دتکتور گاز یا نشت یاب گاز و توانایی آنها در مقابله با گاز های سمی و انفجاری

دتکتور گاز بیشتر برای شناسایی و تشخیص مقدار گازهای محیط های پرخطر و یا احتمال وجود خطرات احتمالی بکار برده می شوند. حال این محیط ها ممکن است صنعتی باشد مثل: شرکت های پتروشیمی و پالایشگاهی و یا نیروگاهی و معادن ... و محیط های خانگی و مسکونی که خطرات بالقوه نسبت به محیط های صنعتی بسیار کم است.

دتکتور گاز در حالت کلی به دو گروه مهم تقسیم میشود

1. دتکتور گاز صنعتی یا ثابت

2. دتکتور گاز متحرک یا قابل حمل

انواع گازها به سه دسته بندی اساسی تقسیم میشوند :

1.سمی

2.انفجاری

3.اشتعالی

انواع حسگر نصب شده بر روی دتکتور گاز

• ردیاب های گازی با سنسور کاتالیتی یا کاتالیزوری
• ردیاب گازی با سنسور الکتروشیمیایی
• ردیاب گازی با سنسور نیمه هادی
• ردیاب گازی با سنسور پلیستوری (با استفاده از دو حسگر کاتالیزوری یا کاتالیتی)
• ردیاب گازی با سنسور مادون قرمز

در زیر هرکدام از حسگر ها به صورت تکمیلی نقد و بررسی میشود

دتکتور گاز صنعتی Pellistor/Catalytic Bead (CB).

این آشکارسازها از احتراق کاتالیزوری برای اندازه‌گیری گازهای قابل احتراق در غلظت‌های سطح انفجار پایین (LEL) استفاده می‌کنند.

این نوع سنسور نزدیک به یک قرن است که مورد استفاده قرار می گیرد و با اندازه گیری اختلاف دما بین دو مهره – یکی بی اثر و دیگری پوشیده شده در یک کاتالیزور شیمیایی کار می کند. همانطور که آنها گرم می شوند، کاتالیست دارای کاتالیزور بیشتر گرم می شود.

آنها به طیف کاملی از گازهای قابل اشتعال از جمله هیدروژن، متان ، بوتان، پروپان و مونوکسید کربن پاسخ می دهند. با این حال، زمانی که در معرض غلظت بالایی از گازهای قابل اشتعال و احتراق قرار می گیرند، می توانند مستعد مسمومیت باشند. هنگامی که به یک گاز کالیبره می شوند، این آشکارسازها ممکن است خوانش های نادرستی را برای همه گازهای دیگر ارائه دهند.

این حسگرها برای تشخیص گاز هیدروکربن، هیدروژن یا استیلن در جایی که ممکن است نوسانات شدید دما یا رطوبت وجود داشته باشد بهترین کار را دارند.

سنسورهای گاز صنعتی نقطه ای/غیر پراکنده مادون قرمز (PIR/NDIR)

آشکارسازهای گاز صنعتی مادون قرمز دو طول موج را اندازه گیری و مقایسه می کنند – یکی در طول موج جذب کننده گاز (فعال) و دیگری در طول موج مرجع که توسط گاز جذب نمی شود.

این آشکارسازهای گاز برای تشخیص گازهای هیدروکربنی به ویژه در محیط های کم اکسیژن به خوبی کار می کنند. آنها همچنین برای تشخیص غلظت بالای سیلیکون ها، گازهای هیدرید یا هیدروکربن های هالوژنه به خوبی کار می کنند. این حسگرها نباید در جاهایی که ممکن است هیدروژن وجود داشته باشد استفاده شوند، زیرا گاز نور مادون قرمز را جذب نمی کند.

سنسورهای گاز صنعتی مادون قرمز مسیر باز (OPIR).

دتکتور گازی با سنسور مادون قرمز مسیر باز مشابه آشکارسازهای مادون قرمز نقطه ای عمل می کنند، با این تفاوت که فاصله مسیر تشخیص آنها را می توان تا بیش از 100 متر افزایش داد. آنها می توانند در هر دو محدوده LIL-m و ppm-m نظارت کنند تا نشت گازهای بزرگ و کوچک را تشخیص دهند.

این نوع آشکارساز گاز صنعتی با گازهای هیدروکربنی، سیلیکون ها، گازهای هیدرید یا هیدروکربن های هالوژنه که ممکن است در مناطق باز و بزرگ یافت شوند، بهترین کار را دارد.

سنسورهای گاز صنعتی با طیف‌سنجی دیود لیزری قابل تنظیم/تقویت‌پذیر (TLDS/ELDS)

این آشکارسازهای گاز از طریق یک فناوری نوری لیزری حسگر کار می کنند که اثر انگشت هارمونیک گاز را شناسایی و تجزیه و تحلیل می کند. سنسورهای طیف‌سنجی دیود لیزری پیشرفته می‌توانند در یک مسیر باز کار کنند.

این سنسورها نسبت به برخی دیگر مزیت دارند زیرا به دلیل گازهای تداخلی آلارم کاذب ارائه نمی دهند، زیرا فناوری بسیار انتخابی می تواند اثر انگشت هارمونیک منحصر به فرد هر گاز را تشخیص دهد. آنها همچنین در برابر مسمومیت مصون هستند زیرا آنها یک دستگاه نوری هستند.

