دیابت یک بیماری متابولیک است که میتواند عوارض متعددی را برای افراد دیابتی به همراه داشته باشد. یکی از این عوارض، زخمهای دیابتی است که بیشتر در پا فرد دیابتی ظاهر میشود، اما در برخی موارد، انگشتان دست نیز ممکن است درگیر زخم دیابت شوند. زخم دیابتی انگشت دست میتواند به دلیل کاهش جریان خون، نوروپاتی محیطی و ضعف سیستم ایمنی ایجاد شود و در صورت عدم درمان بهموقع، منجر به عفونتهای جدی و حتی قطع انگشت شود. در این مقاله، به بررسی علل ایجاد زخم دیابتی در انگشت دست، راههای پیشگیری و روشهای درمان آن میپردازیم.
شیروآرتروپاتی دیابتی (Diabetic cheiroarthropathy) ممکن است علائم مختلفی ایجاد کند، از جمله: ناتوانی در باز کردن یا خم کردن کامل انگشتان، کشش خودبخودی انگشتان، سفتی یا تورم انگشتان که گاهی با درد همراه است.
در دستها، ممکن است پوست سفت و مومیشکل در پشت دستها دیده شود. انگشتان میتوانند سفت شده و حرکت دادن آنها دشوار شود. اگر دیابت برای سالها بهخوبی کنترل نشده باشد، ممکن است احساس کنید که سنگریزههایی در نوک انگشتانتان وجود دارد. پوست سخت، ضخیم و متورم ممکن است گسترش یابد و روی ساعدها و بازوهای فوقانی نیز ظاهر شود.
نوروپاتی دیابتی: یکی از اصلیترین دلایل ایجاد زخم دیابتی، کاهش حس درد و فشار در اثر آسیب عصبی ناشی از دیابت است. این مسئله باعث میشود بیماران متوجه زخمهای کوچک نشوند و این زخمها به مرور زمان پیشرفت کنند.
اختلال در جریان خون (ایسکمی):کاهش خونرسانی به بافتهای دست باعث میشود که زخمها دیرتر بهبود یابند و احتمال عفونت افزایش یابد.
عفونتهای باکتریایی: در افراد دیابتی، سیستم ایمنی ضعیفتر از حد معمول است که این امر باعث افزایش احتمال عفونت در زخمهای کوچک و پیشرفت آنها به سمت زخمهای مزمن میشود.
خشکی و ترکخوردگی پوست: به دلیل اختلال در عملکرد غدد چربی و عرق، پوست بیماران دیابتی بیشتر دچار خشکی و ترکخوردگی میشود که راه ورود عفونت به بدن را باز میکند.
کنترل قند خون: تنظیم دقیق سطح گلوکز خون از طریق تغذیه سالم، ورزش منظم و مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک، خطر ایجاد زخمهای دیابتی را کاهش میدهد.
مرطوب نگه داشتن پوست دست: استفاده از کرمهای مرطوبکننده مخصوص بیماران دیابتی، میتواند از ترکخوردگی و خشکی بیش از حد پوست جلوگیری کند.
عدم استفاده از وسایل تیز: برای کوتاه کردن ناخنها بهتر است از سوهان استفاده کنید و از قیچیهای نوکتیز خودداری نمایید تا از ایجاد زخمهای کوچک پیشگیری شود.
رعایت بهداشت دستها: شستوشوی منظم دستها با آب ولرم و صابون ملایم و خشک کردن کامل آنها از بروز عفونت جلوگیری میکند.
پوشیدن دستکش محافظ: در هنگام انجام کارهای خانه، باغبانی یا حمل وسایل سنگین، استفاده از دستکش محافظ میتواند از ایجاد آسیبهای احتمالی جلوگیری کند.
روشهای درمان زخم دیابتی انگشت دست
پاکسازی زخم (دبریدمان): برداشتن بافتهای مرده از زخم برای جلوگیری از گسترش عفونت ضروری است. این کار توسط متخصص زخم و با روشهای مختلفی انجام میشود.
استفاده از پانسمانهای مخصوص زخم دیابتی:پانسمانهایی که رطوبت کنترلشدهای را در محیط زخم حفظ میکنند، به بهبود سریعتر زخم کمک میکنند.
آنتیبیوتیکها و داروهای ضدعفونیکننده:در صورتی که زخم دچار عفونت شده باشد، پزشک ممکن است آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی تجویز کند.
اکسیژنتراپی (HBOT): یکی از روشهای مدرن برای تسریع روند بهبودی زخمهای دیابتی، استفاده از اکسیژنتراپی پرفشار است که با افزایش اکسیژنرسانی به بافتها، ترمیم زخم را تسریع میکند.
لیزر و پلاسما درمانی: این روشهای نوین درمانی به بهبود گردش خون، کاهش التهاب و افزایش سرعت بهبود زخم کمک میکنند.
کنترل عفونت: در صورت پیشرفت زخم، ممکن است نیاز به بستری شدن و درمانهای تخصصیتر برای کنترل عفونت وجود داشته باشد.
نکاتی برای کمک به بهبود سریعتر زخم دیابتی:
کلینیک زخم ایران با بهرهگیری از تجهیزات مدرن و روشهای نوین درمانی، آماده ارائه خدمات تخصصی در زمینه درمان زخم پای دیابتی، زخمهای بستر و زخمهای عروقی است. تیم متخصص این مجموعه با بررسی دقیق وضعیت بیمار، بهترین روش درمانی را پیشنهاد داده و روند بهبود را بهدقت پیگیری میکند. برای دریافت مشاوره و درمان زخم دیابتی، میتوانید با کلینیک زخم ایران تماس بگیرید.
اگرچه برخی از درمانهای خانگی مانند استفاده از عسل یا آلوئهورا میتوانند در بهبود زخم مؤثر باشند، اما نباید بهعنوان تنها روش درمانی مورد استفاده قرار گیرند. درمان زخمهای دیابتی به یک رویکرد جامع نیاز دارد که شامل کنترل دقیق قند خون، رعایت بهداشت زخم، استفاده از پانسمانهای مناسب و در صورت لزوم، بهرهگیری از درمانهای دارویی یا جراحی است.
