آزمون زبان تعیین سطح CEFR چیست؟
قبل از اینکه به معرفی این نوع آزمون تعیین سطح بپردازیم، میخواهیم اول پاسخ این سئوال را بدهیم: فایده طراحی یک آزمون استاندارد تعیین سطح زبان که بتواند همه مهارت های اصلی را اندازه گیری کند چیست؟
و این آزمون برای کسی که میخواهد زبان انگلیسی را یاد بگیرد چه اهمیتی دارد؟
همه چیز از سطح بندی استاندارد برای اندازه گیری مهارت زبان شروع میشود!
چه زبان مورد نظر زبان انگلیسی باشد و چه هر زبان دیگری، فقط وقتی میتوانیم درمورد فرآیند یادگیری حرف بزنیم که یک استاندارد جامع برای مهارت زبان داشته باشیم. با کمک چنین استانداردی بررسی نیازهای زبانی زبان آموزان، طراحی منابع آموزشی زبان، کمک به خودارزیابی و تدریس زبان، تربیت استاد زبان و تعیین سیاست های دولتی و بین المللی برای آموزش زبان هم ممکن میشود.
در صورتی که شما در یک آزمون انگلیسی استاندارد مثلا B1 نمره قبولی را به دست آورده باشید، این مدرک برای تمام آموزشگاه های زبان سراسر دنیا معنی دار و معتبر خواهد بود، اگر بخواهید به طور انفرادی به یادگیری زبان انگلیسی ادامه بدهید هم میتوانید کتاب هایی که برای همین سطح تعیین شده اند را انتخاب کنید.
به علاوه، همه آزمون های زبان – از جمله آزمون آیتلتس، یا تافل – ادعا میکنند که میتوانند با نتایج خود سطح زبان داوطلب را بر اساس استاندارد CEFR نیز نشان دهند- مثلا بالاترین نمره آیلتس یعنی نمره 8-9 برابر است با سطح C2 و توانایی مکالمه انگلیسی عالی.
دانش زبانی مهم تر است یا توانایی استفاده از زبان؟
وقتی بحث بر سر دانش زبان و چیزی که در "مغز" یک زبان آموز وجود دارد یا "اتفاق می افتد" باشد، رسیدن به توافق درمورد سطح یک زبان آموز خیلی سخت است! چون طراحی آزمونی که بتواند این فرآیند های مغزی را اندازه گیری کند خیلی سخت است. برای از سر راه برداشتن این مشکل که بحث درمورد سطح مهارت زبانی را غیرممکن میکرد، اعضای شورای اروپا یا council of Europe تصمیم گرفتند استانداردی را برای تعیین سطح زبان آموزان طراحی کنند که بر اساس اندازه گیری مهارت های آنها در استفاده از زبان های اروپایی -از جمله انگلیسی- باشد.
این مهارت ها، بر عکس دانش زبانی قابل مشاهده و اندازه گیری هستند. در استاندارد CEFR که برای اولین بار در سال 2001 معرفی شد، تعریف های دقیقی وجود دارد که نشان میدهند زبان آموز در هر مرحله دقیقا میتواند چه مهارت هایی را به صورت شنیداری، نوشتاری، گفتاری و خواندن به نمایش بگذارد.
تعریف های جدید برای سطح زبان
در گذشته، برای توصیف سطح زبان آموزان از سه واژه کلی مبتدی، متوسط و پیشرفته استفاده میشد، اما مشکل استفاده از چنین لغاتی این بود که تعریف مشخصی برای آنها وجود نداشت: یک معلم زبان ممکن بود سطح یک زبان آموز را متوسط بنامد و معلم دیگری به او تبریک بگوید که به سطح پیشرفته رسیده است!
برای حل این مشکل و داشتن یک پایه و اساس علمی تر، در سیستم CEFR، برای توصیف سطح زبان آموز از واژه های تخصصی با تعریف مشخصی استفاده میشود: پایه ای، مستقل و ماهر – Basic، Independent و Proficient. هر کدام از این مراحل هم دو سطح یک و دو دارند، که روی هم میشود شش سطح:
A1, A2, B1, B2, C1, C2
اگر هیچ دانشی از زبان ندارید، نمیتوانید در این سیستم رده بندی شوید، و اصطلاحا سطح صفر یا توریست نامیده میشوید. از آنجایی که این سطح بندی بر اساس پرسش: زبان آموز چه کاری میتواند با زبان انجام بدهد؟ انجام شده است، میتوانیم آن را به هر زبانی بسط بدهیم.
تعریف سطح A1
زبان آموزی که در این سطح قرار داشته باشد، میتواند از جملات ساده روزمره استفاده کند و آن ها را متوجه شود، مثلا اگر زبان انگلیسی مد نظر باشد، یک فرد با مهارت A1 باید بتواند در جواب سوالاتی مثل
What’s your name? What’s your occupation? Where do you live? Are you married or single? ..
خودش را معرفی کند، شغل، محل زندگی و افرادی که میشناسد را نام ببرد، و چنین سئوالاتی را از طرف مقابل نیز بپرسد. در سطح A1، زبان آموز میتواند گفت و گوهای ساده را هم متوجه شود.
تعریف سطح A2
در این سطح زبان آموز میتواند گفت و گوهای ساده مربوط به سوابق خود و دیگران –شغل قبلی، محل به دنیا آمدن و ...- روتین های روزمره یا محیط اطراف – مثل آب و هوا- را متوجه شود، و درمورد چیزهایی که برای او مهم هستند – مثل غذا یا ورزش مورد علاقه- حرف بزند و آن ها را با عبارت ساده توصیف کند. در این سطح زبان آموز این توانایی را دارد که از دیگران تقاضا کند تا مفاهیم را با عبارات ساده تر برای او بیان کنند.
تعریف سطح B1
در این سطح زبان آموز دیگر کم کم دارد در یادگیری زبان و کاربردهای روزمره زبان مستقل میشود، هنگام سفر مشکلی نخواهد داشت و میتواند جملاتی که مربوط به کار، درس و تفریح میشوند را متوجه شود، اما فقط در صورتی که این جملات به طور واضح – مثلا بدون استفاده از ساختارهایی مثل استعاره، کنایه یا اصطلاحات خاص- بیان شوند. شخصی که تا حد B1 به یک زبان مسلط باشد میتواند به طور کلی از پس موقعیت های جدید رایجی که در آنها باید از زبان استفاده کند بربیاید، اما در شرایط آشنا و تکراری مهارت مکالمه خوبی از خود به نمایش خواهد گذاشت. به علاوه هنگام مکالمه، او میتواند درمورد تجربه های خود، برنامه ها و آرزوهایش برای آینده هم صحبت کند.
ادامه در قسمت بعدی...