همانند آشکارسازهای OPIR، آشکارسازهای طیف‌سنجی دیود لیزری پیشرفته در مناطق باز بهترین عملکرد را دارند. با این حال، هر نویز وارد شده توسط منبع نور یا سیستم نوری، قابلیت تشخیص سنسور را بدتر می کند. آنها در تشخیص متان، بخار آب و سایر گازها بسیار خوب هستند.

دتکتور گازی صنعتی با سنسور الکتروشیمیایی (EC).

آشکارسازهای گاز الکتروشیمیایی با تبدیل غلظت گاز به جریان الکتریکی کار می کنند. گاز از طریق یک غشاء به حسگر پخش می شود و در آنجا با یک الکترود کار تماس می گیرد و اکسید می شود. این واکنش الکتروشیمیایی منجر به عبور جریان الکتریکی از مدار خارجی می شود.

مدار خارجی عملکردهای پردازش سیگنال را اندازه گیری و تقویت می کند و یک قرائت را به کاربر گزارش می دهد. انواع مختلفی از سلول ها برای شناسایی گازهای خطرناک خاص، از جمله سولفید هیدروژن، مونوکسید کربن و اکسیژن (برای تشخیص غنی شدن یا کمبود) ایجاد شده اند.

آشکارسازهای گاز الکتروشیمیایی برای تشخیص گازهای خطرناک در محدوده ppm یا در فضاهای محدودی که ممکن است غنی‌سازی یا کمبود اکسیژن را تجربه کنند، بهترین عملکرد را دارند.

تشخیص نشت گاز اولتراسونیک (UGLD)

نشت یاب های گاز صنعتی اولتراسونیک با دیگر ردیاب های گاز که گازهای انباشته شده از یک نشت را اندازه گیری می کنند بسیار متفاوت است. آنها از حسگرهای آکوستیک برای شناسایی صدای تولید شده در اثر خروج گاز در فرکانس های اولتراسونیک استفاده می کنند. این صداها برای گوش انسان نامحسوس است.

بسته به کیفیت صوتی صدا، آشکارساز گاز اولتراسونیک می تواند میزان نشت را شناسایی و اندازه گیری کند و هشدارهای اولیه را ارائه دهد. مزیت اصلی این آشکارسازها این است که گاز برای اطلاع از نشتی نیازی به رسیدن به عنصر حسگر آشکارساز ندارد. دستگاه بدون تماس با گاز نشتی را می شنود.

آنها به خوبی در مناطق باز در فضای باز یا مناطق داخلی با نرخ تهویه بالا کار می کنند. آنها همچنین در محیط های پر سر و صدا به خوبی کار می کنند زیرا بیشتر نویز در محدوده شنیداری است و به سنسور اجازه می دهد به راحتی نویز اولتراسونیک را دریافت کند. و از آنجایی که آنها با استفاده از صدا کار می کنند، می توانند طیف کاملی از نشت گاز را تشخیص دهند.

آشکارسازهای گاز صنعتی مبتنی بر میکرو الکترومکانیکی .

این حسگرهای گاز از یک مبدل میکرو الکترومکانیکی برای شناسایی طیف کاملی از گازهای خطرناک استفاده می کنند. این نوع سنسور با اندازه گیری تغییرات در خواص حرارتی هوا و گازهای اطراف آن با استفاده از گرما و دماسنج تعبیه شده کار می کند.

این نوع از سنسور ها می توانند طیف کاملی از گازهای قابل اشتعال یا احتراق، از جمله مخلوط ها را اندازه گیری کنند. آنها می توانند نمونه های گاز شناسایی شده را به هیدروژن، متان، گاز سبک، گاز متوسط ​​یا گاز سنگین طبقه بندی کنند. آنها حتی در صورت قرار گرفتن در معرض غلظت بالای گازهای خطرناک مستعد مسمومیت نیستند.

آشکارسازهای گاز صنعتی با سنسور الکترومکانیکی در اکثر شرایط به خوبی کار می کنند. آنها به ویژه برای شرایطی مناسب هستند که در آن گازهای متعدد ممکن است وجود داشته باشند و در طیف وسیعی از شرایط محیطی – حتی شرایط شدید – به خوبی عمل کنند.

حتما برای شما نیز این سوال پیش آمده که کدام دتکتور بکارتان می آید؟

بهترین دتکتور گاز مناسب برای کار شما به متغیرهای زیادی بستگی دارد. اکثر دتکتورهای گاز صنعتی ( ثابت یا قابل حمل) قابلیت پاسخگویی به طیف گسترده ای از نیازهای کاربر را فراهم می کنند. هنگام انتخاب آشکارساز گاز صنعتی مناسب برای محیط خود، باید محدودیت ها و نقاط قوت هر نوع سنسور را درک کنید. این اطلاعات به شما کمک می کند تعیین کنید کدام یک برای ایمن نگه داشتن محل کار و کارمندان شما مناسب تر است.
گروه آریان سپهر