نظریه انفجار بزرگ اولین بار در سال ۱۹۱۲ پیشنهاد شد. ستارهشناسی به اسم «وستو اسلیفر»، مجموعه مشاهداتی از کهکشانهای مارپیچی که تصور میشد سحابی هستند، انجام داد و انتقال به سرخ داپلر آنها را اندازهگیری کرد. او متوجه شد که تقریبا در همه موارد، کهکشانهای مارپیچی در حال دور شدن از کهکشان ما هستند. سپس، در دهه ۱۹۳۰، «ادوین هابل» با کمک بزرگترین تلسکوپ جهان نشان داد که به نظر میرسد کهکشانهای دور در حال فاصله گرفتن از ما هستند. به عبارت دیگر، هرچه دورتر باشند، سریعتر عقبنشینی میکنند.
اولین و مطمئنترین شواهد در سال ۱۹۶۴ به دست آمد. در این زمان، دانشمندان در آزمایشگاههای بل تابش زمینه کیهانی را کشف کردند که تاکیدی بر وجود بیگ بنگ است. این یافته تحولی در کیهانشناسی، طوری که جهان را میبینیم و جایگاهی را که در آن برای خود متصور هستیم، متحول کرد.
دانشمندان چند توضیح برای آنچه ممکن است قبل از بیگ بنگ رخ داده باشد، ارائه کردهاند. همچنین، کاملا ممکن است که هیچ چیزی قبل از آن وجود نداشته باشد. اگر این فرضیه را قبول کنیم، ماده، انرژی، فضا و زمان بهطور ناگهانی شروع شدهاند. با ما همراه باشید تا با جنبههای مختلف نظریه انفجار بزرگ و مبنای علمی آن بیشتر آشنا شوید.
آنچه بلافاصله پس از انفجارها رخ داد، دوره پلانک نامیده میشود که در واقع اولین دوره زمانی شناختهشده است. بر اساس نظریههای فیزیک، یک ثانیه پس از انفجار بزرگ، گرمای جهان باعث شد اتمها با نیروی کافی به یکدیگر برخورد کنند تا مه غلیظی با دمای ده میلیارد درجه از نوترونها، پروتونها، الکترونها، پوزیترونها، فوتونها و نوترینوها ایجاد شود.
در اصل، تورمهای کیهانی باعث پیدایش سوپی از پلاسمای ذرههای زیراتمی شدند. به نظر میرسد این همان چیزی است که باعث پیدایش ماده تاریک و احتمالا مرحلهای شد که در آن ماده بر ضد ماده برتری پیدا کرد. در ۳۰۰ ثانیه اول پیدایش جهان، عناصر هیدروژن، هلیوم و مقداری لیتیوم از پروتونها و نوترونها به وجود آمدند. این فرایند نوکلئوسنتز نامیده میشود و نظریهای است که فراوانی عناصر و ایزوتوپهای موجود در نمونههای اولیه کیهان مانند بعضی از قدیمیترین ستارهها را به دقت پیشبینی میکند.
این اعتبارسنجی تاکیدی بر دقیق بودن مدل ما از جهان است. ۳۰۰ هزار سال بعد، وقتی که مه غلیظ تقریبا یکنواخت سرد شد، اتمها هستههای دیگری را تشکیل دادند. فوتونها دیگر در فضا پراکنده نشدند و جهان مات قبلی به جهانی با نور مرئی تبدیل شد. همان فوتونها، یعنی تابش واقعی بیگ بنگ که به عنوان تابش زمینه کیهانی شناخته میشود، حتی امروز هم قابل مشاهده است.
آژانسهای فضایی 3 ماموریت را برای مطالعه این تشعشعهای زمینه کیهانی راهاندازی کردهاند. آنها موفق شدهاند از کیهان جوان ۴۰۰ هزار سال پس از تولد آن عکس بگیرند. دو کاوشگر اول، نقاط سرد و گرم اولیه را در تابش زمینه کیهانی نقشهبرداری کردند و تفاوتهای دما را که تقریبا به طور یکنواخت در سراسر جهان توزیع شدهاند، اندازهگیری کردند. ماموریت سوم، با ابزارهای حساس به تغییرهای دمایی چند میلیون درجهای، دقیقترین نقشههای تابش زمینه کیهان را تا به امروز ایجاد کرده است.
تقریبا یک میلیون سال پس از بیگ بنگ، دورهای به نام عصر تاریک شروع شد که به عنوان مرز نهایی کیهانشناسی شناخته می شود. اطلاعات کمی درباره این دوره وجود دارد و فقط میدانیم که دوره قبل از تولد اولین ستارهها بوده است. فرض بر این است که عصر تاریک حدود ۱۰۰ میلیون سال طول کشیده است. با این حال، به دلیل محدودیت مشاهدههای فعلی، قدیمیترین جرمی که میتوانیم ببینیم مربوط به زمانی است که جهان تنها چند صد میلیون سال قدمت داشت.
دو پروژه آتی که ساخت آنها شروع شده است، به طور خاص برای کشف اطلاعات بیشتر درباره این دوره طراحی شدهاند و امید میرود که دوره تاریک را روشن کنند. سپس، 10 میلیارد سال پس از بیگ بنگ، انرژی تاریک که نیروی مرموزی است شروع به شتاب گرفتن کرد. پس از آن، ۱۳.۸ میلیارد سال پس از انفجار بزرگ، در زمان فعلی هستیم.
با تلسکوپ بازتابی ۱۳۰ میلیمتری سلسترون مدل 130AZ و نرم افزار StarSense Explorer، هیچ مانعی برای یادگیری سهل و سریع آسمان شب و رصد اجرام آسمانی نخواهید داشت. درست از همان اولین روز تهیه تلسکوپ و اولین شب رصدی، قادر خواهید بود انواع اجرام آسمانی مانند سیارات، ستارههای دوتایی، خوشههای ستارهای، سحابیها و دیگر اجرام آسمانی را رصد کنید.
