برای رصد ستارگان، پدیده های شگفتانگیز و باورنکردنی آسمان شب، نیازی به تجهیزات گران قیمت ندارید. تنها با کمی راهنمایی میتوانید سیاره ها، ستاره ها، شهاب ها و حتی کهکشان های دیگر را ببینید. در طول سال گذشته فرصتهای زیادی برای مشاهده این پدیدههای بینظیر بود. مانند کهکشان آندرومدا که در فاصله 2.5 میلیون سال نوری از ما قرار دارد.
اگر شما نیز از علاقهمندان به نجوم و ستارهشناسی هستید اما فکر میکنید برای رصد ستارگان تجهیزات لازم را ندارید، کافی است در شب به بخشی تاریک، مرتفع و بهدور از نورها و چراغ های شهر بروید. برای توضیحات بیشتر همراهمان بمانید.
این زمان به ستاره ها و پدیدههایی بستگی دارد که میخواهید ببینید. اگر میخواهید با دوربین دوچشمی به ماه نگاه کنید، بهترین زمان چند روز قبل یا بعد از ماه کامل است. اما اگر میخواهید اجرام کمنور تری را ببینید، بهتر است این کار را وقتی ماه تا آخرین حد ممکن کوچک است انجام دهید.
برای عکاسی از آسمان با استفاده از گوشی هوشمندتان، فلاش را خاموش کنید و از زوم دیجیتال استفاده نکنید. اگر از دوربین دیجیتال استفاده میکنید، با ISO حدود ۱۰۰ شروع کنید و آن را افزایش دهید.
مدت زمان باز شدن شاتر بیشتر نور بیشتری را وارد میکند، اما اگر شاتر را بیش از ۲۰ ثانیه باز بگذارید، ستارگان مات خواهند شد. پس بهتر است از سرعت شاتر کمتر استفاده کنید. اگر قصد عکاسی از اجسام فضایی عمیق را دارید، نیاز به مونتاژ موتوری دارید که دوربین شما را برای جبران چرخش زمین حرکت دهد.
اگر حدود یک ساعت به رصد ستارگان بنشینید، احتمالا چند شهاب خواهید دید. اما بارش شهابی تنها در زمان خاصی از سال رخ میدهد، زیرا به جایگاه زمین در مدارش به دور خورشید بستگی دارد. بارش شهابی معمولا بین نیمهشب و طلوع خورشید به بهترین شکل ممکن دیده میشود.
شهابسنگ، ردی روشن است که در اثر ورود تکههای غبار یا سنگ به جو زمین و سوختن آن ایجاد میشود. شهاب ها را معمولا زبالهها یا تکههای جداشدهی سیارک ها یا دنباله دارهای دیگر شکل میدهند. سیارک توده سنگی است که از کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری سرچشمه میگیرد. دنباله دارها خیلی از زمین دورتر هستند. آنها در خود یخ های زیادی دارند که با نزدیکشدن به خورشید گرم میشوند و دم بزرگی میسازند.
برای دیدن آن از اپلیکیشن مخصوص استفاده کنید تا بتوانید زمان دیدن مریخ را برنامهریزی کنید.
در ماه آوریل با استفاده از دوربین چهار ماه مشتری را میبینید. برای دیدن آسانتر مشتری، بهتر است آن را در ماههای تابستان و در زمانی که به جهت مقابل میرسد مشاهده کنید.
در ماه آوریل با تلسکوپ کوچکی میتوانید حلقه های زحل و بعضی از ماه های آن را ببینید. زحل کمی کوچکتر و دورتر از مشتری است و به اندازه آن درخشان نیست اما با این حال میتوانید آن را تماشا کنید.
برای این کار، باید از سرویس Spot the Station ناسا استفاده کنید. این ایستگاه درخشان ترین ماهواره است و به همین دلیل میتوانید به سادگی آن را مشاهده کنید.
برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.
با کمک کمربند جبار، میتوانید دب اکبر را ببینید. کمربند جبار همیشه در جهت شمال قرار دارد و در دسته آن سه ستاره و در کاسه اش نیز چهار ستاره دیده میشود. رصد ستارگان دیگر باعث می شود اخترشناسان اطلاعات جدیدی به دست آورند.
قوس ملاقه بزرگ را که دنبال کنید، به ستاره نگهبان شمال میرسید. یک خط خیالی از نزدیکترین ستاره به کاسه صور فلکی بکشید تا این ستاره درخشان را ببینید. رصد ستارگان دیگر با این ترفند قابل مشاهده است.
