در ادامه این متن همراه من باشید تا درباره سلامت روان، اینکه بالاخره بریم پیش مشاوره یا خودمون راه خودمونو پیدا کنیم، صحبت کنیم.
شما قراره متن پادکست پرساژ رو بخونید. پادکست طنزی که به یه سوال جدی که تو ذهنم مطرح میشه، با زبااان جواب میده. زبان خالی خالی نه البته. طنز!
من تو این برنامه طبق رسم برنامههای قبلی یکی دیگه شدم. تو این برنامه من همایونم. همون همایونی که ابراهیم حامدی بهش میگه:
همینطوری که زیر خورشت قرمه سبزی رو روشن کردم، شروع کردم به مجله خوندن. نوشته بود از هر چهار نفر، یه نفر از مشکلات روانی تو دنیا رنج میبره! طبق تحقیقات همه ما دست کم یکبار در زندگیمون، دچار مشکلات روحی روانی میشیم. میزان ابتلا به بیماریهای روانی، از حملات قلبی، دیابت و همه انواع سرطان بیشتره.
تصور کنید بگن بیماری وجود داره که بیست و پنج سال از عمرمون کم میکنه. این بیماری خطرناکتره یا کرونا؟ تصور کنید عاملی در مرگ ما وجود داره که از کرونا، به مراتب کشندهتره و لای هممون داره میلوله و مطمئنیم که واکسنی نداره!
خودکشی در میان عوامل مرگ، دهمه. همیشه جز عوامل مرگه! مثل کرونا نیست که دیر یا زود، کم و تموم شه. بیماریهای روانی، طبق مطالعات دانشمندا میتونه 25 سال از عمر ما کم کنه. تو این شرایط دو تا سوال به وجود میاد:
نه آقا! من خودم فکر میکردم همه باید برن تراپیست. بدون تراپیست هرگز، با تراپیست، بعضی وقتا... که نه. رابطه بیمار و دکتر بهم میریزه. یعنی چیز، از وقتی که این متنو خوندم نظرم عوض شد. نوشته بود:
البته که همه نباید برن پیش تراپیست! تصور کنید میخواید ورزش کنید. بعضیا هستن که تو همین کوچه خودشون یکم بپر بپر میکنن، اگه خیلی صبح زود باشه احتمال داره کلانتری محل بیاد بگه ها کن. که کاری نداریم. بعضیا هستن با بچههای محلشون میرن فوتبال، فحش خار و برادرو میکشن به هم، هر جلسه هم شصت سه نفر میشکنه، چند نفرم زیر دلشون درد میگیره، که کار نداریم. بعضیا میرن تنیس که جون اصن! ما با همینا کار داریمف لعنتیای لاکچری جذاب لعنتی. بعضیا تو خونه با خودشون ورزش میکنن که ایشالا نیتشون خیره.
بعضیا هم مربی اختصاصی میگیرن! میرن باچگا دمبل میزنن، اشتباه میزنن، درستشو یاد میگیرن، هر دقیقه در حال زدنن و خوردن. - دمبل زدن- و تخم مرغ خوردن. بعضیا هم کلاااا ورزش نمیکنن. با دوستاشون داداشن، میخورن و جیش میکنن.
تراپی رفتن هم همچین حالتی داره. بعضیامون از سلامت کافی هم برخورداریم، اما تصمیم میگیریم همه چی رو از اینی که هستم، بهتر کنیم. خب میریم پیش مشاور. بعضیامون کلا قرار نیست کاری کنیم. خب کاری نمیکنیم. بعضیامونم واقعااا لازمه کاری کنیم. چون در خطریم. درست مثل وقتی که جسممون در خطره و حتما باید ورزش کنیم. که خب حتما باید بریم پیش مشاور و راهنمایی بگیریم. پس همه نیاز نیست برن تراپی، ولی میتونن.
