همه ما میدانیم اضافه وزن خطر بزرگی برای سلامتی بدن محسوب میشود؛ اما این تصور که افراد لاغر از سلامت کامل برخوردارند درست نیست! باید به این موضوع توجه داشت که لاغری مفرط هم به اندازه چاقی نگرانکننده است. کمبود وزن به دلایل مختلفی مانند رژیم غذایی نادرست یا بیماریهای خاص ایجاد میشود که میتواند برای سلامتی تهدیدی جدی باشد. هرچند که کمبود وزن الزاماً دلیل بر بیماری نیست؛ بعضی افراد به صورت ژنتیکی لاغر اندام هستند و مشکل سلامتی ندارند.
شاخص توده بدن (BMI) وزن مطلوب هر فرد را محاسبه میکند و در صورتیکه این شاخص از ۱۸/۵ کمتر باشد، آن فرد دچار کمبود وزن است. البته ایراداتی هم به این شاخص وارد است چرا که در آن تنها دو فاکتور قد و وزن در نظر گرفته شده و حجم عضله لحاظ نشده است. با اینحال میتوانید با استفاده از این شاخص، تشخیص دهید در چه گروهی قرار دارید. در صورتیکه مشکوک به کمبود وزن هستید حتما به متخصص تغذیه یا پزشک مراجعه کنید.
افراد مبتلا به آنورکسیا تصور میکنند که اضافه وزن دارند اما در واقعیت بسیار لاغرند. بعضی از این بیماران حتی تا ۱۵ کیلوگرم نسبت به وزن طبیعی، کمبود وزن دارند. ترس آنها از اضافه وزن و چاقی باعث میشود خیلی کم غذا بخورند یا بعد از خوردن غذا به خواست خودشان بالا بیاورند. بعضی هم با ورزش زیاد یا استفاده از ملین سعی میکنند وزن خود را کاهش دهند. آنورکسیا بیماری روانی خطرناک و کشندهای است که باید توسط افراد متخصص درمان شود.
هورمونهای تیروئید سوخت و ساز بدن را تنظیم میکنند و اختلال در عملکرد تیروئید، وزن و متابولیسم بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. تیروئید پرکار (هیپرتیروئیدیسم) حالتی است که در آن غده تیروئید بیش ازحد فعال شده و متابولیسم افزایش مییابد و فرد به دریافت کالری بیشتری نیاز پیدا خواهد کرد. در صورتیکه کالری مورد نظر دریافت نشود فرد دچار کاهش وزن خواهد شد.
سلیاک حساسیت شدید سیستم گوارشی به ماده گلوتن است. افراد مبتلا به این عارضه بعد از مصرف گلوتن یا همان پروتئین گندم، دچار مشکلات گوارشی میشوند چون روده کوچک بیمار قادر به جذب این مواد مغذی نیست. این بیماری باعث اسهال، کاهش تراکم استخوان و در نتیجه کاهش وزن میشود. تشخیص سلیاک سخت است و بیشتر افراد مبتلا به آن از بیماری خود بیاطلاع هستند.
بیماری دیابت در صورتیکه تشخیص داده نشده و کنترل نشود میتواند به کاهش سریع وزن منجر شود. در این حالت بدن نمی تواند هورمون انسولین مورد نیاز برای تبدیل کربوهیدرات به انرژی را تولید کند؛ در نتیجه شروع به سوزاندن ذخایر چربی و حتی عضلات میکند.
تومورهای سرطانی کالری زیادی مصرف میکنند و بدن برای تامین انرژی به کالری بیشتری نیاز خواهد داشت. علاوه بر این، بیماران مبتلا به سرطان اکثراً دچار بیاشتهائی هستند. بنابراین فرد مبتلا دچار کاهش وزن شدید خواهد شد.
بعضی از عفونتها، انگلها، سل و HIV میتواند باعث کاهش شدید وزن شود. دلیل آن میتواند سم تولیدشده میکروب در بدن و تاثیر آن بر سیستم مغز و اعصاب و مرکز اشتها باشد.
اگر دچار کمبود وزن هستید، بیشتر در خطر کمبود مواد مغذی برای رشد و عملکرد درست بدن قرار خواهید گرفت. برای مثال کلسیم برای سلامت استخوانها بسیار مهم است و کمبود وزن می تواند در آینده منجر به پوکی استخوان شود.
اگر بدن به اندازه کافی آهن جذب نکند، ممکن است دچار کمخونی شوید، که باعث احساس خستگی و بیحالی نیز خواهد شد.
وقتی وزن شما از مقدار طبیعی کمتر است، عملکرد سیستم ایمنی بدنتان 100% نیست. کمبود وزن باعث می شود خیلی سریع دچار سرماخوردگی، آنفولانزا و دیگر عفونتها شوید.
کمبود وزن در زنان، می تواند باعث قطع و یا نامنظم شدن عادت ماهیانه شود. همچنین باردار شدن را دچار مشکل می کند.
اگر دچار کمبود وزن هستید، حتما به متخصص تغذیه مراجعه کرده و با رژیم غذایی صحیح برای افزایش وزن خود اقدام کنید.