تلسکوپهای سری StarSense Explorer سلسترون اولین تلسکوپهایی هستند که از تلفن هوشمند شما برای تجزیه و تحلیل آسمان شب و محاسبه موقعیت و وضعیت آن در زمان واقعی استفاده میکنند. به لطف اپلیکیشن ساده و کاربرپسند آن، StarSense Explorer برای مبتدیان و نوجوانان ابزاری بسیار کارآمد و ایدهآل است و دقیقا مثل این است که همواره یک راهنما برای رصد آسمان همراه خود دارید.
نرمافزارهای متفاوت و پیچیده و همینطور مقرهای کامپیوتری را کنار بگذارید. با StarSense Explorer، مکانیابی سوژههای آسمان شب آسانتر، سریعتر و دقیقتر از گذشته است. تنها در چند دقیقه تلسکوپ را راه اندازی کنید و بعدبا اطمینان کامل شروع به رصد آسمان کنید. به سادگی موبایل خود را در محل نصب گوشی هوشمند (موبایل) منحصر به فرد StarSense قرار دهید و نرمافزار StarSense Explorer را اجرا کنید.
StarSense Explorer پس از همسویی تلفن هوشمند شما با تلسکوپ (روشی سریع و ۲ دقیقهای) لیستی از اجرام آسمانی را که در حال حاضر قابل مشاهده هستند، تولید میکند. جرم مورد نظر را انتخاب کنید تا نشانگرها، روی صفحه نمایش تلفن نمایان شوند و شما را برای حرکت دادن تلسکوپ و یافتن جرم راهنمایی کنند. هنگامی که سوژه در چشمی تلسکوپ قابل مشاهده باشد علامت داخل صفحه موبایل به رنگ سبز در خواهد آمد.
برای اطلاع از مقاله چرا تلسکوپهای هوشمند آینده عکاسی نجومی هستند؟ روی لینک کلیک کنید.
سیستم منحصربفرد استارسنس StarSense با استفاده از تواناییهای موبایل شما به طور دقیق مشخص میکند که تلسکوپ به چه سویی از آسمان نشانهگیری شده است و در چشمی تلسکوپ چه چیزی دیده میشود. الگوریتم نرم افزار با نام LISA همانگونه عمل میکند که ماهوراهها در اطراف زمین موقعیت خودشان را تنظیم میکنن. به این ترتیب باعث میشود تا اپلیکیشن بتواند دیتابیش (پایگاه دادههای) خود با نقشه آسمان شب یکی کند. سایر اپلیکیشنها نمیتوانند به طور دقیق به شما بگویند که چه زمانی سوژه مورد نظر شما در چشمی قابل مشاهده است.
StarSense Explorer با اکثر تلفنهای هوشمند مدرن، از جمله آیفون ۶ به بالا و اکثر دستگاههای دارای Android نسخه ۷.۱.۲ یا بالاتر که از سال ۲۰۱۶ تولید شدهاند، سازگار بوده و به درستی کار میکند.
ویژگی های تلسکوپ بازتابی ۱۳۰ میلیمتری سلسترون:
سرنوشت نهایی جهان به انرژی تاریک بستگی دارد. اگر جهان تقریبا با همین سرعت به رشد خود ادامه دهد، ۳۰ میلیارد سال بعد، تمام کهکشانها از دید ما خارج میشوند و تمام شواهد مربوط به انفجار بزرگ برای همیشه از بین میروند. آخرین ستارهها حدود ۱۰۰ تریلیون سال دیگر به طور کامل میسوزند. بنابراین، هنوز زمان زیادی داریم و جای نگرانی نیست.
همچنین، ممکن است انرژی تاریک تشدید شود و در نتیجه سناریوی بیگ ریپ یا مه گسست رخ دهد. این اتفاق حدود ۵۰ میلیارد سال آینده خواهد افتاد. انرژی تاریک همه چیز از ابرخوشهها گرفته تا اتمها را از هم میپاشد. برعکس، اگر انرژی تاریک کند شود، گرانش بر آن غلبه میکند. در نتیجه، ۳۰ میلیارد سال دیگر فروپاشی رخ میدهد و در نهایت منجر به انقباض بزرگ یا مهرب میشود.
نتیجه
نظریه بیگ بنگ از اولین روزی که توسط اسلیفر بیان شد مورد بحث و بررسی بود و شاید تا همین امروز نیز این بررسی ها ادامه داشته باشد. بیگ بنگ یا همان انفجار بزرگ یک نظریه است و تا به امروز بسیاری از دانشمندان به درستی آن بیشتر اعتقاد دارند. نظریه بیگ بنگ در دل خود به دلیل فعل و انفعالات انجام شده نظریاتی دیگر را دارد و هر اتفاقی که از روز بعد از بیگ بنگ اتفاق افتاده نیز خود نظریات متفاوتی را دارند. پس اگر شما بیگ بنگ را قبول کنید تازه وارد مسائل جدیدتری از فیزیک و ریاضی خواهی شد که باز هم در آنها نظریاتی وجود دارد.
اگر شما هم علاقه دارید تا در مورد شگفتی های آسمان و پیرامون زمین بیشتر بدانید می توانید با خرید تلسکوپ این موارد را در آسمان شب رصد کنید. شما می توانید با مراجعه به سایت موسسه طبیعت آسمان شب با خیالی آسوده خرید تلسکوپ مدنظر خود را انجام دهید.
برای دانلود مقاله مبنای علمی نظریه بیگ بنگ روی لینک کلیک کنید.