چرا باید PMBOK-V6 را یاد بگیریم؟

دکتر محمد احمدزاده ( PhD,PMP,ACP,ITIL,COBIT)

آدرس لینکدین: https://www.linkedin.com/in/mohammad-ahmadzadeh

مقدمه چرا باید PMBOK-V6 را یاد بگیریم؟

موسسه مدیریت پروژه یا همان PMI، ویرایش ششم استاندارد مدیریت پروژه با نام PMBOK-V6 را به عنوان آخرین نسخه پایه از پیکره دانش در حرفه مدیریت پروژه در سال ۲۰۱۷، منتشر کرد. PMBOK-V6، مجموعه ای از دانش مدیریت پروژه است که به آن استاندارد مدیریت پروژه می گویند و شامل روش های اثبات شده و بهترین تمارین است که به طور گسترده ای در انواع پروژه های مختلف قابل اجرا می باشد. در PMBOK-V6، فرآیندهای ۴۹ گانه ای مشخص شده است که در اکثر پروژه ها و در اکثر زمان ها، قابل اجرا می باشد. همچنین این مرجع، ورودی ها و خروجی های مرتبط با هر فرایند را نیز معرفی کرده است. استاندارد PMBOK-V6، استانداردی است که جزئیات کاملی در مورد مفاهیم بنیادی مدیریت پروژه به ما می آموزد و هر فردی که می خواهد وارد حوزه مدیریت پروژه شود،لازم است تا با این مفاهیم آشنا شود. به همین دلیل در این مقاله به بررسی چرایی یادگیری استاندارد PMBOK-V6 می پردازیم. کلیات استاندارد PMBOK-V6 از سال ۱۹۹۶، که موسسه مدیریت پروژه (PMI)، استاندارد PMBOK را منتشر کرده است، فرآیندها در این استاندارد دچار تغییرات زیادی در یک چارچوب خاص ، متشکل از گرو های فرایندی و حوزه های دانش بوده که در ادامه به شرح هر یک می پردازیم.

گروه های فرایندی (فازهای مدیریت پروژه)

یک پروژه با اجرای یک سری فعالیت های مدیریت پروژه که با نام فرآیندهای مدیریت پروژه شناخته می شوند، مدیریت می شود. هر فرآیند یا فاز مدیریت پروژه، با استفاده از ابزارها و تکنیک های مناسب مدیریت پروژه، یک یا چند خروجی از یک یا چند ورودی تولید می کند. خروجی می تواند یک دستاورد یا یک نتیجه باشد. نتیجه ها، دستاورد نهایی یک فرآیند هستند.

مدیریت پروژه از طریق کاربرد مناسب و ادغام فرآیندهای مدیریت پروژه به طور منطقی اجرا می شود. در حالی که روش‌های مختلفی برای گروه‌ بندی فرآیندها وجود دارد، استاندارد PMBOK-V6 فرآیندها را به پنج دسته یا فاز به نام گروه‌های فرآیندی یا فاز های مدیریت پروژه تقسیم بندی کرده است.

گروه فرآیندی مدیریت پروژه، یک گروه بندی منطقی از فرآیندهای مدیریت پروژه برای دستیابی به اهداف خاص پروژه است. گروه های فرآیندی، مستقل از مراحل یا فازهای فنی پروژه (مانند مهندسی-تدارکات و اجرا) هستند. فرآیندها یا فازهایی مدیریت پروژه به پنج گروه زیر دسته بندی می شوند:

آغازین: این فرآیندها برای تعریف یک پروژه جدید یا یک فاز جدید از یک پروژه موجود، با اخذ مجوز برای شروع پروژه یا فاز انجام می شود.
برنامه ریزی: فرآیندهای مورد نیاز برای تعیین محدوده پروژه، پالایش اهداف و تعریف اقدامات مورد نیاز برای دستیابی به اهدافی که این پروژه برای رسیدن به آن تعریف شده است.
اجرائی: این فرایندها برای تکمیل کارهای تعریف شده در برنامه مدیریت پروژه، بمنظور برآورده ساختن نیازهای پروژه انجام می شود.
پایش و کنترل: فرآیندهای مورد نیاز برای پیگیری، بررسی و تنظیم پیشرفت و عملکرد پروژه؛ شناسایی تغییرات در پروژه و نحوه مدیریت تغییرات در این بخش انجام می شود.
اختتامی: این فرایندها به طور رسمی، پروژه، فاز یا قرارداد را تکمیل یا پایان می دهد.

