وقتی تو بیوگرافیم نوشتم "من یه لایف کوچم که ADD داره." طبیعتا لازمه به مخاطب یه سری اصطلاحاتو توضیح بدم. فعلا بیخیال کوچ و کوچینگ و اینا بشین. بریم سر اون یکی کلمه خارجیه.
اختلال نقص توجه و بیش فعالی یا ADHD یک اختلال رشدیه که روی عملکردهای اجرایی مغز اثر میذاره. یعنی چی؟ یعنی طی رشد انسان، قسمت هایی از مغز دیرتر از حالت عادی رشد می کنن. اون قسمت ها به ما در برنامه ریزی، تمرکز و اجرای وظایف روزانه کمک می کنن.
علوم اعصاب، تصویربرداری مغز و تحقیقات بالینی چندتا چیز مهم به ما می گن. اینکه ADHD:
در عوض، یک اختلال رشدی در سیستم خودمدیریتی مغزه که هم در بزرگسالان و هم در کودکان میشه تشخیصش داد.
علائم ADHD بر اساس sub-type یا نوع فرعیش،متفاوته.
افراد مبتلا به این زیرگروهِ ADHD، جوری رفتار می کنن که انگار یه موتوری داره اونا رو هدایت می کنه. اونا کنترل کمی روی تکانه هاشون دارن. ممکنه ببینین حتی در نامناسب ترین زمانا حرکت می کنن، می چرخن و صحبت می کنند.
این افراد اغلب تکانشگر و بی حوصله هستن و حرف دیگرانو قطع می کنن.
افراد مبتلا به این نوعِ ADHD، در تمرکز، تکمیل وظایف و پیروی از دستورالعمل ها مشکل دارن. به راحتی حواسشون پرت می شه و فراموش می کنن. ممکنه افراد خیالبافی باشن که تکالیف، تماسای تلفنی و مکالماتِ روتینو منظمو از دست می دن.
همون طور که تو اسم سابق این زیرگروه هم معلومه، این دسته مثل دسته ی قبلین ولی بیش فعالیشو ندارن. متخصصین میگن خیلی از کودکان مبتلا به زیرگروه ممکنه تشخیص داده نشن چون تمایلی ندارن تو کلاس اختلال ایجاد کنن.
افراد مبتلا به ADHD نوع ترکیبی، ترکیبی از تمام علائم دو نوع دیگه رو نشون می دن.
تشخیص این نوع از ADHD، مثل دو نوع دیگه اش با پزشک متخصصه.
محققان مشخص کردن افراد اغلب از یک زیرگروه به زیرگروه دیگر می رن.یعنی چی؟ مثلا یه بچه ممکنه تو دوران پیش دبستانی به عنوان بیش فعال-تکانشی ظاهر بشه، ولی خیلی از برانگیختگی بیش از حدشو تا نوجوانی از دست بده. حالا با نوع عمدتاً بی توجه مطابقت داره. تو دانشگاه و بزرگسالی هم یه فرد ممکنه به نوع ترکیبی تبدیل بشه.
حواسمون باشه این زیرگروه ها بر اساس علائم رفتاری آشکار شکل گرفتن و علائم کمتر قابل مشاهده مثل اختلالات عاطفی، الگوهای شناختی و مشکلات خواب رو نادیده گرفتن. علائم رفتاری به طور ناقص ویژگی های تعیین کننده ADHD رو نشون می ده. اما خبر خوب اینکه ویژگی های غیر رفتاری دارن به طور فزاینده ای در تحقیقات و تشخیص شناسایی می شن.
واقعیت اینه که تا حدودی نامشخصه. تحقیقات نشون میده ژنتیک و وراثت نقش زیادی دارن تو اینکه چه کسی به ADHD مبتلا بشه. با این حال، دانشمندا هنوز در حال بررسین که آیا ژنهای خاصی، بهویژه ژنهایی که به انتقالدهنده عصبی دوپامین مرتبط هستند، نقش مشخصی در ایجاد ADHD دارند یا نه.
(حواستون به دوپامین باشه. احتمالا بعدا بیشتر از من می شنوینش!)
نکته نکته!
ADHD ناشی از والدگری بد، قند زیاد یا بازی های ویدیویی زیاد نیست.
ADHD یک اختلال بیولوژیکی مبتنی بر مغزه(brain-based). مطالعات تصویربرداری از مغز و بقیه تحقیقات تفاوت های فیزیولوژیکی زیادیو تو مغز افراد مبتلا به ADHD نشون می دن!
برخی از کارشناسا معتقدن کمبود توجه اسم گمراه کننده ایه. شاید تنظیم زدایی توجه یا Attention deregulation توصیف دقیق تری باشه. چون اکثر افراد مبتلا به ADHD حتی بیش از حد نیاز، توجه دارند. اونا فقط نمی تونن توجهشونو در جهت درست و در زمان مناسب پیگیری کنن. بنابراین، افراد مبتلا به ADHD بیش از حد تمرکز میکننو زمان از دستشون در میره، یا کلیداشونو جای اشتباه قرار میدن، یا زمانی که تمرکزشونو از اون رشته ی افکاری که داشتن از دست بدن، جملات نامربوطی رو به زبون میارن.
1. محتوای اصلی این پستو از اینجا براتون ترجمه و خلاصه کردم. مقاله هاش یا توسط خود دکترا نوشته میشه یا اونا مطالعه اش می کنن و از نظر پزشکی بررسیش می کنن که اشتباهی تو مقاله نباشه. پس خیالتون از صحت اطلاعات راحت باشه.
2. تعریف DSM
کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM)، کتابی پرکاربرد برای پزشکان و روانپزشکان جهت تشخیص بیماری های روانپزشکی می باشد. DSM توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) منتشر شده است و مشتمل بر کلیه گروه اختلالات سلامت روان در بزرگسالان و کودکان می باشد.
اسم کامل و آخرین سخته: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5