حالا بعضیا میگن پولش نیست. اصلا طبق آمار بیشترین دلیل برای نرفتن به تراپی، یکی هزینشه، یکی هم بلدم بلدم کردنه. در مورد اولی که خب بحثی نیست. اگر در ماه شما دو جلسه تراپی برید، در بهترین حالت، به صورت میانگین سیصد تومن هزینته که کم نیست، ولی اندازه تنیس و صخره نوردی هم لاکچری نیست. در مورد اینکه فکر میکنی بلدی و نیاز به کمک نداری هم برو تراپی! کمکت میکنن حتما.
این وسط اگر قصد رفتن به تراپی رو داشته باشید، باید بدونید که ما انواع مختلفی تراپی داریم. یکی از این انواع، عمه تراپیه که خودش به دو دسته تقسیم میشه. یه عمه تراپی داریم که شما عصبانی میشی میگی عمتو.... با خودت آوردی سر قرار چرا؟
یه مدل دیگش اینه که شما میری خونه عمت، یه غذایی میخوری که قدر غذای خونه رو بعد اون میدونی که در نوع خودش تراپیه. عمهها تو کامنت از خودشون دفاع نکنن. پذیرفته نیست. من خودم سه ماه عمه بودم، میدونم چه خبره. مجریهای صدا و سیما هم بیان تو کامنتا خودشونو تسلیم ملت کنن که ما روشون عمه تراپی کنیم. اینا هم به هم ربط داشت ولی ربطشو فهمیدن مثل همه کارای دیگه در دنیا راحت نیست.
کرونا چه تاثیری توی سلامت روان ما داشته؟ قبل اون برای اینکه بدونید کرونا کشندهتره یا اثرات جانبیش، لازمه نگاهی به آمار کنیم. تا الان، یعنی فروردین 1400 که من این متن رو مینویسم، ما کلا نزدیک 3 میلیون کشته کرونایی داشتیم. همین الان، حداقل 970 میلیون نفر از کمبود سلامت روان تو دنیا رنج میبرن!
نرخ خودکشی آمار مرگ بر اثر بیماریهای روحی رو خیلی زیادتر از کرونا کرده. این مشکل، هر روز هم متاسفانه بیشتر میشه. به طوری که از سال 2009 تا 2017، نرخ بیماریهای روحی، از جمله افسردگی، 63% بیشتر شده.
حالا چه ربطی به کرونا داره؟ مطالعات مختلف نشون میده که بزرگترین تهدید برای سلامت روان ما، تنهایی و ایزوله شدن و همین قرنطینه کروناست.
مثلا اومدن یه تحقیق کردن، دیدن انجام فعالیتهایی که توشون ما تحرک کمی داریم، مثل تلوزیون دیدن، با کامپیوتر ور رفتن، بازیهای کامپیوتری میتونه اضطراب رو افزایش بده. خب شما میگی افزایش بده. حالا تهش یه اضطرابه دیگه. ما تو ایرانیم، اینا سوسول بازیه. ولی اضطراب میتونه با ما کارهای بدی کنه. مثال؟ میگم برات.
اومدن یه تحقیقی کردن. تو این تحقیق متوجه شدن که ژاپن میتونه از نرخ تورم ما گاز تولید کنه بدون اینکه کاری کنه. یعنی کافیه برای چندتا ژاپنی وضعیت مارو تعریف کنن، از کلشون همینطوری دود و گازه که میپاچه. ازون طرف ایلان ماسک گفته کل ایرانیا چند؟ اینا زندگی تو شرایط سختو بلدن میخوام بفرستمشون مریخو آباد کنن. احتمالا یه قرارداد سی چهل، پنجاه، هشتاد و پنج- شیش ساله هم ببنده که جزئیاتشو خودشونم نخونن و ندونن که کار درستی میکنن اصن! شما منو دستگیر نکن، حق همیشه با تو بوده و هست و نخواهد بود!
ولی تحقیقی که انجام دادن درباره این بوده که اضطراب چه بلایی سر ما میاره. اومدن یه عکس رو به دو دسته ملت نشون دادن. تو این عکسی که نشون دادن، یه آقایی با یه کتاب تو دستش ایستاده. از شرکتکنندهها پرسیدن که این کتاب تو کدوم سمت تصویره. خب طبیعتا بسته به نگاه شما داره. دست چپ اون آقای تو عکس، سمت راست کسی که عکسو میبینه میشه. میخواستن ببینن که شرکتکنندههای این آزمایش، از نظر احساس همدلی چه وضعیتی دارن.