حوزه های دانش مدیریت پروژه

علاوه بر دسته بندی بر اساس گروه‌های 5 گانه فرایندی یا فاز های 5 گانه مدیریت پروژه، فرآیندهای مدیریت پروژه، بر اساس حوزه‌های دانش نیز دسته‌بندی می‌شوند. یک حوزه دانش، یک حوزه مشخص شده از مدیریت پروژه است که با الزامات دانش آن تعریف شده و بر حسب فرآیندها، شیوه‌ها، ورودی‌ها، خروجی‌ها، ابزارها و تکنیک‌ها توصیف می‌شود.

اگرچه حوزه های دانش به هم مرتبط هستند، اما بطور جداگانه از دیدگاه مدیریت پروژه تعریف می شوند. ده حوزه دانشی که در استاندارد PMBOK-V6وجود دارد، عبارتند از:

شکل ۱: حوزه های ۱۰ گانه دانش مدیریت پروژه در استاندارد PMBOK-V6

گروه هایا فازهای 5 گانه فرایندی و حوزه های 10 گانه دانش که در استاندارد PMBOK-V6 منتشر شده و شامل ۴۹ فرایند است، در جدول ۱ آمده است.

جدول ۱:‌ فازهای 5 گانه فرایندی و حوزه های 10 گانه دانش مدیریت پروژه در PMBOK-V6

چرا باید PMBOK-V6 را یاد بگیریم؟

دلایل زیر، مهم ترین دلایل یادگیری استاندارد PMBOK-V6 می باشد.

دلیل اول: دانش مدیریت پروژه خود را توسعه دهید.

با آموختن PMBOK-V6، دانش حوزه های ۱۰ گانه دانش مدیریت پروژه و فرایندهای ۴۹ گانه موجود در این ۱۰ حوزه را بیاموزید و و نحوه بکارگیری آن در عمل را فرا بگیرید.

دلیل دوم: مدیریت پروژه را حرفه ای تر انجام دهید.

با یادگیری PMBOK-V6، می توانید خود را به عنوان فرد با صلاحیت در حوزه مدیریت پروژه، معرفی کنید تا از اختصاص دادن فرد اشتباه برای مدیریت یا کنترل پروژه جلوگیری شود. علاوه بر آن می توانید ضمن مدیریت بهینه منابع پروژه، با برآورد های دقیق زمان و هزینه، به اهداف پروژه نائل شوید.

دلیل سوم: یک فرآیند مشخص در مدیریت پروژه را طی کنید.

با توجه به رویکرد فرایندی موجود در استاندارد PMBOK-V6، با یادگیری این استاندارد می توانید فرایندهای متناسب سازی شده برای مدیریت پروژه خود یا سازمانتان را براساس فازهای ۵ گانه مدیریت پروژه و با انتخاب تعداد مناسب از فرایندهای ۴۹ گانه مدیریت پروژه، متناسب سازی و اختصاصی سازی کنید.

دلیل سوم: در جای بهتر استخدام شوید.

یکی از مهم ترین پیش شرط های استخدام به عنوان مدیر پروژه، مدیر یا کارشناس PMO، مدیر و یا کارشناس واحد برنامه ریزی و کنترل پروژه و یا سایر موقعیت های شغلی مشابه در سازمان های پروژه محور، تسلط علمی و عملی بر استاندارد PMBOK-V6 می باشد.

دلیل چهارم: حقوق خود را افزایش دهید.

با کسب دانش علمی و عملی استاندارد PMBOK-V6، قدرت چانه زنی خود برای حقوق و مزایای بیشتر را تا حداقل ۱۰٪ افزایش دهید. اگر این موضوع با اخذ مدرک PMP ( دلیل ۵* هم همراه باشد، قدرت چانه زنی شما تا ۲۰، افزایش خواهد یافت.

دلیل پنجم: در آزمون PMPقبول شود.

آزمون جدید PMP شامل ۳ حوزه به شرح زیر می باشد:

حوزه فرایند (۱۷ وظیفه)
حوزه افراد و رهبری تیم (۱۴ وظیفه)
حوزه محیط کسب و کار (۴ وظیفه)

نکته اساسی این است که اکثر سوالات آزمون PMP در حوزه فرایند (۱۷ وظیفه)، از فرایندهای ۴۹ گانه استاندارد PMBOK-V6 می باشد. لذا با فراگیری PMBOK-V6، شانس قبولی شما در آزمون PMP، بسیار بیشتر خواهد شد.