قطعا هر فردی در زندگی اهداف مخصوص به خود را دنبال میکند و مطابق با همین اهداف سبک زندگی به خصوصی دارد که این سبک زندگی هم مسلما خاص و ویژه است. زندگی هر شخصی مملو از اتفاقات و تجاربی است که میتواند آن را به رشته تحریر در آورد و در اختیار دیگران قرار دهد چرا که همین حوادث و تجارب میتوانند برای سایر افراد گنجی باارزش محسوب شوند.
زندگینامه که به آن بیوگرافی یا سرگذشتنامه هم گفته میشود سبکی در ادبیات و سایر رسانهها از قبیل فیلمهای مستند میباشد که به شرح و توصیف رویدادها و روش زندگی یک و یا چند نفر مربوط میشود. اغلب زندگینامهها بر اساس یادداشتهای فردی میباشد بنابراین داستانهای واقعی بوده و تخیلی در آن دیده نمیشود.
پیش از آنکه شروع به نوشتن زندگینامه کنید بهتر است هدف خود را از نگارش آن مشخص کنید. حتی اگر تعداد صفحات آن کم باشد بهتر است با هدفی مشخص و کاملا شفاف به رشته تحریر در آید.
۱- ابتدا باید تصمیم بگیرید که چگونه میخواهید زندگی فرد مورد نظرتان را نقل کنید: برای این کار میتوانید یک طرح کلی را به رشته تحریر در آورید و سپس اقدام به تکمیل جزئیات آن نمائید.
در واقع در این گام باید بتوانید در خصوص اینکه کدام حوادث در زندگی شخص مورد نظرتان نقش چشمگیری داشته است تصمیمگیری کنید. بایستی شما این حوادث را مطابق با گزارش خود انتخاب نمائید.
۲- در گام دوم باید زندگینامه را به صورت یک داستان درآورید: در نگارش زندگینامه باید به این نکته توجه داشته باشید که یک زندگینامه (حسب حال) باید همانند یک داستان جاری باشد تا از این طریق بتواند مخاطب را به سمت رویدادهای آن بکشاند.
۳- بیوگرافی را بنویسید: با بهرهگیری از طراحی خود، بیوگرافی را نگارش کنید. چنانچه لازم است از دستور خاصی پیروی نمائید آن را بر اساس یک دستورالعمل مشخص بنویسید.
مثلا میتوانید طول خاصی که مورد نظرتان میباشد تعیین کنید. جملات و پاراگرافهایی را که نوشتهاید به صورت شیوا و صریح بیان کنید. برای فهم بهتر ساختار زندگینامه میتوانید کتابهایی که در زمینه زندگینامه را منتشرشده مطالعه نمایید.
۴- چند پیشنویس تهیه نمائید: هیچ چیزی را نمیتوان در یک روز ساخت، نوشتن و چاپ زندگینامه هم از این قاعده مستثنی نیست. در مرحله اول باید به احساس خود از نخستین نوشته پی ببرید، باید چند ساعت و حتی به مدت یک روز از آن دور باشید، مجددا سراغ آن بروید و دوباره بخوانید و سعی کنید به سوالات زیر پاسخ دهید.
آیا قادر به برقراری با آن هستید؟ احساس آن نوشته برایتان قابل لمس است؟ مفهومی را که نوشته دارد برایتان واضح و دلنشین است؟ با پاسخ به این سوالات میتوانید به این مسئله پی ببرید که آیا لازم است قسمتهایی از متن را جابهجا کنید و یا قسمتهایی را مجددا تألیف کنید.
۵- پیشنویسهایی را که تهیه کردهاید به دیگران بدهید تا آن را مطالعه کنند: چنانچه با یک انتشارات همکاری میکنید در تمامی مراحلی که مشغول نگارش زندگینامه هستید بایستی با یک ویراستار کار کنید. اگر انتظار دارید که زندگینامهای را که نوشتهاید به مرحله چاپ برسد حتما از فردی که در این زمینه فعالیت دارد بخواهید که آن را بخواند و نظر خود را اعلام نماید. خود شما هم میتوانید سوالاتی از قبیل سوالات زیر را از وی بپرسید.
در صورتیکه به پاسخ این سوالات رسیدید میتوانید بر اساس آن در صورت نیاز اصلاحاتی در نوشتههای خود ایجاد نمائید.
۶- در مرحله آخر باید برای زندگینامه یک عنوان انتخاب نمائید: البته شما میتوانید انتخاب عنوان را پیش از نوشتن زندگینامه انجام دهید. این مسئله به تصمیم خود شما بستگی دارد، این را به یاد داشته باشید که هر فردی سبک نوشتاری مخصوص به خود را دارد. عنوانی را که انتخاب میکنید بایستی شخصیت سوژه و نیز موضوعاتی که در زندگینامه آن را طرح کردهاید انعکاس نماید.
علاوه بر این عنوانی را که انتخاب میکنید باید جذاب و جالب باشد به طوریکه حتی فردی را هم که تاکنون چیزی در مورد سوژه نشنیده است به سوی خود بکشاند.
برای چاپ زندگینامه باید پس از نگارش آن از موسساتی که در زمینه چاپ کتاب فعالیت میکنند مشاوره بگیرید تا در این خصوص شما را راهنمایی کنند.
انواع بیوگرافی(فرهنگهای شرح حال) را میتوان به سه دسته کلی زیر تقسیم نمود:
اگر با خواندن مطالب بالا ترغیب شدید که زندگینامه خود را بنویسید ولی نمیدانید باید از کجا شروع کنید و چه کار کنید مراحل زیر را انجام دهید:
آیا میدانستید یکی از کتابهایی که در ترجمیک ترجمه میشود زندگینامه افراد است؟ بسیاری از افراد پس از تالیف زندگینامه خود به فارسی تصمیم به ترجمه زندگینامه آن به سایر زبانها از جمله انگلیسی، آلمانی و … نیز میگیرند. اگر فکر میکنید زندگی شما دارای چالشهایی بوده که ارزش بیان کردن و درآوردن به رشته تحریر را دارد هماکنون به نگارش و ترجمه آن اقدام کنید و آن را در اختیار جهانیان قرار دهید.
منبع: اینجا