تو نتیجه، اونایی که استرس کمتری داشتن، گفتن تو دست چپ آقاهست. یعنی شرایط رو از دید اون آدم تو تصویر دیدن، نه از نقطه نگاه خودشون. اونطرف بیشتر کسایی که اضطراب داشتن، گفتن کتاب سمت راست ماست.
از این آزمایش نتیجه گرفتن که اضطراب، این شرایط دفاعی بدن، حس همدلی رو خیلی کم میکنه. و این موضوع میتونه آسیبهای زیادی تو روابط ما داشته باشه. اما چاره چیه؟
چارههای زیادی وجود داره. یکیش که شاید کلیشهای به نظر برسه، اما واقعیته مهربونیه. مثلا تو یه روز بارونی، تو خیابون، یه نفر کنار عابر وایساده بود با موهای فر، شیشه رو بکشید پایین، بگید سلام آقا/ خانم خوشتیپ، بنده به خاطر موازین اخلاقی امکان رسوندن شما به منزل رو ندارم، اما امیدوارم با جمع آوری حقوق سیصد ماه آیندتون بتونید ماشین بخرید! شاید اون کتکتون بزنه، اما مهم اینه که شما مهربون باشید و آرزوی حق کنید بر جوانان!
ولی جدی اومدن یه تحقیقی کردن. تو این تحقیق آدمارو سه دسته کردن. کسایی که به بقیه مهربونیهای کوچیک میکردن. مثلا ظرفارو تو خونه میشستن. همدلی میکردن. همین کارای بیخرج. کسایی که عادی زندگی میکردن و نه مهربون بودن، نه وحشی. و دسته سومو از وحشی آورده بودن. متوجه شدن که مهربونی، اضطرابو میتونه خیلی کمتر کنه. پس مخصوصا تو این روزا، لازمه، واجبه، شرعا، عرفا، عشقا و مرامی مهربون باشیم با هم تا اقتصادمون بعد از شکست آلمان، راهی مساف با برزیل و نیمار بشه.
یه کار دیگهای که اگر شرایط رو داشته باشیم، میتونیم انجام بدیم، کمک گرفتن از تراپیسته. طبق آمار 80% مراجعان به تراپیست، رضایت کافی از این تصمیمشون رو دارن و تحقیقات نشون میده آثار مثبت تراپی، حتی بعد از قطع کردن مراجعه به مشاوره هم ادامه پیدا میکنه! چی از این بهتر؟
نتیجه دیگه اینکه نباید بذاریم کرونا این همه زندگی مارو تحت شعاع قرار بده. تغییر سبک زندگی، خونه نشینی بیشتر و زندگی نکردن، حتی از مرگ بر اثر کرونا هم آثار بدتری داره والا! سلامت روانمون رو جدی بگیریم و بهش اهمیت بدیم. مواظب کرونا و بقیه خطرات و بیماریها باشیم، اما به خاطر اون، نفس کشیدن و زندگی کردنو به بعدا موکول نکنیم. من یادم نرفته که اول برنامه گفتم همایونم. همونطوری که گفتم، قرمه سبزی داشت میپخت و من مجله میخوندم.
الانم یه بوهایی اومد که فهمیدم غذا شکر خدا سوخته. خواستم از این فرصت استفاده کنم و بگم خداروشکرررر که سوخت! لطفا منو در پویش با سبزیجات خورشت نپزید همراهی کنید تا ریشه این فرهنگ آریایی رو بخشکونیم راحت شیم بخدا! علاوه بر اون در پادکست فارسی گامی برای تخریب فرهنگ ایرانیان برمیداریم دور هم !چون بودجه این برنامه رو همونطور که میدونید کشور مغولستان تامین میکنه.
خیلی ممنون که تا اینجا همراه من بودید. شما به پادکست پَرساژ گوش دادید( کست باکس، اینستاگرام، توییتر) و خوشحال میشم نظرتون رو باهام به اشتراک بذارید :)