چطور میتوانم صورت فلکی شکارچی را در آسمان شب پیدا کنم؟
یکی دیگر از صور فلکی قابل تشخیص، شکارچی است که میتوانید آن را با کمک سه ستاره تشکیل دهنده کمربند جبار بیابید. شکارچی صورتی فلکی زمستانی در نیمکره شمالی است که بهمحض غروب قابل مشاهده است و در ساعات اولیه صبح نیز پنهان میشود. اگر کمی به زیر کمربند جبار نگاه کنید، بخش وصله مبهمی را میبینید که همان سحابی شکارچی است. این صورت فلکی با دوربین دوچشمی مخصوص یا تلسکوپ شگفت انگیز خواهد بود.
خوشه پروین مجموعه ای از ستارگان در صورت فلکی ثور است. ستاره های کمربند جبار را از چپ به راست دنبال کنید. این خط را ادامه دهید تا به ستارهای درخشان به نام دبران برسید که درخشان ترین ستاره ثور است. اگر کمی جلوتر بروید، خوشه کوچکی را خواهید دید که تقریبا شبیه نسخه کوچک ملاقه بزرگ است و همان خوشه پروین محسوب میشود.
ستاره قطبی یا ستاره شمالی همیشه در نیمکره شمالی قابل مشاهده است و برخلاف دیگر ستاره ها، حرکت نمیکند. برای یافتن آن میتوانید از صور تواره ملاقه بزرگ کمک بگیرید. اگر آن را مانند تابهای دستهدار تصور کنید که دسته آن در پایین قرار دارد، دو ستاره دورتر از آن دسته به نامهای مراک و دوبه را خواهید دید. یک خط از پایین به بالا بکشید و ادامه دهید تا به ستاره قطبی برسید. رصد ستارگان دیگر مستلزم عمل به توصیه های ذکر شده است.
چطور میتوانم سیریوس را ببینم؟
سیریوس یا شباهنگ، درخشان ترین ستاره آسمان شب است زیرا تنها 8.6 سال نوری از ما فاصله دارد و در حقیقت دو ستاره است که به دور یکدیگر میچرخند. برای یافتن آن میتوانید از کمربند جبار استفاده کنید. سه ستاره در این کمربند، به شباهنگ اشاره میکنند. ستاره ها را از راست به چپ دنبال کنید، سپس آن خط را تا زمان دیدن درخشان ترین ستاره ادامه دهید. اگر به توصیه های گفته شده عمل کنید رصد ستارگان و کهکشان های دیگر بسیار آسان خواهد بود.
اگر می خواهید در رصد ستارگان و صور فلکی دیگر خوب عمل کنید لازم است بدانید، صورت فلکی دیگری که در تمام طول سال از بیشتر نیمکره شمالی قابل مشاهده است، کاسیوپیا یا ذاتالکرسی نام دارد. صورت فلکی کوچکی که دور ستاره قطبی میچرخد و بسته به زمان شب، شکل W یا M میسازد. اگر با ملاقه بزرگ ، ستاره قطبی را پیدا کردید، دوباره همان خط را دنبال کنید و آن را ادامه دهید تا کاسیوپیا را ببینید.
کهکشان آندرومدا یا M31، کهکشانی مارپیچی در فاصله 2.5 میلیون سال نوری از ما است که میتوانید آن را با چشم غیرمسلح ببینید. بعد از یافتن کاسیوپیا، دنبال عمیق ترین فرم هفتی شکل بگردید. آن را یک فلش در نظر بگیرید که آندرومدا را به شما نشان میدهد. شما برای رصد ستارگان و کهشان های دیگر باید به دستورالعمل ها توجه داشته باشید.
نتیجه
ما در این مقاله به نحوه رصد ستارگان و کهکشان های دیگر پرداختیم. در این مقاله به رصد ستارگان توسط تلسکوپ و دوربین های دوچشمی نیز اشاره کردیم. شما می توانید برای رصد ستارگان و کهکشان های دیگر از تلسکوپ و دوربین استفاده نمائید. خرید تلسکوپ برای افرادی که علاقه به رصد ستاره ها و کهکشان ها دارند مناسب است. چرا که خرید تلسکوپ و انتخاب تلسکوپ مناسب نیاز به داشتن اطلاعات مناسب و دقیق از فضا و نجوم دارد.
برای دانلود مقاله راهنمای کامل رصد ستارگان برای علاقهمندان مبتدی به نجوم روی لینک کلیک کنید.
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و راهنمای کامل رصد ستارگان برای علاقهمندان مبتدی به نجوم