وقتی پای یک گربه به میون میاد افراد یا دوستش دارن یا ازش بدشون میاد؛ اما یه حس سومی هم هست و اون ترسه. هرچند ترس از گربهها به اندازهی ترس از سگها شایع نیست اما کماکان وجود داره. اصطلاحا به ترس از گربه، آیلروفوبیا میگن. چیزی که من اینجا متوجه شدم اینه که خیلی از کسایی که عاشق گربه ها هستن این ترس رو درک نمیکنن؛ این که چطور میشه از یه موجود پشمالوی بامزه ترسید!؟
اینجا باید به معنی فوبیا توجه کنیم: فوبیا به معنی ترس شدید،غیرمنطقی و مدام از یک شی، فعالیت یا شرایط هست و درواقع نوعی اختلال اضطرابه. درجایی که فرد در معرض محرک ترس قرار بگیره عرق کردن، لرزش بدن، تغییر ضربان قلب، تنگی نفس، خشکی دهان، ناتوانی در حرف زدن و فکر کردن و حتی حمله عصبی ممکنه رخ بده. درنتیجه آیلروفوبیا احساس تنفر از گربه ها نیست؛ حسی شدید از ترس در مواجه با گربه هاست که میتونه برای اون فرد خیلی رنج آور باشه.
افراد آیلروفوبیک ترسشون رو به به شیوههای مختلف و ابعاد متفاوتی نشون میدن. بعضی از افراد تقریبا تمام وقت این ترس رو تجربه می کنن، بعضی دیگر فقط در پاسخ به محرک های مستقیم دچار ترس میشن. شنیدن صدای گربه، دیدن یک گربه از نزدیک، تصور کردن لمس کردن گربه، تصور اینکه یک گربه را در تاریکی ببینن و تماس مستقیم چشمی با گربه داشتن، حتی گاهی اوقات دیدن عکس و ویدیو میتونه آیلروفوبیا رو در شخص بیدار کنه. حتی با اینکه این افراد میدونن که گربه هیچ خطری براشون نداره ولی این ترس واکنش ناخودآگاهشونه.
باید بدونیم که آیلروفوبیا مثل هر ترس دیگه ای یک مکانیزم دفاعیه که توسط ناخودآگاه ما ایجاد میشه. حتی افرادی که این ترس رو دارن ممکنه علت یا منشا اینکه چرا از گربه ها میترسن رو ندونن. و تنها چیزی که میدونن اینه که تا جایی که یادشون میاد از گربه ها میترسیدن. پس گفتن اینکه گربه که ترس نداره! کمک کننده نیست.
آیلروفوبیا میتونه ترس از تماس مستقیم با گربه و اثرات این تماس باشه مثل گاز گرفتگی و خراش. همچنین خرافات و ادبیات و فرهنگ ما در مورد گربه ها خصوصا گربه های سیاه میتونه موجب این ترس بشه. ممکنه این افراد تجربه ی ترسیدن از گربه رو توی بچگی یا حتی نوزادیشون داشتن، بچه ها معمولا نمیدونن گربه ها رو چطور بغل کنن و در صورت داشتن چنین تجربه ای ممکنه گربه گازشون گرفته یا چنگشون انداخته یا از نظر احساسی دچار آسیب شدن. همچنین آیلروفوبیا میتونه با دیدن تجربه ی منفی یک شخص دیگه در ارتباط با گربه پیش بیاد. و مورد اخری که به نظرم وجود داره تجربه منفی یا ترسی که توسط والدین به بچه ها انتقال داده میشه.
خب طبیعتا با کمک متخصص آیلروفوبیا میتونه رفع بشه. البته برای رفع هر فوبیایی فرد باید میل به رفع شدن ترسش هم داشته باشه. افراد آیلروفوبیک بیشتر مواقع(احتمالا) به دلیل خجالتزدگی و مسخره شدن بابت ترسشون از یک حیوون، یا حتی بی اهمیت دونستن این موضوع به سراغ درمانش نمیرن.
روشهای درمانی متفاوتی برای درمان آیلروفوبیا وجود داره. مثلا درمان شناختی-رفتاری که یک مدل روان درمانی هست که با بیان کردن شفاف در مورد احساسمون در مورد تاثیر مسائل باعث تقلیل ترسمون میشه.
