران خصوصا غریبه هارا افزایش میدهد.
پس اگر بخواهیم به صورت خلاصه نتیجه گیری کنیم، این هورمون لزوما برای عشق نیست و وقتی کسی را واقعا دوست دارید توجه شما را به سمت جلوه های مثبت هیجان سوق داده و هنگامی که دچار شک و بی اعتمادی هستید و تهدید را احساس میکنید احتیاط را افزایش میدهد.
امیدوارم خوندن این متن برای شما مفید و آگاهیبخش بوده باشه♡.