چند روز قبل، با مارکو (Marco) صحبت میکردم. کارآفرینی که در کشور سنگاپور، رستوران زیبایی را به مدت 15 سال اداره میکند.
اما مارکو در شرایطی افتاده است که به معنای واقعی عاجز شده و این را میشد از حرفهایش و تلاشهای زیادش برای حفظ کسب و کارش فهمید. اما مشکلی که مارکو با آن مواجه شده، چیست؟
مشکل اصلی که مارکو بعد از 15 سال با آن دست به گریبان شده، «سوددهی» رستورانش است. رستوران او "سوددهی" ندارد.
در حین صحبتمان، تعجب من را متوجه شد. میخواستم بفهمم چرا رستورانی که در یکی از گرانترین شهرهای دنیا توانسته است 15 سال فعالیت کند، دیگر ادامه کار برایش ممکن نیست.
میدانستم غذای اصلی رستوران مارکو، غذای دریایی است که مواد اصلی آن مستقیما از ایتالیا وارد سنگاپور میشود. از مارکو پرسیدم که احتمالا هزینه توزیع و تامین مواد اولیه رستوران بالاست که نمیتواند سوددهی داشته باشد.
جواب مارکو نشان داد حدس اول من اشتباه بود. درست است که هزینه توزیع و تامین مواد اولیه جزو هزینههای بالای رستوران او بود، اما مشکل اصلی در جای دیگر است.
هزینه اصلی که مارکو باید پوشش دهد، هزینه «نیروی انسانی» رستوران است. بگذارید بگویم چه اتفاقاتی دست به دست هم داده است تا چنین موقعیتی پیش بیاید:
یکی از اتفاقاتی که افتاده است، عدم علاقه نیروی کار در سنگاپور به استخدام شدن به عنوان پیشخدمت و آشپز در کافه یا رستوران است. غالب نیروی کار، هدف اصلی خود را حضور در همان صنایع و شرکتهای بینالمللی قرار داده است.
نتیجه آنکه، مارکو مجبور میشود حقوق پیشخدمت و آشپز خود را آنقدر بالا ببرد تا در نهایت کسی حاضر شود که در آن رستوران برایش کار کند.
کمتر نقطهای را میتوان در دنیا پیدا کرد که تمام شرایط رشد و توسعه کسب و کار را توامان باهم داشته باشد. درست است که ما در ایران امکان ارتباطات جهانی، پرداختهای بین المللی و سرمایه گذاری خارجی را به این راحتی ها نداریم، اما از طرف دیگر در یکی از پیشرفتهترین کشورهای دنیا نیز، کسی هست که با مشکل نیروی انسانی دسته و پنجه نرم میکند تا بتواند به حیات رستوران زیبا و غذاهای باکیفیت خود ادامه دهد.
این روزها، مارکو حال خوبی ندارد. چون نه از کشورهای دیگر میتواند نیروی کار استخدام کند، و نه میتواند بیخیال رستورانی شود که 15 سال زحمت سرپا نگاه داشتن آن را کشیده است. او مانده است و شهروندانی که دلشان میخواهد مثل یک رئیس زندگی کنند. شهروندانِ یکی از کشورهای پیشرفته دنیا، سنگاپور.