سلام...
این نوشته اولین یادداشت از سری مطالبی است که بنا دارم در زمینه تجزیه و تحلیل رفتار بر اساس مدل DISC ارائه دهم. DISC مدل پر کاربرد و معتبری است که به شناخت و تجزیه و تحلیل رفتار انسان ها پرداخته و امروزه در خیلی از سازمان ها و شرکت های معتبر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر کاربردهایی که در زندگی حرفه ای و شغلی دارد، در زندگی فردی هم می تواند خیلی به شناخت ما از خودمان و دیگران کمک کرده و در نهایت به بهبود روابط ما منجر شود. پس برای آشنایی با مدل دیسک با من همراه شوید...
قبل از اینکه بررسی مدل DISC را شروع کنیم. بیایید کمی به عقب برگردیم و ببینیم رفتار(behavior ) چیست و چه چیزهایی تعیین کننده آن هستند؟
رفتار آن چیزی است که ما در موقعیت های گوناگون انجام می دهیم . رفتار قابل مشاهده و تا حدودی قابل پیش بینی است. رفتار ما تحت تاثیر تعامل همیشگی سرشت و ژنتیک و رویدادها و موقعیت هایی است که در آن قرار می گیریم. تحقیقات گسترده ای که روی تعداد زیادی دوقلوی همسان که از ابتدای تولد از هم جدا شده و در محیط های متفاوتی بزرگ شده اند، نشان داده این دوقلوها با وجود آنکه در محیط های مختلفی تربیت شده اند اما ویژگی ها و صفات شخصیتی مشابهی داشته اند. این یعنی ساختار ژنتیکی و توارث یکی از عوامل مهم شکل دهنده شخصیت ما است. این همان چیزی است که ما در ادبیاتمان هم داریم." گرگ زاده عاقبت گرگ شود، گرچه با آدمی بزرگ شود" و البته یادمان نرود محیط و عوامل وابسته به آن بخش دیگر شکل دهنده شخصیت و رفتار ما است.(این یادآور همان شعر معروف " پسر نوح با بدان بنشست، خاندان نبوتش گم شد" است) یک سوال اساسی: در شکل گیری شخصیت و رفتار ما وراثت مهم تر است یا محیط؟نمی دانیم! شاید واقعا نتوان سهم هر کدام از این دو عامل را تعیین کرد. مهم این است که هر دو مهم اند و نکته قابل توجه اینکه وراثت پایدار و غیر قابل تغییر است، اما ما روی محیط کنترل داریم. محیط عاملی است که تحت اختیار ما است و این خبر خیلی خوبی است.
با این توضیحات مقدماتی به سراغ مدل DISC می رویم. کلمه DISC سرنام چهار کلمه است:
هر کدام از این کلمات معرف یک دسته صفات رفتاری یا به عبارتی یک تیپ رفتاری است. یعنی در مدل دیسک ما با چهار گروه اصلی تیپ رفتاری مواجه هستیم: افراد غالب و مسلط؛ افراد تاثیرگذار؛ افراد با ثبات و افراد وجدان گرا. این تقسیم بندی ویژگی های شخصیتی و صفات رفتاری انسان ها از زمان جالینوس یونانی رواج داشته و در طب سنتی ایرانی هم مزاج و طبع به چهار دسته تقسیم می شود. در مدل MBTI هم برای بررسی صفات و ویژگی ها چهار بعد در نظر گرفته می شود.
در جلسات بعدی هر یک از این تیپ ها را به طور مفصل بررسی می کنیم...