درمان شناختی هم تمرکزش بر رفع مشکل با ذهنیت الان ما نسبت به پدیده با رفع حساسیت هست و به بررسی تجربیات گذشته نمیپردازه.
توی درمان شناختی به شخص آیلروفوبیک گفته میشه که آروم باشه و برخورد اضطرابیش رو با گربه تجسم کنه. آروم آروم در معرض گربه قرار گرفتن، مثل همین که اول تجسم کنه، بعد عکسهای و ویدیو های گربه ها رو تماشا کنه، بعد توی یک فضا با گربه ها باشه و بعد بره سراغ ارتباط مستقیم، باعث میشه یک راه سیستماتیک و با ساختار درست در ذهن فرد برای آروم موندن در مواجه با گربه به وجود بیاد
هیپنوتراپی یه روش دیگه درمان آیلروفوبیاست که افکار ناخودآگاهانه آیلروفوبیک رو مجدد برنامه ریزی میکنه. با برنامه ریزی مجدد ناخودآگاه نشانه های ترس از گربه کاهش پیدا میکنه.
برنامهریزی نورولوژیکی (NLP) مطالعهی این موضوع هست که افراد چطور واقعیتشون رو میسازن. از دیدگاه NLP فوبیاها نتیجهی برنامههای اشتباهی هستند که یک فرد توی ذهنش ایجاد کرده. در نتیجه با برنامهریزی مجدد، فوبیا کاهش پیدا میکنه و در بهترین حالت رفع میشه
روانشناسی انرژی هم بعنوان آخرین متد درمانی شبیه طبسوزنی است، به جز اینکه از سوزن استفاده نمیشه. درواقع روانشناسی انرژی یک روش ایمن و موثر برای تغییر الگوهای رفتاری و فکری بر اساس فوبیاست.
درنهایت روش خوددرمانی که مثل همون روش شناختی هست وجود داره که ممکنه کمک کننده باشه. این روش به این صورته که اولش شما باید عکسهای گربه ها رو نگاه کنید و بعد از این عکسی که به نظرتون ارتباط بهتری باهاش پیدا میکنید رو پرینت رنگی بگیرید و در روز چند بار بهش نگاه کنید و سعی کنید آرامش خودتون رو حفظ کنید. تا زمانی که اضطراب شما در دیدن گربه کاهش پیدا کنه . تماشای عکس گربهها با اضطراب کم به مدت ده تا پونزده دقیقه خیلی پیشرفت خوبیه.
اگر حین دیدن عکس گربه ها دچار اضطراب شدین، بنشینید و چند نفس عمیق بکشید و از چهار تا یک آروم بشمرید.
طبق تجربیات، اضطراب شما بعد از چند روز یا چند هفته نسبت به دیدن گربه کاهش پیدا میکنه؛ مثلا اگر به بیشترین اضطراب نمره ی ده بدیم، شما باید توی این مرحله اضطرابتون کمتر از سه باشه.
بعد از این عکسهای بیشتری از گربه ها پرینت بگیرید و برای خودتون کاتالوگی درست کنید. زمانی که دیگه هیچ اضطرابی رو با دیدن عکس گربه ها حس نکردین میتونین برید سراغ مرحله ی بعد.
مرحلهی بعد تماشای ویدیو از گربههاست و مجددا مدیریت اضطرابتون تا زمانی که دیدن ویدیوی گربهها اضطرابی کمتر از سه توی شما ایجاد کنه. بعد از این با یکی از دوستانشون که از گربه نگهداری میکنه تماس بگیرید و در مورد ترستون بهش بگید و بعد برای دیدن گربه ها از نزدیک برید. میتونید با غذا دادن به گربهها شروع کنید و دیدن حالات رفتارهاشون.
توی مراحل بعدی نشستن کنار گربه و لمس کردن گربه ست درحالی که شخص دیگری کنار شما نشسته و بعد از اون گذاشتن گربه روی پاهاتون و ناز کردنشه.
یادتون باشه هدف این کار کم کردن ترس یا از بین بردن ترس شما از گربه ست پس اگر حس کردین که نمیتونید اضطرابتون رو مدیریت کنید، از گربه فاصله بگیرید. اما محل ر و ترک نکنید. هر وقت که آروم شدین جایی که گربه ها قرار دارند رو ترک کنید.
همین امیدوارم برای افراد آیلروفوبیک راهگشا باشه.